Είναι κατά κύριο λόγο ορεινή, βρίσκεται στο κέντρο της Πελοποννήσου και διαθέτει πολλές ενδιαφέρουσες προτάσεις για μια ταξιδιωτική εξόρμηση. Το ορεινό κομμάτι της Αρκαδίας αποτελεί έναν προορισμό που οι περισσότεροι από εμάς έχουν επισκεφθεί κατά τους φθινοπωρινούς, χειμερινούς, ακόμη και ανοιξιάτικους μήνες του χρόνου.
Φωτογραφίες: Έφη Τορνάρη
Λόγω του μεγάλου υψομέτρου, οι περισσότερες πόλεις και χωριά της Αρκαδίας έχουν ως κοινά χαρακτηριστικά το ορεινό ανάγλυφο, την πανέμορφη φύση και το αναζωογονητικό περιβάλλον, που θαρρείς και έχουν δημιουργηθεί για να προσφέρουν τη δυνατότητα μιας γρήγορης και τα μέγιστα χαλαρωτικής απόδρασης από την καθημερινότητα.
Περιοχή με μεγάλη ιστορία
Λόγω της κεντρικής θέσης στην Πελοπόννησο, η Αρκαδία είχε ανέκαθεν μεγάλη πολιτική σημασία και γι’ αυτό βρισκόταν στο επίκεντρο των πολεμικών συγκρούσεων. Οι πρώτοι της κάτοικοι ήταν οι Αρκάδες, που θεωρούνται το αρχαιότερο ελληνικό φύλο που εγκαταστάθηκε στον ελλαδικό χώρο κατά την αρχαιότητα.
Αρχικά υπήρξαν οι σημαντικότεροι αντίπαλοι της μεγαλύτερης αρχαίας ελληνικής πόλης στην Πελοπόννησο, της Σπάρτης, ενώ στη συνέχεια τάχθηκαν στο πλευρό της κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, έχοντας πρωτύτερα πολεμήσει και ενάντια στους Πέρσες. Οι Αρκάδες είχαν ιδρύσει πολυάριθμες πόλεις και από το 370 π.Χ. πρωτεύουσα ήταν η Μεγαλόπολη. Στη συνέχεια, η ορεινή Αρκαδία βρισκόταν διαρκώς στο επίκεντρο της Ιστορίας, ενώ μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός πως η συγκεκριμένη περιοχή ήταν το επίκεντρο της ελληνικής επανάστασης απέναντι στους Τούρκους. Συνορεύοντας με όλους τους υπόλοιπους νομούς της Πελοποννήσου (Κορινθίας, Αργολίδας, Λακωνίας, Μεσσηνίας και Αχαΐας) ήταν και παραμένει επί της ουσίας το επίκεντρο ενός πολύ μεγάλου γεωγραφικού κομματιού της χώρας.
Ελκυστικός ταξιδιωτικός προορισμός
Μπορεί η Τρίπολη να αποτελεί την πρωτεύουσα και σήμα-κατατεθέν της περιοχής, ωστόσο τα τελευταία χρόνια η τουριστική άνθιση έχει φέρει στον αφρό όμορφες ορεινές τοποθεσίες, όπως η Δημητσάνα, η Στεμνίτσα, τα Λαγκάδια, η Βυτίνα, που διαθέτουν φανατικούς θιασώτες. Η καθηλωτική ομορφιά του φυσικού τοπίου αλλά και οι αναπτυσσόμενες τουριστικές υποδομές έχουν καταστήσει την ορεινή Αρκαδία σε έναν από τους πιο δημοφιλείς χειμερινούς τουριστικούς προορισμούς. Μάλιστα, το «μενού» περιλαμβάνει προτάσεις για όλα τα γούστα, από το μοναδικό στην Ελλάδα Μουσείο Υδροκίνησης μέχρι ράφτινγκ, πεζοπορία, ιστορικές μονές και, φυσικά, προτάσεις για αγνό φαγητό με παραδοσιακές τοπικές συνταγές.
