Είναι, όχι τυχαία, από τους πιο δημοφιλείς καλοκαιρινούς προορισμούς. Η Άνδρος αποτελεί το πιο βόρειο νησί των Κυκλάδων και βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από την Αττική. Αυτό, σε συνδυασμό με τη φυσική ομορφιά και την πολιτιστική ποικιλομορφία, την έχει καταστήσει σε «all time classic» προορισμό.
Ο πληθυσμός της ξεπερνά οριακά τους 9.000 κατοίκους, ωστόσο πολλοί κάτοικοι των Αθηνών έχουν, λόγω καταγωγής ή όχι, εξοχικά για κοντινές εξορμήσεις. Με έκταση 381 τετραγωνικών χιλιομέτρων, το μέγεθός της θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «ενδιάμεσο».
Για να περιηγηθεί κανείς στα χωριά και τις πολυάριθμες παραλίες χρειάζεται αυτοκίνητο, ωστόσο, εφόσον το αποφασίσει, οι αποστάσεις είναι τέτοιες που θα καταφέρει να γνωρίσει το νησί αρκετά καλά.
Νησί των εφοπλιστών και των ναυτικών
Η Άνδρος μετράει πολλούς αιώνες ιστορίας. Η ονομασία της προέρχεται, σύμφωνα με τις επικρατέστερες ερμηνείες, από την ελληνική μυθολογία. Πρώτος της κάτοικος ήταν ο μυθικός Άνδρος, εγγονός των θεών Απόλλωνα και Διονύσου, ενώ υπολογίζεται πως η Άνδρος είχε κατοικηθεί από το 4.000 π.Χ.
Από τα τέλη του 18ου αιώνα, και ενώ νωρίτερα είχε περάσει από ιταλική και τουρκική κατοχή, το νησί βρέθηκε υπό την προστασία των Ρώσων. Κατόπιν τούτου, η ναυτιλία και το εμπόριο άκμασαν, καθιστώντας την Άνδρο σε σημαντικό κέντρο. Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως στα μέσα του 19ου αιώνα ο πληθυσμός της είχε φτάσει στους 30.000 κατοίκους! Τόσο κατά το παρελθόν όσο και σήμερα, η Άνδρος αποτελεί πατρίδα αρκετών εφοπλιστών και ναυτικών. Τα μεγαλόπρεπα κτήρια και αρχοντικά συνιστούν ένα από τα πολλά χαρακτηριστικά του νησιού, ενώ η πολιτιστική ζωή είναι έντονη.
Από την άλλη, το όμορφο φυσικό περιβάλλον, καθώς η θάλασσα συνδυάζεται με τέσσερις οροσειρές, δημιουργεί αντιθέσεις που σπάνια συναντά κάποιος σε άλλα νησιά των Κυκλάδων. Δεν διαθέτει μεν τη χλωρίδα της Νάξου, ωστόσο έχει σαφώς περισσότερα δέντρα από άλλα κυκλαδονήσια όπου το έδαφος είναι, κυρίως, βραχώδες.
Προορισμός για κάθε γούστο
Μπορεί το φυσικό περιβάλλον και η γεωγραφική θέση να παίζουν ρόλο, ωστόσο η προσωπικότητα του κάθε νησιού καθορίζει το προφίλ των ταξιδιωτών που θα προσελκύσει. Η Άνδρος, λοιπόν, έχει λίγο από όλα. Ένα στοιχείο που τη διαφοροποιεί από την πλειονότητα των νησιών είναι πως η Χώρα δεν βρίσκεται στο λιμάνι, ούτε καν σε κάποιο κοντινό ύψωμα, όπως π.χ. στη Σέριφο ή στην Αμοργό.
