Page 13 - TRACTION 119
P. 13
ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΣΗ ΧΟΥΝΤΡΑ
Όλα καλά µέχρι εδώ. Στη διαδικασία αυτή εµπλέκονται όµως και µε τα υπάρχοντα µοτίβα µας. Για να αλλάξει ένα µοτίβο, η προϋπόθεση
κάποιοι ακόµη παράγοντες, εξαιρετικά σηµαντικοί και απόλυτα είναι µία. Επαρκής και αναγκαία συνθήκη είναι να θέλουµε να αλλά-
καθοριστικοί για το θέµα µας. Υπάρχει ένα κυρίαρχο «φίλτρο» για ξουµε. Αν υπάρχει η επιθυµία, τότε το µοτίβο αναµορφώνεται στις συ-
οτιδήποτε κάνουµε ή µαθαίνουµε που λέγεται «ασφάλεια». Το πιο νάψεις του εγκεφάλου, ο οποίος είναι έτοιµος να δηµιουργήσει ένα νέο,
ισχυρό κέντρο στον εγκέφαλό µας είναι το πανίσχυρο ένστικτο της που θα ορίζει αυτό πια την αλληλουχία των κινήσεών µας. Αντίθετα,
επιβίωσης και της διαιώνισης του είδους. Υπάρχει στο DNA κάθε έµβι- αν δυσανασχετώ την ώρα που εγκαθιστώ τις όποιες αλλαγές που µου
ου όντος και φυσικά και στον άνθρωπο, πολύ πριν σταθεί στα πόδια υποδεικνύονται, αυτές σύντοµα θα απορριφθούν και θα επιστρέψω
του. Μέσα από τρεις άξονες εκτελεί την αποστολή του. Φροντίζει για στην «ασφάλεια» του γνώριµου και «εγκεκριµένου» µοτίβου µου.
την τροφή ώστε να υπάρχουµε και αύριο, την αναπαραγωγή ώστε να
υπάρχει επόµενη γενιά και, τέλος, τον εντοπισµό του κινδύνου, ώστε Κανόνας 21-90
να παραµείνουµε στη ζωή. Κάθε ον που δεν διαθέτει σε επάρκεια Η επανάληψη είναι µητέρα της µάθησης. Που σηµαίνει ότι όσο
αυτά τα στοιχεία, απλά αφανίζεται – όπως έχει συµβεί σε πλείστα είδη επαναλαµβάνω κάτι, αφενός τελειοποιείται το µοτίβο µου, αφετέρου
στην ιστορία του πλανήτη. Ο άνθρωπος όχι µόνο διαθέτει στον µέγι- ενισχύεται η πεποίθηση ότι αυτό είναι ασφαλές. Ένα νέο µοτίβο,
στο βαθµό αυτά τα ένστικτα, αλλά έχει προχωρήσει ένα βήµα ακόµη ωστόσο, χρειάζεται 21 ηµέρες συνεχούς και αδιάκοπης λειτουργίας
παραπέρα. Έχει δηµιουργήσει τεχνητή τροφή, τεχνητή αναπαραγωγή για να ολοκληρωθεί και να εδραιωθεί στον εγκέφαλό µας. Αν τη 12η
και παρέµβαση σε θνησιγενείς παράγοντες και ασθένειες, ενώ η λέξη ηµέρα επιστρέψω πρόσκαιρα στο «παλιό» µοτίβο, η αρίθµηση των
ασφάλεια συνοδεύει κάθε πτυχή της ζωής του. 21 ηµερών ξεκινά από την αρχή... Στη συνέχεια, χρειάζονται 90 ηµέ-
Τώρα το ερώτηµα «γιατί κάθε 24’’ ένας άνθρωπος στον πλανήτη ρες ώστε το νέο µοτίβο να γίνει τρόπος ζωής και να επικρατήσει έναντι
χάνει τη ζωή του σε τροχαίο» µένει µετέωρο. Ειδικά γνωρίζοντας ότι κάθε σχετικού παλαιότερου µοτίβου, που µετακοµίζει στο αρχείο µε
το πρωί της τελευταίας του ηµέρας δεν είχε σκοπό να του συµβεί κάτι τα απενεργοποιηµένα.