Απόδραση για Σαββατοκύριακο – και όχι μόνο
Η κοντινή απόσταση από την Αθήνα καθιστά την ορεινή Αρκαδία ελκυστικό ταξιδιωτικό προορισμό, είτε για ένα Σαββατοκύριακο είτε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Οι διαδρομές μπορούν να αποτελέσουν μια επιπλέον πρόκληση, καθώς χάρη στο ορεινό ανάγλυφο το φυσικό περιβάλλον κάνει σε πολλές περιπτώσεις το ταξίδι να φαντάζει σημαντικότερο από τον προορισμό. Χάρη στην τουριστική ανάπτυξη της περιοχής έχουν δημιουργηθεί σύγχρονες ξενοδοχειακές υποδομές, με πλειάδα διαθέσιμων δωματίων ή ξενώνων, καθώς και πολλές επιλογές για ποιοτικό φαγητό. Επιπλέον, τα χωριά της περιοχής ξεχωρίζουν για την ιστορία και την προσωπικότητά τους, όντας πόλοι έλξης για διαφορετικούς πολλές φορές λόγους.
Η Δημητσάνα είναι ένα από τα πιο γνωστά και χαρακτηριστικά χωριά της περιοχής, δίπλα στον ποταμό Λούσιο. Χτισμένη στην πλαγιά του βουνού, ξεχωρίζει από μακριά για την όμορφη τοποθεσία της, με τα εντυπωσιακά καμπαναριά και μοναστήρια, αλλά και την αρχιτεκτονική των σπιτιών, που δημιουργούν μια αύρα όμορφης απόδρασης προς το παρελθόν.
Ακόμη ένα all time classic χωριό της ορεινής Αρκαδίας είναι η Στεμνίτσα, με τα όμορφα σοκάκια και πυργόσπιτα, τον Πύργο του Ροϊλού, τις εκκλησίες του 12ου-15ου αιώνα, το Αρχοντικό του Μπουρνάζου, να προσελκύουν τους ταξιδιώτες προσφέροντας στιγμές χαλαρωτικής περιδιάβασης, όλες τις εποχές του χρόνου.
Δεν πρέπει να παραλείψουμε την Καρύταινα Γορτυνίας, καστροπολιτεία που γνώρισε την ακμή κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας και έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Χτισμένη τον 13ο αιώνα από τον Γάλλο ηγεμόνα Γοδεφρείγο ντε Βριγιέ σε αμφιθεατρική τοποθεσία στον λόφο Άγιος Ηλίας, η Καρύταινα αποτέλεσε τον συνδετικό κρίκο μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Πελοποννήσου, εξυπηρετώντας τους εμπορικούς σκοπούς των κατακτητών. Εκεί, οι ταξιδιώτες έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν το επιβλητικό κάστρο, που είναι ένα από τα πιο σημαντικά της Πελοποννήσου συνολικά.
Συμπληρώνοντας το κουαρτέτο των «διάσημων» ορεινών προορισμών της ορεινής Αρκαδίας, στο κάδρο εμφανίζεται η όμορφη και γραφική Βυτίνα. Βρίσκεται σε υψόμετρο άνω των 1.000 μέτρων και περιστοιχίζεται, όπως η πλειονότητα των ορεινών χωριών στην Αρκαδία, από ποικιλία δέντρων, όπως πεύκα, έλατα και καστανιές. Ο χαρακτήρας του χωριού έχει διατηρηθεί, γεγονός που αναδεικνύεται από τους παραδοσιακούς ξυλόφουρνους στην κεντρική πλατεία, ενώ ενδιαφέρον έχει και μια επίσκεψη στη βιβλιοθήκη, που διαθέτει έγγραφα και βιβλία τα οποία χρονολογούνται έως και τον 17ο αιώνα.
