Η AlfaSud αποτελεί ένα ιδιαίτερο και για πολλούς λόγους ξεχωριστό μοντέλο της Alfa Romeo που φέτος συμπλήρωσε 52 χρόνια ζωής. Ας κάτσουμε λοιπόν πίσω από το σπορ τριάκτινο τιμόνι της και ας περιηγηθούμε στις σελίδες της ιστορίας της που ξεκινά από τον ιταλικό νότο.
Όλα ξεκίνησαν κάπως απότομα και επεισοδιακά καθώς η AlfaSud αποτέλεσε το μήλον της έριδος μεταξύ της Fiat και της κρατικά ελεγχόμενης τότε Alfa Romeo. Ο λόγος ήταν μία συμφωνία μεταξύ των δύο κατασκευαστών που εν ολίγοις εμπόδιζε τον έναν να μπει στα χωράφια του άλλου, με τον εξής όρο: η Alfa Romeo δεν θα παρήγαγε μικρότερο αυτοκίνητο από τις Giulia και Giulietta, ενώ παράλληλα η Fiat δε θα παρήγαγε σεντάν μοντέλα ή μεγάλα σπορ αυτοκίνητα. Τη συμφωνία όμως αυτή καταπάτησαν αμφότερες οι δύο πλευρές, με πρώτη τη Fiat να κατασκευάζει τα Fiat Dino (135) και Fiat 130, δίνοντας πάτημα στον τότε διευθυντή της Alfa Romeo, Giuseppe Luraghi, να ξεκινήσει την παραγωγή ενός μικρού compact αυτοκινήτου.
Και εγένετο AlfaSud και μάλιστα διά χειρός Giorgetto Giugaro, ο οποίος ανέλαβε το σχεδιασμό της δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην αεροδυναμική της. Το νέο αυτοκίνητο συγκέντρωνε πολλές πρωτιές για τη μιλανέζικη εταιρεία, καθώς ήταν το πρώτο της μικρό αυτοκίνητο, ενώ λίγο αργότερα ήρθε και η έκδοση Giardinetta που αποτέλεσε το πρώτο μοντέλο station–wagon που παρήγαγε η Alfa Romeo. Οι πρωτιές όμως δε σταμάτησαν εκεί, καθώς η AlfaSud ήταν το πρώτο αυτοκίνητο της φίρμας με μετάδοση της κίνησης στους εμπρός τροχούς. Βασικότερο όλων όμως, ήταν το πρώτο αυτοκίνητο που δεν παρήχθη στον ιταλικό βορρά, δηλαδή στο εργοστάσιο της εταιρείας στο Μιλάνο, καθώς η παραγωγή του μεταφέρθηκε στον ιταλικό νότο και συγκεκριμένα στο Pomigliano d‘Arco, λίγο έξω από τη Νάπολη. Εξ ου και η ονομασία του μοντέλου AlfaSud, ήτοι Alfa του νότου.
Η συγκεκριμένη επιλογή δεν έγινε τυχαία και μάλιστα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο λόγος της μεταφοράς. Η AlfaSud αποτέλεσε και κοινωνικό-πολιτικό ζήτημα καθώς η εταιρεία εξασφάλισε κρατική χρηματοδότηση για την παραγωγή της, με τον όρο αυτή να γίνει στο νότο, ώστε να καταπολεμηθεί το κύμα εσωτερικής μετανάστευσης προς το βιομηχανικό βορρά, που λάμβανε χώρα τότε στην Ιταλία.
Το μικρό αδερφάκι της φίρμας ήταν πολύ διαφορετικό από τις υπόλοιπες Alfa Romeo. Πέραν του ότι ήταν προσθιοκίνητο, έπαιρνε ζωή από έναν τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα Boxer χωρητικότητας 1186 κ.εκ. σε συνεργασία με μονό καρμπυρατέρ Solex και τη μετάδοση να γίνεται μέσω χειροκίνητου κιβωτίου τεσσάρων σχέσεων. Το συνολικό του βάρος δεν ξεπερνούσε τα 830 κιλά, γεγονός που το έκανε ιδιαιτέρως σβέλτο σε συνδυασμό με την ιπποδύναμη των 63 ίππων που του χάριζαν τελική ταχύτητα 152 χλμ/ώρα.
Η AlfaSud συνάντησε πολλές δυσκολίες από την αρχή της παραγωγής της, ωστόσο κατάφερε να τις ξεπεράσει και εν τέλει η ιστορία έδειξε πως είχε το δικό της άστρο στον ουρανό του νότου, με την Alfa Romeo να μην προλαβαίνει τις παραδόσεις και τις παραγγελίες να έρχονται η μία μετά την άλλη. Η γκάμα των AlfaSud εμπλουτίστηκε περεταίρω τον Οκτώβρη του 1973, όταν έκανε την εμφάνισή της η δίθυρη σπορ έκδοση ti (tourismo internazionale), με μικρές διαφορές τόσο στην εμφάνιση όσο και στα μηχανικά μέρη, με την ιπποδύναμη να φτάνει τους 68 ίππους, χάρη στη βοήθεια ενός διπλού καρμπυρατέρ Weber, ενώ το κιβώτιο έγινε πεντάρι.
Οι επόμενες προσθήκες ήταν η πολυτελέστερη AlfaSud L (Lusso) και η Giardinetta, σε τρίθυρη έκδοση Station Wagon. Το Σεπτέμβρη του 1976 γεννήθηκε η εμβληματική Sprint ανανεώνοντας εντελώς το σχεδιασμό της Alfasud και τρία χρόνια αργότερα η παλέτα συμπληρώθηκε με τη Sprint Veloce.
Η παραγωγή της AlfaSud ξεκίνησε το 1971 και μέχρι το 1989 που ολοκληρώθηκε είχαν παραχθεί συνολικά 893.719 μονάδες και από τις τρεις γενιές, συμπεριλαμβανομένων όλων των διαφορετικών εκδοχών τους. Η Alfa Romeo διέκοψε την παραγωγή τόσο της AlfaSud, όσο και της Alfa 33 και τις αντικατέστησε με τη νέα γενιά Alfa 33 Nuova το 1990. Ελάχιστες AlfaSud έχουν απομείνει πλέον, κυρίως λόγω των προβλημάτων σκουριάς που αντιμετώπιζαν και έτσι όσες σώζονται είναι συλλεκτικές, ενώ οι ιδιοκτήτες τους φροντίζουν να τις ανακατασκευάσουν αναβιώνοντας την αίγλη και το μύθο που τις συνοδεύει.