κακό. Αντίθετα, προστατευµένος από τα ισχυρά του ένστικτα, ήταν
βέβαιος ότι όλα θα πάνε καλά. Όπως και χθες... Ηλικία;
Η απάντηση είναι κρυµµένη στα µοτίβα και στον τρόπο που λειτουρ- Νευροπλαστικότητα είναι η ιδιότητα του εγκεφάλου να εγκαθιστά νέα
γούµε. Επειδή «χθες» όλα πήγαν καλά, το κέντρο της επιβίωσης µοτίβα και να αλλάζει τα υπάρχοντα. Αυτή επηρεάζεται από την ηλι-
επιβεβαιώνει ότι καλώς λειτουργούµε και δεν κινδυνεύουµε. Κι αυτό κία, αλλά όχι όπως νοµίζουµε. Στην ηλικία των 25 ετών ο εγκέφαλος
ενισχύεται όλο και περισσότερο, κάθε ηµέρα που περνά. του ανθρώπου εµφανίζει τη µέγιστη νευροπλαστικότητα. Ικανότητα να
Όταν κάποιος έχει ξαφνικά µια τροµακτική πτώση µε τη µοτοσυκλέτα, µαθαίνει νέα πράγµατα και να τελειοποιεί όσα ξέρει.
το ένστικτο επαναστατεί, το κέντρο της «επιβίωσης» αισθάνεται προδο- Μέχρι αυτή την ηλικία η νευροπλαστικότητα αυξάνεται και µετά τα 25
µένο και ανακαλεί την «άδεια ασφαλούς λειτουργίας» του µοτίβου, ξεκινά η κατηφόρα. Ωστόσο, όπως φαίνεται και στο σχήµα, η ικανότη-
ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που σταµατούν να οδηγούν. Συµβαίνει επί- τα που έχει να διαµορφώνει τα µοτίβα του ένας 15χρονος είναι η ίδια
σης η απώλεια οικείου προσώπου να έχει το ίδιο αποτέλεσµα, να µε ενός 70χρονου! Ουσιαστικά η δυνατότητα να αλλάζουµε
σταµατήσουµε κι εµείς την ίδια δραστηριότητα. Επει- συνήθειες δεν σταµατά ποτέ. Απλά όσο περνούν
δή το ένστικτο έχει «χάσει την εµπιστοσύνη του» και τα χρόνια, η αντίσταση στις αλλαγές γίνεται όλο
έχει καταχωρήσει πια ότι αυτή η δραστη- και µεγαλύτερη. Η προϋπόθεση είναι απλά να
ριότητα εµπεριέχει σοβαρό κίνδυνο και θέλουµε να αλλάξουµε. Ανεξάρτητα
για εµάς. Όµως όλα αυτά συµβαίνουν από την ηλικία ή την πολυπλοκότητα
«µετά». Μέχρι τότε η έγκριση γι’ αυτό του αντικειµένου.
που κάνουµε, µε τον τρόπο που το Εποµένως η άσκηση για τη βελτίωση
κάνουµε, έρχεται καθηµερινά και της οδικής ασφάλειας δεν είναι να
µάλιστα διαρκώς ενισχυµένη.Για µας υποδείξει τις αλλαγές που
να αλλάξουµε οτιδήποτε, πρέπει πρέπει να κάνουµε, αλλά να
να αλλάξει το διαµορφωµένο µο- βρει τον τρόπο να θέλουµε να
τίβο που έχουµε στον εγκέφαλό αλλάξουµε. Και ο τρόπος είναι
µας. Τόσο απλά. να διαπιστώσουµε τις πλείστες
Κάθε φορά όµως που έρχεται η πλάνες και ανακρίβειες πάνω στις
ώρα ή µας λένε να αλλάξουµε οποίες έχουµε θεµελιώσει τις
κάτι, το ήδη υπάρχον µοτίβο προβάλ- πεποιθήσεις και τα µοτίβα µας.
λει αντίσταση. Μια δυσφορία του τύπου Ειδικά για την οδήγηση.
«µα γιατί να αλλάξω, αφού το κάνω µια Αν κάποιος έχει την περιέργεια να
χαρά. ∆εν βρίσκω τον λόγο». Και τελικά µάθει για τις πλάνες αυτές, βρίσκεται ήδη σε
αρνούµαστε να αλλάξουµε, οπότε παραµένουµε καλό δρόµο...
TRACTION MAGAZINE 13