Πάντως, τα παραπάνω χωριά δεν αποτελούν τους μόνους λόγους για να βρεθεί κάποιος στην ορεινή Αρκαδία, καθώς υπάρχουν πολλές ακόμη πανέμορφες τοποθεσίες που θα κλέψουν την καρδιά των ταξιδιωτών. Όσοι βρεθείτε στην περιοχή, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε χωριά όπως το Βαλτεσίνικο, το Χρυσοβίτσι, τα Βέρβενα, την Καστάνιτσα και βέβαια το αμφιθεατρικά χτισμένο κεφαλοχώρι Λαγκάδια. Όλα τους διαθέτουν ξεχωριστό χαρακτήρα και έχουν εγγεγραμμένη μέσα τους την παράδοση αλλά και τις επιδράσεις από τους διαφορετικούς πολιτισμούς που έχουν βρεθεί κατά καιρούς στην περιοχή.
Θρησκευτικός και εναλλακτικός τουρισμός
Μπορεί οι κοντινές εκδρομές να έχουν ως κύριο στόχο την απόδραση από την καθημερινότητα και τη σωματική ή πνευματική ξεκούραση, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως οι ταξιδιώτες αναζητούν απλώς ένα μέρος για να χαλαρώσουν και τίποτε παραπάνω. Δύο ιδιαίτερα διαδεδομένες μορφές τουρισμού είναι ο θρησκευτικός και ο εναλλακτικός, που ειδικά στην Ελλάδα έχουν πρόσφορο έδαφος να ανθίσουν.
Οι θιασώτες του θρησκευτικού τουρισμού είναι λογικό να μείνουν ικανοποιημένοι, καθώς υπάρχουν μονές που συνδυάζουν την παράδοση με την πανέμορφη φύση. Μια τέτοια περίπτωση είναι η Μονή Προδρόμου, που χτίστηκε τον 16ο αιώνα και βρίσκεται πάνω από το φαράγγι του Λούσιου ποταμού, ο οποίος διατρέχει την περιοχή. Η θέα από τα ξύλινα μπαλκόνια της μονής είναι εξαιρετική, ενώ σε πολύ κοντινή απόσταση βρίσκεται η Νέα Μονή Φιλοσόφου, που δημιουργήθηκε το 1691, είναι γνωστή για τις θαυμαστές τοιχογραφίες της και βρίσκεται δίπλα στο καθολικό της Παλαιάς Μονής, η οποία χρονολογείται στον 10ο αιώνα. Ακόμη, όσοι βρεθείτε στη Βυτίνα σίγουρα θα προσέξετε τον Ναό του Αγίου Τρύφωνα, ο οποίος χτίστηκε στην πλατεία το 1846 με μαύρο μάρμαρο της περιοχής.
Όπως συμβαίνει συνήθως στα ορεινά της χώρας, έτσι και στην περίπτωση της Αρκαδίας ο εναλλακτικός τουρισμός είναι πολύ διαδεδομένος. Ο ποταμός Λούσιος, πέραν της φυσικής ομορφιάς του τοπίου, αποτελεί πόλο έλξης για τους θιασώτες του rafting, ενώ η περιοχή προσφέρεται για πεζοπορία στο φαράγγι. Είναι πολύ συνηθισμένο ομάδες 6-8 ατόμων να κάνουν rafting στον Λούσιο με φουσκωτές βάρκες, έχοντας έτσι την ευκαιρία να ξεφύγουν από την καθημερινότητα με μια αθλητική δραστηριότητα. Μάλιστα, από το 2003 λειτουργεί στην περιοχή ένα στέκι για τους φίλους της φύσης, καθώς μια ομάδα νέων ανθρώπων που έχει συστήσει την Trekking Hellas Αρκαδίας υποδέχεται κάθε Σαββατοκύριακο όσους ενδιαφέρονται για rafting, πεζοπορία, river trekking, κατασκήνωση στο ποτάμι, rappel και τοξοβολία στην περιοχή Λούσιου, Αλφειού, Νέδας και Ερύμανθου.
