Page 13 - TRACTION 125

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΣΗ ΧΟΥΝΤΡΑ

Η απάντηση στον γρίφο Μπορεί να προλάβουµε να δούµε την αλλαγή του σκηνικού
Θα µείνουµε µόνο στο ότι ο εγκέφαλος έχει υπόψη του ότι για να εµπρός µας, αλλά δεν θα έχουµε αντίδραση γι’ αυτό πριν περά-
συµβεί οτιδήποτε θα χρειαστεί ένας χρόνος προετοιµασίας περί σουν δύο δευτερόλεπτα. Σε σκληρή γλώσσα, αυτό µεταφράζεται
τα δύο δευτερόλεπτα. Έχοντας αυτό σαν δεδοµένο, αυτό που στο ότι «θα δεις από τι θα πεθάνεις, αλλά δεν θα έχεις χρόνο να
κάνει είναι ότι προετοιµάζει κάθε φορά τα επόµενα δύο δευτερό- αντιδράσεις».
λεπτα της ζωής µας. Τα οποία ανανεώνει διαρκώς. Σε ένα εύκολο παράδειγµα σκεφτείτε ότι ενώ κινούµαστε µε 50
Ανά πάσα στιγµή, έχουµε αποφασισµένα και προκαθορισµένα χ.α.ώ. (µόνο…), ακριβώς τη στιγµή που στρέφουµε το βλέµµα
τα επόµενα δύο δευτερόλεπτα της ζωής µας. Και το ίδιο κάνουµε από τον δρόµο για να ρυθµίσουµε τη θερµοκρασία στην καµπίνα
εντελώς φυσικά και ενόσω οδηγούµε. Αυτό το γεγονός οδηγεί σε το εµπρός αυτοκίνητο αρχίζει να φρενάρει.
µια σειρά από διαπιστώσεις. Αυτό σηµαίνει ότι εµείς συνεχίζουµε να πηγαίνουµε αφρενάρι-
 Όσο τα πράγµατα κυλάνε καλά, η διεργασία αυτή του εγκε- στοι, τουλάχιστον για δύο δευτερόλεπτα, συν τον χρόνο που
φάλου καλύπτει ικανοποιητικά τις απαιτήσεις. Με τα δεδοµένα είχαµε στραµµένο το βλέµµα µας για να ρυθµίσουµε τη θερµο-
και την εµπειρία του οδηγού, σχεδιάζονται τα επόµενα δύο κρασία. ∆ηλαδή τουλάχιστον για 28 µέτρα, που είναι περισσότε-
δευτερόλεπτα της κίνησής µας και όλα βαίνουν καλώς. ρα από όσα χρειάζεται το εµπρός αυτοκίνητο για να ακινητοποι-
 Αν θελήσουµε να κάνουµε µια αλλαγή στην απόφασή µας, ηθεί. Άρα προφανώς θα τρακάρουµε πίσω του, θα ανοίξουν οι
αυτή φυσικά είναι εφικτό να γίνει, όµως θα αρχίσει να υλοποιεί- αερόσακοί µας και ακόµη κι αν δεν πάθουµε κάτι, µας περιµένει
ται δύο δευτερόλεπτα από τη στιγµή της απόφασης για αλλαγή. αρκετή ταλαιπωρία.
Ίδιος ή και περισσότερος θα είναι ο χρόνος αν για κάποιον Όταν µαθαίνει κανείς τένις, µία από τις πρώτες οδηγίες του προπο-
λόγο απαιτηθεί να γίνει «αλλαγή σχεδιασµού», δηλαδή αναθεώ- νητή είναι να µην χάνει ποτέ το µπαλάκι από τα µάτια του. Γιατί
ρηση της απόφασης και αντικατάσταση µε κάποια άλλη. Π.χ. να αν το χάσει στιγµιαία, µέχρι να σταθµίσει εκ νέου τη θέση και την
