Ferrari F40 Valeo: Η μοναδική αυτόματη F40 και ο Έλληνας ιδιοκτήτης της
Πίσω στα '80s δεν νοείτω μια Ferrari με αυτόματο κιβώτιο, πόσο μάλλον μία F40... Έγινε όμως ειδική παραγγελία για κάποιον, ενώ έχει και ελληνικό παρελθόν!
Η Ferrari F40 είναι αδιαμφισβήτητα ένα από τα πλέον εμβληματικά υπεραυτοκίνητα που κατασκευάστηκαν ποτέ και κατά την ταπεινή άποψη του γράφοντος, το πιο όμορφο. Μάλιστα, ήταν και το πρώτο αυτοκίνητο παραγωγής που έσπασε το φράγμα των 320 χλμ./ώρα αλλά και το ταχύτερο αυτοκίνητο στον κόσμο μέχρι το 1989. Επίσης ήταν το τελευταίο αυτοκίνητο που κατασκεύασε η φίρμα όσο στο τιμόνι της βρισκόταν ο πατριάρχης της, Έντσο Φερράρι. Από το ντεμπούτο της το 1987 έως το 1992 κατασκευάστηκαν συνολικά 1.315 μονάδες στο εργοστάσιο του Μαρανέλο. Η φίρμα γιόρταζε τα 40 χρόνια της και έτσι της χάρισε το όνομα F40.
Στο μυαλό των περισσότερων ανθρώπων, όταν ακούν τη λέξη Ferrari, έρχεται αντανακλαστικά η εικόνα ενός κατακόκκινου σπορ αυτοκινήτου. Εξίσου αντανακλαστικά, όταν σκεφτεί κανείς μια Ferrari, ιδίως περασμένων δεκαετιών, προϋποθέτει πως είναι χειροκίνητη, με τον χαρακτηριστικό λεβιέ ταχυτήτων, που αποτελείται από ένα ψηλό και αδύνατο μεταλλικό σώμα, πάντοτε γυμνό χωρίς φούσκα, στην κορυφή του οποίου βρίσκεται η περίφημη μπίλια με χαραγμένο το σκαρίφημα των σχέσεων και η άλλη του άκρη να κινείται μέσα στο μεταλλικό πλέγμα τύπου “H”.
Ωστόσο υπάρχει μία και μοναδική Ferrari F40, η οποία ήταν αυτόματη και μάλιστα έτσι βγήκε από το εργοστάσιο του Μαρανέλλο, το 1989, με αριθμό πλαισίου 79883. Εκτός του αυτοματοποιημένου της κιβωτίου, έχει και μαύρο δερμάτινο σαλόνι, εν αντιθέσει με όλες τις υπόλοιπες που το σαλόνι τους είναι κόκκινο. Αν και μοναδική, ακούει σε διάφορα ονόματα, όπως F40 του Agnelli ή F40 Valeo ή F40 Automatico, ενώ λίγοι την αποκαλούν (καταχρηστικά) F40 Speciale. Κάθε ονομασία έχει τη δική της βάση.
Καταρχάς ονομάζεται F40 του Agnelli διότι κατασκευάστηκε ειδικά για τον Giovanni (Gianni) Agnelli, τον γιο του ιδρυτή και τότε επικεφαλής του ομίλου FIAT. F40 Valeo ονομάστηκε λόγω της ομώνυμης γαλλικής εταιρείας που κατασκεύαζε τα σασμάν και διαμόρφωσε το αυτοκίνητο σε αυτόματο, με τον τρόπο που θα δούμε σε λίγο. Το Automatico είναι αρκετά προφανές και προσδιορισμός που κατέχουν πολλά ιταλικά αυτοκίνητα και τέλος Speciale την ονόμασαν κάποιοι, καταχρηστικά, καθώς μπορεί να είναι όντως σπέσιαλ, αλλά ο χαρακτηρισμός “Speciale” δίνεται επισήμως από τη Ferrari σε συγκεκριμένα μοντέλα της, κάτι που δε συνέβη στην προκειμένη, καθώς δεν αποτελεί έκδοση μοντέλου, αλλά μοναδική εξαίρεση.
Ο λόγος που ο Gianni Agnelli ζήτησε ένα αυτοκίνητο με αυτοματοποιημένο κιβώτιο ταχυτήτων ήταν διττός. Αφενός μεν ο τραυματισμός στο αριστερό του πόδι, η προίκα που του άφησε στα νιάτα του ένα παλιότερο αυτοκινητιστικό ατύχημα, αφετέρου δε η ηλικία του, καθώς είχε κλείσει πια τα 70. Αυτά τα δύο γεγονότα συνηγορούσαν στο να δυσκολεύεται να χειριστεί τον συμπλέκτη. Λάτρης όμως της σπορ οδήγησης και θέλοντας να έχει εκείνος τον έλεγχο και τη χαρά της αλλαγής ταχυτήτων, δε μπορούσε για κανέναν λόγο να στερηθεί το λεβιέ που το σχήμα του και μόνο τον προκαλούσε για μερικές καρφωτές αλλαγές.