Μουσείο Υδροκίνησης
Βρίσκεται στη Δημητσάνα και αναδεικνύει τη σημασία της υδροκίνησης στην καθημερινότητα της τοπικής κοινωνίας κατά τις περασμένες δεκαετίες. Το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης, που ανήκει στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, παρουσιάζει τεχνικές αξιοποίησης του νερού για την παραγωγή ποικιλίας προϊόντων. Μια σειρά από κτήρια στεγάζουν εγκαταστάσεις όπως αλευρόμυλο, νεροτριβή, ρακοκάζανο, βυρσοδεψείο ή ακόμη και μπαρουτόμυλο. Μάλιστα, το μπαρούτι θεωρείται ως ένα από τα θεμελιώδη στοιχεία της πολιτισμικής ταυτότητας της Δημητσάνας για περισσότερα από 200 χρόνια.
Χάρη στα εκπαιδευτικά προγράμματα που διοργανώνονται εκεί, το κομψό αυτό μουσείο προσφέρει τη δυνατότητα στα παιδιά, που ως επί το πλείστον μεγαλώνουν πλέον σε πόλεις και με συνθήκες πολύ διαφορετικές από ό,τι στο παρελθόν, να εξοικειωθούν με εργαλεία, τεχνικές και εν γένει με έναν τρόπο ζωής που μπορεί να μην είναι και τόσο μακρινός, ωστόσο διαφοροποιείται πάρα πολύ σε σύγκριση με το παρόν. Αναμφίβολα, πρόκειται μια ενδιαφέρουσα πρόταση, ειδικά για όσους είναι νεότεροι στην ηλικία ή έχουν παιδιά.
Επειδή στη χώρα μας τα πάντα συνδέονται με το στομάχι, όσοι ταξιδέψετε στην περιοχή μην αμελήσετε να δοκιμάσετε παραδοσιακά τοπικά προϊόντα, όπως μέλι, κρέας, τυρί, ζυμαρικά, γλυκά του κουταλιού και βότανα. Στις ταβέρνες θα έχετε την ευκαιρία να γνωρίσετε συνταγές με βάση τα προϊόντα του εκάστοτε χωριού, που σε πολλές περιπτώσεις θα σας καταπλήξουν με την εφευρετικότητα αλλά και τη μοναδική τους γεύση.
Πρόσβαση
Χάρη στην κομβική της θέση στο κέντρο της Πελοποννήσου, η ορεινή Αρκαδία είναι εύκολα προσβάσιμη από πολλές περιοχές. Η διαδρομή από την Αθήνα μέχρι την Τρίπολη με αυτοκίνητο διαρκεί περίπου 90 λεπτά, ενώ το ΚΤΕΛ χρειάζεται περίπου δύο ώρες, καθώς πραγματοποιεί και ενδιάμεσες στάσεις. Είναι λογικό πως οι ταξιδιώτες θα προτιμήσουν για μεγαλύτερη άνεση το ιδιωτικό τους όχημα, οπότε ανάλογα και με την ακριβή τοποθεσία που βρίσκεται ο προορισμός τους η διαδρομή από την Αθήνα θα διαρκέσει από 2 έως 3 ώρες.
Το γνωρίζατε;
- Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 η Δημητσάνα αποτέλεσε την περιοχή που παρείχε μπαρούτι στους αγωνιστές, πολεμικό υλικό που ήταν απαραίτητο κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών.
- Ο κορυφαίος Έλληνας συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης είχε χαρακτηρίσει την Καρύταινα ως το Τολέδο της Ελλάδας, στο έργο του «Ταξιδεύοντας στο Μοριά». Επιπλέον, οι παρατηρητικοί θα θυμούνται πως φωτογραφία της Καρύταινας κοσμούσε το χαρτονόμισμα των 5.000 δραχμών κατά το – όχι και τόσο μακρινό – παρελθόν.
