Και όσο περνάει ο καιρός και τα εκατέρωθεν επιχειρήματα αναπτύσσονται σε δημόσιο λόγο τόσο λιγότερο σοφοί γινόμαστε… με την έννοια ότι μπερδευόμαστε περισσότερο, ενώ οι γνώσεις μας διευρύνονται.
Έτσι, με τον καιρό να περνάει, δεν μας μπερδεύει πλέον η άγνοια, αλλά η υπερπληροφόρηση. Και τα ερωτήματα παραμένουν.
Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι πιο «πράσινα» από τα συμβατικά βενζινοκίνητα αυτοκίνητα; Εάν ναι, πόσο πιο «πράσινα»; Τι γίνεται με τις εκπομπές CO2 που παράγονται κατά την παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων; Και από πού προέρχεται η ηλεκτρική ενέργεια που παράγει ηλεκτρικά αυτοκίνητα;
Ή πόσο φιλικό προς το περιβάλλον είναι ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο αν η τελική του πηγή ενέργειας είναι μια μονάδα παραγωγής ηλεκτρισμού μέσω μηχανών πετρελαίου;
Χωρίς αμφιβολία, το γεγονός ότι κάθε στάδιο της ζωής ενός ηλεκτροκίνητου οχήματος έχει περιβαλλοντικές επιπτώσεις οι οποίες δεν είναι τόσο προφανείς όσο ενός συμβατικού αυτοκινήτου, αυτό δεν το καθιστά αυτόματα λιγότερο επιβλαβές.
Ας ξεκινήσουμε με τα βασικά. Το ηλεκτρικό σας αυτοκίνητο δεν χρειάζεται ορυκτό καύσιμο, αλλά ακόμα μπορεί να πάρει την ενέργειά του από την καύση άνθρακα. Εξαρτάται από το πώς το τοπικό μας δίκτυο παράγει ηλεκτρική ενέργεια. «Εάν χρησιμοποιείτε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα για να παράγετε ηλεκτρική ενέργεια, τότε όλα τα ηλεκτρικά οχήματα δεν φαίνονται πολύ καλύτερα από ένα παραδοσιακό όχημα από την άποψη των αερίων του θερμοκηπίου» λέει η Virginia McConnell, οικονομολόγος περιβαλλοντικής έρευνας για το μέλλον.
Βέβαια εάν το τοπικό σας δίκτυο ενσωματώνει ένα ικανό ποσό ανανεώσιμης ηλιακής και αιολικής ενέργειας, τότε το ηλεκτρικό σας όχημα είναι πολύ καθαρό.
Από την άλλη βέβαια, η βενζίνη δεν υπάρχει σε κενό αέρος, ούτε βρίσκεται έτοιμη σε μορφή τελικής διάθεσης. Το ραφινάρισμα, η επεξεργασία και η μεταφορά ορυκτών καυσίμων προσθέτουν εκπομπές που οι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων πρέπει να υπολογίζουν στο συνολικό αποτύπωμα άνθρακα του αυτοκινήτου τους, το αποκαλούμενο «well-to-wheel».
Πάντως ακόμα και έτσι, μια αμερικανική έρευνα – από τις πολλές που εκπονούνται σχεδόν κάθε έτος – καταδεικνύει ότι απαιτείται περισσότερη ενέργεια για να παραχθούν τέσσερα λίτρα βενζίνης από ό,τι καταναλώνει το Tesla Model S σε απόσταση 30 χιλιομέτρων σε οδήγηση, σύμφωνα με τα στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας. Πάντως, σε κάθε περίπτωση, για την ώρα οι μέσοι αριθμοί παραμένουν ακόμα υπέρ των ηλεκτρικών οχημάτων.