Η Χώρα της Άνδρου βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του νησιού, σε απόσταση περίπου 32 χιλιομέτρων – και σχεδόν μίας ώρας με αυτοκίνητο – από το λιμάνι στο Γαύριο. Μόλις φτάσει λοιπόν ο ταξιδιώτης στο νησί και εφόσον κατευθύνεται προς τη Χώρα, θα ξεκινήσει μια όμορφη παραλιακή διαδρομή. Μετά το Κυπρί και το Μπατσί, τουριστικό θέρετρο της περιοχής, θα κατευθυνθεί προς τη Χώρα. Οι φίλοι της ιστορίας θα επισκεφθούν την αρχαία πρωτεύουσα του νησιού, την Παλαιόπολη, και τον αρχαιολογικό χώρο της Ζαγοράς.
Ακόμη, τα πολυάριθμα μοναστήρια δίνουν το δικό τους χρώμα στο νησί. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν η Παναγία Βλαχερνών, η Παναγία Παναχράντου και η Αγία Μαρίνα, που βρίσκεται αρκετά κοντά στη Χώρα. Στον κάμπο του Γαυρίου ξεχωρίζει ο Πύργος του Αγίου Πέτρου, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς νησιωτικούς πύργους, ενώ ακόμη ένας αξιοσημείωτος προορισμός είναι το Κόρθι με τον ομώνυμο όρμο του.
Επιπλέον, στο κέντρο του νησιού, σε υψόμετρο και κοντινή απόσταση από τη Χώρα βρίσκονται οι Μένητες, χωριό που είναι γνωστό για τα πολλά τρεχούμενα νερά, όπως άλλωστε και όλη η Άνδρος.
Στη Χώρα
Όσα περιγράψαμε παραπάνω για μεγαλόπρεπα κτήρια και αρχοντικά, βρίσκουν πλήρη έκφραση στη Χώρα. Τα διατηρητέα κτίσματα και σοκάκια διαμορφώνουν την αριστοκρατική προσωπικότητα του νησιού.
Η πολιτιστική ζωή είναι έντονη, με το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Κάθε καλοκαίρι φιλοξενεί εικαστικές εκθέσεις μοντέρνας τέχνης σημαντικών καλλιτεχνών, ενώ διαθέτει και μόνιμη έκθεση γλυπτών.
Η φετινή έκθεση, που έχει διάρκεια έως τις 22 Σεπτεμβρίου, αποτελεί φόρο τιμής στον διακεκριμένο ζωγράφο της διασποράς Ντίκο Βυζάντιο, ο οποίος έζησε για πάνω από 50 χρόνια στο Παρίσι. Στο μουσείο έχουν φιλοξενηθεί ακόμη εκθέσεις των Γιάννη Μόραλη, Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Νίκου Εγγονόπουλου, Δημήτρη Μυταρά κ.ά. Αυτό όμως δεν είναι το μοναδικό «Point of Interest» για τους φίλους του πολιτισμού. Σε όμορφα κτήρια στεγάζονται το Ίδρυμα Πέτρου και Μαρίας Κυδωνιέως ή το Αρχαιολογικό Μουσείο.
Αξίζει να επισκεφθείτε και το ανατολικό άκρο της Χώρας, όπου βρίσκονται το Ναυτικό Μουσείο Άνδρου, το Μνημείο του Αφανούς Στρατιώτη και το Κάστρο, διαμορφώνοντας έναν υπέροχο συνδυασμό με θέα στο πέλαγος. Η περιδιάβαση στα στενά της Άνδρου θα προσφέρει αναμφίβολα μια χαλαρωτική εμπειρία.
Παραλίες και φαγητό
Νησί χωρίς παραλίες γίνεται; Δεν γίνεται… Η Άνδρος δεν αποτελεί εξαίρεση και διαθέτει πολλές προτάσεις. Καθώς οι αποστάσεις δεν είναι μικρές, είναι λογικό οι επιλογές του καθενός να γίνουν και με βάση χιλιομετρικά κριτήρια.