περάσω πίσω από τον πεζό κι όχι από εµπρός του. ταχύτητά του, θα έχει δεχτεί τον πόντο.
Το πρώτο συµπέρασµα είναι ότι η αλλαγή σχεδίου απαιτεί Με την ίδια ακριβώς λογική, µόλις χαθεί η συνέχεια της κίνησής
έναν σηµαντικό χρόνο που ξεπερνά σηµαντικά τα δύο δευτερό- µας στον δρόµο, όταν επανέλθουµε ξοδεύεται χρόνος µέχρι να
λεπτα. σταθµίσουµε εκ νέου τα δεδοµένα ώστε να διαµορφωθεί ένα
Με ταχύτητα 50 χ.α.ώ., σε αυτά τα δύο δευτερόλεπτα το όχηµα νέο «πρόγραµµα» για τα επόµενα δευτερόλεπτα και να ανακτη-
θα διανύσει 28 µέτρα. Το µήκος πέντε αυτοκινήτων περίπου. θεί ο έλεγχος. Ο χρόνος που χάνεται µεταφράζεται σε µέτρα. Τα
οποία, αν δεν τα έχουµε διαθέσιµα, οδηγούν σε σύγκρουση.
Τι σηµαίνει απόσπαση προσοχής
Ο εγκέφαλος µπορεί να ορίζει διάφορες λειτουργίες ταυτόχρονα. Τόσο απλά
Πέρα από τις βιολογικές διεργασίες, µπορεί να ακούει κάτι ενό- Τι χρειάζεται να κάνουµε; Απλά, όταν και για όσο οδηγούµε, η
σω τρώει ένα σάντουιτς και παράλληλα να οδηγεί κιόλας. οδήγηση να παραµένει η κυρίαρχη δραστηριότητα και καµία
Από αυτές τις διεργασίες, η µία µόνο είναι κάθε φορά κυρίαρχη. άλλη από τις δευτερεύουσες να µην «καταφέρει» να τραβήξει τα
Όταν αποφασίσουµε να δώσουµε µια γερή δαγκωνιά στο µάτια µας από τον δρόµο.
σάντουιτς, κυρίαρχη γίνεται αυτή η δραστηριότητα και οι υπόλοι- Το «τυφλό σύστηµα» καλύτερα να εφαρµοστεί για την αλλαγή
πες – µεταξύ των οποίων και η οδήγηση – περνάνε σε δεύτερη σταθµού ή της τζούρας καφέ, παρά για την οδήγηση... ∆ιαφορε-
µοίρα. τικά µας περιµένει η στατιστική που λέει ότι απόσπαση προσοχής
Το ίδιο γίνεται όταν χτυπήσει το τηλέφωνο και στρέψουµε το είναι σήµερα η Νο1 αιτία πρόκλησης ατυχηµάτων.
κεφάλι µας να δούµε ποιος είναι.
Οµοίως όταν ανοίξουµε συζήτηση µε τον διπλανό και γυρίσουµε
να τον κοιτάξουµε.
Όταν αναζητήσουµε τον σταθµό στο ηχοσύστηµα.
Όταν διαβάσουµε τη διαφήµιση έξω από το αυτοκίνητο.
Όταν θαυµάζουµε ένα ωραίο τοπίο και συζητάµε γι’ αυτό.
Η λίστα µπορεί να συνεχιστεί επ’ άπειρον, όµως πάντα συµβαίνει
το ίδιο πράγµα.
Καταναλώνονται τα δύο δευτερόλεπτα που είχαµε προγραµµατι-
σµένα και:
 Είτε η προσοχή µου είναι κάπου αλλού για περισσότερο από
αυτά.
 Είτε αυτά τα «έτοιµα» δύο δευτερόλεπτα τελειώνουν πριν
οριστεί το νέο σχέδιο που βασίζεται στα νέα δεδοµένα.
Το αποτέλεσµα είναι ένα: σαν να οδηγούµε στο σκοτάδι!

TRACTION MAGAZINE 13