Ωστόσο, πολλές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι πιο αποτελεσματικά και ως εκ τούτου ευθύνονται για λιγότερα αέρια θερμοκηπίου και άλλες εκπομπές από τα αυτοκίνητα που κινούνται αποκλειστικά με κινητήρες εσωτερικής καύσης. Μια μελέτη της Ε.Ε. που βασίζεται στις αναμενόμενες επιδόσεις το 2020, διαπίστωσε ότι ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο που χρησιμοποιεί ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται αποκλειστικά από έναν πετρελαϊκό σταθμό θα χρησιμοποιεί μόνο τα δύο τρίτα της ενέργειας ενός βενζινοκίνητου αυτοκινήτου που ταξιδεύει στην ίδια απόσταση.
Τι επιβαρύνει δραστικά την κατασκευή ενός ηλεκτροκίνητου οχήματος σήμερα; Μα η διαδικασία κατασκευής των μπαταριών του. Ένα ενδιαφέρον θέμα που θα αναλύσουμε σε επόμενο τεύχος.
Τώρα, πότε θα… εξηλεκτριστεί η παγκόσμια αυτοκίνηση; Με διαφορετικούς πολιτισμούς, διαφορετικές οικονομίες, διαφορετικά τοπογραφικά ανάγλυφα, αλλά και διαφορετικές κλιματολογικές συνθήκες, η εξάπλωση της ηλεκτροκίνησης έχει ακόμα πολύ δρόμο μπροστά της…
Και σε κάθε περίπτωση, αυτός περνάει μέσα από την αυτονομία αυτών των οχημάτων, αλλά και από το τελικό κόστος κτήσης τους. Γιατί, σταδιακά, διαπιστώνεται ότι οι χώρες που πριμοδοτούσαν γενναία την αγορά ενός ηλεκτροκίνητου αυτοκινήτου σιγά-σιγά, αλλά δραστικά περικόπτουν αυτές τις επιδοτήσεις…
Ελπίζουμε, όταν οι συνθήκες αυτονομίας των ηλεκτροκίνητων οχημάτων, το κόστος απόκτησής τους αλλά και η διαδικασία επαναφόρτισης των μπαταριών τους φθάσουν σε μια ικανοποιητική ισορροπία να υπάρχει ο πλανήτης μας, γιατί σε επίπεδο ρύπων δεν βάλλεται μόνο από τα αυτοκίνητά μας, αλλά από οτιδήποτε κινείται, παράγει, μεταποιεί ή καταναλώνει…
Συγκρίσεις!
- Για κάθε 100 χιλιόμετρα που ταξιδεύουμε με βενζινοκίνητο αυτοκίνητο:
Απαιτείται ενέργεια 26 megajoules* για να εξορύξουμε πετρέλαιο από το έδαφος και να το μεταφέρουμε στο αυτοκίνητο, και το ίδιο το αυτοκίνητο χρησιμοποιεί 142 megajoules για να κινηθεί σε αυτή την απόσταση.
- Για την ίδια απόσταση σε ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο, χρησιμοποιώντας την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται σε μια μονάδα παραγωγής ενέργειας με πετρέλαιο:
Απαιτείται ενέργεια 74 megajoules για να παραχθεί και να μεταφερθεί η ηλεκτρική ενέργεια στο αυτοκίνητο, το οποίο στη συνέχεια χρησιμοποιεί μόνο 38 megajoules για να κινηθεί το ίδιο και οι επιβάτες του στην προαναφερόμενη απόσταση των 100 χλμ.
Παρόλο που ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο που τροφοδοτείται με αυτόν τον τρόπο εξακολουθεί να καίει τελικά το ίδιο καύσιμο με το βενζινοκίνητο αυτοκίνητο που αντικαθιστά, τελικά καίει πολύ λιγότερο από αυτό. Και παρόλο που οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου είναι εξίσου επιβλαβείς οπουδήποτε συμβαίνουν, μερικές άλλες εκπομπές που είναι επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία είναι λιγότερο επικίνδυνες όταν συμβαίνουν σε εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έξω από την πόλη από ό,τι στον δρόμο κοντά σε σχολεία και σπίτια.
(*Joule: μονάδα μέτρησης ενέργειας)