Ήταν 6 Αυγούστου του 1945 όταν o Jujiro Matsuda έβγαινε από το κουρείο στη Χιροσίμα την ημέρα που συμπλήρωνε τα 70 του χρόνια και είχε κάθε λόγο να είναι χαρούμενος. Είχε μόλις κάνει το κούρεμα των γενεθλίων του, μια συνήθεια που ακολουθούσε πιστά για χρόνια.
Παιδί ταπεινής καταγωγής, είχε χτίσει την περιουσία του από το μηδέν για να καταλήξει να γίνει ένας ιδιαίτερα αξιοσέβαστος και επιτυχημένος επιχειρηματίας – μια πραγματική ιστορία ενός φτωχόπαιδου που κατακτά την κορυφή η οποία μοιάζει βγαλμένη από σενάριο του Χόλιγουντ. Και είχε κάθε λόγο να πιστεύει ότι θα μεταβιβάσει μια ευημερούσα επιχείρηση στον γιο του, ο οποίος είχε αρχίσει και ο ίδιος να δείχνει το οξύ επιχειρηματικό του πνεύμα. Την ίδια ημέρα, 6 Αυγούστου του 1945, έπεσε η ατομική βόμβα στο κέντρο της Χιροσίμα. Ήταν μια ημέρα που δεν θα άλλαζε μόνο την τύχη της Mazda, της εταιρείας που είχε ιδρύσει ο Matsuda, αλλά και τον κόσμο όλο.
Η αδιανόητης έκτασης καταστροφή που προέκυψε θα μπορούσε πολύ εύκολα να είχε σημάνει το τέλος της ανερχόμενης εταιρείας βιομηχανικών μηχανημάτων με έδρα στο προάστιο Mukainada της βομβαρδισμένης πόλης. Αντίθετα, έδωσε το έναυσμα για τη γέννηση μιας ιδιαίτερης νοοτροπίας αμφισβήτησης και διεκδίκησης, ενός «αγωνιστικού πνεύματος», το οποίο θα γινόταν καθοριστικό στοιχείο για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα της εταιρείας που είναι σήμερα γνωστή ως “Mazda”.
Μέσα από τις στάχτες
Η Mukainada, το προάστιο της Χιροσίμα όπου βρισκόταν το εργοστάσιο της Toyo Kogyo, απέχει περίπου πέντε χιλιόμετρα από το σημείο που έπεσε η βόμβα. Στις 8.15 το πρωί ο Jujiro Matsuda κατευθυνόταν ήδη προς την έδρα της εταιρείας. Αυτό ήταν και το γεγονός που έσωσε τη ζωή του Matsuda – και την εταιρεία του από την απόλυτη καταστροφή. Το αυτοκίνητο του Jujiro Matsuda εκσφενδονίστηκε από τον δρόμο εξαιτίας της έκρηξης αλλά αυτός και ο οδηγός του βγήκαν σχεδόν χωρίς τραύματα. Παρά το γεγονός πως τα γραφεία της εταιρείας είχαν καταστραφεί, οι ζημιές σε δομικό επίπεδο που είχε υποστεί το εργοστάσιο της Mukainada ήταν εξαιρετικά περιορισμένες. Ωστόσο, το συναισθηματικό κόστος ήταν τεράστιο. Μέσα σε μια στιγμή, 80.000 άνθρωποι βρίσκονταν νεκροί, μεταξύ των οποίων πολλοί εργαζόμενοι της Toyo Kogyo. Αμέτρητοι τραυματίστηκαν, έχασαν τα σπίτια τους και τις οικογένειές τους. Η αναμενόμενη αντίδραση σε αυτές τις συνθήκες θα ήταν η απελπισία. Αυτό όμως δεν είναι κάτι που χαρακτηρίζει τους ανθρώπους της Mukainada.
Πετυχαίνοντας έναν άθλο με άκαμπτη αποφασιστικότητα, η πόλη άρχισε να στέκεται και πάλι στα… πόδια της και μέσα σε αυτό το πλαίσιο η οικογένεια Matsuda ήταν έτοιμη να αναλάβει το δικό της μερίδιο. Αρχικά ο Jujiro και ο γιος του ο Tsuneji ανέλαβαν να φροντίσουν για τις άμεσες ανάγκες της κοινότητας. Μεταξύ άλλων, το εργοστάσιο της Mukainada μετατράπηκε σε αυτοσχέδιο νοσοκομείο, δημαρχείο, αστυνομικό τμήμα, δικαστήριο και γραφείο εφημερίδας και οι υπάλληλοι βοηθούσαν τους πολίτες να επανενωθούν με τις οικογένειές τους.
Τέσσερις μήνες αργότερα, η εταιρεία ήταν έτοιμη να ξαναρχίσει την παραγωγή των τρικύκλων – και με τις προσπάθειες ανοικοδόμησης σε εθνικό επίπεδο, η ζήτηση για φορτηγά οχήματα ήταν υψηλότερη από ποτέ. Η επιχείρηση, για μία ακόμα φορά, βρισκόταν σε άνθιση. Ωστόσο, τα γεγονότα που ακολούθησαν την επίθεση στη Χιροσίμα είχαν αλλάξει άρδην την εταιρεία. Η πόλη και η εταιρεία είχαν διαπιστώσει στην πράξη ότι δουλεύοντας μαζί μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τις αντιξοότητες και να βγουν νικήτριες. Αυτό έφερε ως αποτέλεσμα την προθυμία να αντιμετωπίζονται άμεσα οι προκλήσεις χωρίς ποτέ να εγκαταλείπεται η προσπάθεια, στοιχεία που διαμορφώνουν τη φυσιογνωμία της Mazda ακόμα και σήμερα. Το «πνεύμα της Mukainada» γεννήθηκε από τη στάχτη μιας κατεστραμμένης πόλης και είναι βαθιά χαραγμένη στο DNA της Mazda μέχρι και σήμερα.
Αυτό ακριβώς διατυπώνει και ο Martijn ten Brink, Διευθύνων Σύμβουλος της Mazda Motor Europe, ο οποίος συνεργάζεται με την εταιρεία για περισσότερα από 20 χρόνια «Ο μόνος τρόπος για να δημιουργηθεί κάτι εξαιρετικό είναι μέσω της συνεργασίας. Βρίσκοντας καινοτόμους και αντισυμβατικούς τρόπους για να ξεπεραστούν οι προκλήσεις· αυτό είναι που έκανε πάντα η Mazda και αυτό είναι που θα συνεχίσουμε να κάνουμε. Αυτή είναι η κληρονομιά της Mukainada που θα βοηθήσει επίσης τη Mazda να χειριστεί κρίσεις όπως φυσικές καταστροφές ή πανδημίες, καθώς και να αντιμετωπίσει τις συναρπαστικές προκλήσεις του σήμερα. Η συνδεσιμότητα, η αυτόνομη οδήγηση και η ιδέα της διαμοιρασμένης κινητικότητας επαναπροσδιορίζουν ριζικά το τι πραγματικά σημαίνει η οδήγηση και η κατοχή ενός αυτοκινήτου. Η δε ώθηση προς τον εξηλεκτρισμό και τη μείωση του CO2 επιταχύνει τις προσπάθειες για την εξέλιξη των κινητήρων. Για έναν σχετικά μικρό κατασκευαστή όπως η Mazda, η εύρεση των δικών του, ανεξάρτητων λύσεων σε αυτές τις προκλήσεις θα είναι μια δύσκολη και συναρπαστική διαδρομή αλλά τελικά θα αξίζει τον κόπο».