Κοντά στο Γαύριο, το Μπατσί προσφέρεται για οικογένειες, ενώ Κυπρί και Χρυσή Άμμος αποτελούν δίπτυχο για πιο νεανικό κοινό. Ο Άγιος Πέτρος είναι η μεγαλύτερη παραλία του νησιού, ενώ πολλούς θιασώτες έχει και το Βιτάλι. Όσοι επιδιώκουν την ηρεμία, θα προτιμήσουν την Αγία Μαρίνα, τη στιγμή που οι Αποθήκες θεωρούνται ως μια από τις αγαπημένες παραλίες του νεανικού πληθυσμού. Πάντως, από τις πιο φημισμένες παραλίες είναι της Γριάς το Πήδημα με τον χαρακτηριστικό βράχο, κοντά στο Κόρθι.
Όσον αφορά τη γαστρονομία, η Άνδρος προσφέρει, όπως συμβαίνει με όλα τα νησιά των Κυκλάδων, ξεχωριστές γεύσεις. Γευστικό σήμα κατατεθέν του νησιού είναι η φρουτάλια (που κατ’ άλλους ονομάζεται φουρτάλια), ένας πεντανόστιμος συνδυασμός ομελέτας με λουκάνικο και λαχανικά. Βέβαια, καλό θα είναι να εφοδιαστείτε με άφθονα υγρά, καθώς η γεύση είναι υπέροχη, ωστόσο ειδικά το καλοκαίρι θα φέρει πολλή δίψα. Εκτός από τη φρουτάλια, η Άνδρος είναι γνωστή για τα γλυκά καλτσούνια με μέλι, κουκουνάρι και καρύδι. Όπως και στις υπόλοιπες Κυκλάδες, τα ντόπια κρέατα και παράγωγα όπως τυριά, έχουν την τιμητική τους.
Συμπερασματικά, η Άνδρος αποτελεί μια πρόταση που από πολλές απόψεις θα ταιριάξει με τα «θέλω» του εκάστοτε ταξιδιώτη. Είτε προτιμάτε την ηρεμία είτε τη νυχτερινή διασκέδαση είτε το καλό φαγητό είτε τον πολιτιστικό τουρισμό, στο Νησί των Εφοπλιστών θα βρείτε όσα επιθυμείτε…
Το γνωρίζατε;
- Η ταινία «Μικρά Αγγλία», που βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη, έχει ως επίκεντρο την Άνδρο κατά τις δεκαετίες του ’30 και του ’40. Τη σκηνοθεσία υπέγραψε ο καταξιωμένος Παντελής Βούλγαρης, ενώ το νησί έχει σημαντικό ρόλο, καθώς το φυσικό του περιβάλλον αποτέλεσε ιδανικό σκηνικό για όμορφες κινηματογραφικές εικόνες.
- Η Άνδρος δεν έχει μόνο μία ονομασία. Λόγω των πολλών πηγών με νερά που διαθέτει, ονομάζεται Υδρούσα. Επίσης, κατά καιρούς αποκαλούνταν και Επαγρίς, Νοαγρία και Λασία.
Πρόσβαση
Ως το πιο βόρειο νησί των Κυκλάδων, βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από την Αττική και συγκεκριμένα από το λιμάνι της Ραφήνας. Τα ακτοπλοϊκά δρομολόγια είναι πολλά και συχνά, ειδικά τις περιόδους που ο καιρός προσφέρεται για αποδράσεις. Η Άνδρος απέχει από τη Ραφήνα περίπου 37 ναυτικά μίλια, ενώ τα ταξίδι διαρκεί από μία έως δύο ώρες, ανάλογα με το πλοίο που θα επιλεγεί.
Η Άνδρος ενώνεται ακτοπλοϊκώς και με άλλα νησιά των Κυκλάδων, όπως Τήνος, Μύκονος και Σύρος. Σημειώνεται πως τα καράβια φτάνουν στο λιμάνι το οποίο βρίσκεται στο Γαύριο. Από εκεί, η Χώρα της Άνδρου απέχει 32 χιλιόμετρα, για τα οποία απαιτείται σχεδόν μία ώρα με αυτοκίνητο, λόγω της μορφολογίας της διαδρομής.