Έτσι λοιπόν έπρεπε να βρεθεί μία λύση που θα μπορούσε να συγκεράσει την ύπαρξη ενός λειτουργικού λεβιέ ταχυτήτων και την απουσία του πεντάλ συμπλέκτη. Η λύση αυτή αν και πρωτοποριακή, ειδικά για την εποχή, δεν ήταν η πρώτη φορά που θα τίθονταν σε εφαρμογή. Η ίδια μετατροπή είχε γίνει ξανά και μάλιστα για τον ίδιο άνθρωπο, λίγα χρόνια νωρίτερα, όταν απέκτησε ένα ακόμη, κυριολεκτικά, μοναδικό αυτοκίνητο. Τη μία και μοναδική Ferrari Testarossa Spider, η οποία εκτός από την ανοιχτή οροφή, διέθετε και ένα αυτοματοποιημένο μηχανικό κιβώτιο ταχυτήτων.
Το αυτοματοποιημένο μηχανικό κιβώτιο ταχυτήτων ήταν πραγματικά μια προηγμένη εφεύρεση των μηχανικών της γαλλικής κατασκευάστριας Valeo. Αυτό που έγινε επί της ουσίας είναι ότι ο μηχανικός συμπλέκτης αντικαταστάθηκε από έναν ηλεκτρικό, ελεγχόμενο μέσω υπολογιστή. Ο υπολογιστής λάμβανε σήμα από πιεζοηλεκτρικούς αισθητήρες τοποθετημένους στο λεβιέ ταχυτήτων, μόλις ο οδηγός ετοιμαζόταν να τον μετακινήσει για να αλλάξει ταχύτητα. Τότε έδινε εντολή στον ηλεκτρονικό συμπλέκτη να προβεί σε στιγμιαία αποσυμπλοκή και συμπλοκή του κινητήρα και του κιβωτίου. Η όλη διαδικασία διαρκούσε λιγότερο από 100 μιλισεκόντ. Το αποτέλεσμα ήταν ουσιαστικά μία χειροκίνητη αλλαγή ταχυτήτων χωρίς να χρειάζεται το πεντάλ του συμπλέκτη.
Αξίζει να αναφέρουμε πως πέραν της ασημί Testarossa Spider και της κόκκινης F40 Valeo για τον Gianni Agnelli, η Valeo είχε κάνει μία παρόμοια μετατροπή και για την αγωνιστική Lancia Delta Integrale, ώστε ο οδηγός της να μπορεί να χειρίζεται το φρένο με το αριστερό του πόδι και ταυτοχρόνως το γκάζι με το δεξί, ενώ οι ταχύτητες άλλαζαν χειροκίνητα. Αργότερα, το ίδιο αυτό σύστημα παρέχονταν ως προαιρετική επιλογή εξοπλισμού στη Ferrari Mondial.
Η Ferrari F40 Valeo διένυσε κάτι παραπάνω από 600 χιλιόμετρα στα χέρια του Agnelli και λίγα χρόνια αργότερα πουλήθηκε στο δεύτερο ιδιοκτήτη της, από dealer στο Τορίνο. Και ο δεύτερος ιδιοκτήτης έγραψε λίγα χιλιόμετρα πίσω από το τιμόνι της, βγάζοντάς τη σε δημοπρασία του οίκου RM Sotheby’s, το 2008, με μόλις 1.100 χιλιόμετρα στο οδόμετρο. Ο τρίτος ιδιοκτήτης την απέκτησε καταβάλλοντας μόλις 419.000 ευρώ, ποσό πραγματικά χαμηλό για μια F40, πολλώ δε μάλλον για ένα αυτοκίνητο μοναδικό και με τόσο πλούσια ιστορία. Η σημερινή του αξία φέρεται να ξεπερνά τα 2 εκατομμύρια ευρώ και σήμερα το αυτοκίνητο είναι δανεισμένο στο μουσείο Enzo Ferrari στη Modena, όπου και εκτίθεται.
Ο τρίτος και τελευταίος ιδιοκτήτης της είναι ο Έλληνας εφοπλιστής Κρίτων Λεντούδης, ο οποίος διαθέτει μία πλούσια συλλογή μοναδικών και σπάνιων αυτοκινήτων. Είναι λάτρης των αγώνων ταχύτητας, έχοντας λάβει μέρος σε πολλές διοργανώσεις. Έχει βγει νικητής στο 1ο Hungaroring Classic του 2017, με μία Mercedes-Sauber C11 του 1989, την οποία απέκτησε το 2014. Το αυτοκίνητο αυτό ήταν ‘test and development car’ του αγωνιστικού τμήματος της Mercedes-Benz και το οδηγούσε ο Michael Schumacher, για περίπου ένα χρόνο. Επιπλέον, ο Λεντούδης συμμετέχει στο πρόγραμμα Ferrari F1 Clienti Corse, όπου εκπαιδεύεται και τρέχει με παλαιότερα μονοθέσια F1 της Scuderia, σε διάφορες πίστες ανά τον κόσμο. Η συλλογή του περιλαμβάνει περισσότερα από 50 αυτοκίνητα και η αξία της ξεπερνά τα 20 εκατομμύρια ευρώ.
*Οι φωτογραφίες προέρχονται από τον οίκο δημοπρασιών RM Sotheby’s