Η έμπνευση ήρθε στην Αυστρία το 2011 με σκοπό να αξιοποιηθούν τα πλείστα χιονοδρομικά κέντρα κατά τη θερινή περίοδο, που τα χιόνια έχουν λιώσει και τα χιονοδρομικά κέντρα δεν έχουν αντικείμενο λειτουργίας. Οι εγκαταστάσεις παραμένουν χωρίς το λευκό τους πέπλο και το τοπίο περιλαμβάνει όσα έχει σχηματίσει η φύση και διαμορφώσει ο άνθρωπος για τις χειμερινές δραστηριότητες: βουνό, πλαγιές και σχηματισμένες εξέδρες.
Ταγμένη στην αναζήτηση προκλήσεων, η αυστριακή εταιρεία ενεργειακών ποτών σκέφτηκε να δημιουργήσει ένα νέο είδος άθλου, αυτό του χρονομετρημένου κατακόρυφου sprint 400 μέτρων. «Πόσο extreme μπορεί να είναι μια πορεία 400 μέτρων;», θα σκεφτεί κανείς. Το πραγματικό ερώτημα είναι πόσο «sprint» είναι αυτό το 400άρι, όταν οι συμμετέχοντες στα τελευταία μέτρα πέφτουν στα τέσσερα και η γραμμή του τερματισμού δείχνει τόσο κοντά αλλά και τόσο απρόσιτη ταυτόχρονα.
Η διαδικασία είναι απλή. Οι αθλητές στήνονται στη γραμμή εκκίνησης και με το ανάλογο σύνθημα δίνεται η εκκίνηση. Ο τερματισμός είναι στην κορυφή της απότομης πλαγιάς εμπρός ή ακόμη στην εκκίνηση του ικριώματος που έχει στηθεί για το αγώνισμα του άλματος με σκι, αρκετά μέτρα πάνω από την επιφάνεια της γης.
Η κλίση στην αρχή είναι μικρή, όμως, βάσει κανονισμών, 75 μέτρα μετά την εκκίνηση πρέπει να αρχίσει η ανηφόρα. Από εκεί και πέρα, τα πράγματα γίνονται όλο και πιο δύσκολα, με την κλίση μέχρι τον τερματισμό να φτάνει και τις 37ο ή το 75% (για κάθε 10 μέτρα κίνησης, ανεβαίνεις 7,5 μέτρα σε ύψος).
Το ξεκίνημα είναι απλό και όλοι σπεύδουν να πάρουν κεφάλι. Όμως, όσο περνά ο χρόνος και η ανηφόρα εξελίσσεται, ο ρυθμός πέφτει. Το τρέξιμο γίνεται γοργό βάδισμα, λίγο αργότερα επιβραδύνεται κι άλλο: από τα 300 μέτρα και μετά όσοι συνεχίζουν να βαδίζουν γίνονται φαβορί. Ακόμη και οι νικητές συχνά χρειάζεται να κοντοσταθούν ή και να πέσουν στα τέσσερα ώστε, έστω έρποντας, να φτάσουν στον τερματισμό.
Ανάλογα με την τοποθεσία, διάφορα βοηθήματα προσφέρονται στους αθλητές ώστε να προσχωρήσουν λίγα μέτρα ακόμη. Σχοινιά που απλώνονται στην κατηφόρα, δίχτυα από χοντρό σκοινί βοηθούν στην πρόσφυση αλλά και τη χρήση των χεριών, ενώ σε άλλες περιπτώσεις ξύλα καρφωμένα εγκάρσια δημιουργούν σκαλοπάτια που επίσης περιορίζουν το γλίστρημα.
Η υψομετρική διαφορά από την εκκίνηση ώς τον τερματισμό καταδεικνύει και τον βαθμό δυσκολίας της εκάστοτε «πίστας». Με 140-150 μέτρα υψομετρική διαφορά η κλίση του εδάφους κυμαίνεται μεταξύ 30 και 35%, ενώ όσο πλησιάζει κανείς στην κορυφή τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο δύσκολα, αγγίζοντας σε κάποιες περιπτώσεις και το 75%!
Πρόκειται για ένα από τα λίγα sport που όσο εξελίσσονται ο βαθμός δυσκολίας μεγαλώνει, ρίχνοντας κατακόρυφα εκτός από τον ρυθμό και την ψυχολογία των αθλητών. Που αισθάνονται τα πόδια τους να παραλύουν, τους μύες τους να «καίγονται» και την ανάσα τους να αδυνατεί να τροφοδοτήσει το σώμα με το απαραίτητο οξυγόνο.
Καθώς η διοργάνωση πραγματοποιείται σε υψόμετρο όπου σε άλλες εποχές του χρόνου έχει χιόνια, η έλλειψη οξυγόνου αυξάνει ακόμη περισσότερο τον βαθμό δυσκολίας. Μπορεί τα 400 μέτρα να φαίνονται μικρή απόσταση, όταν όμως η εκκίνηση δίνεται σε υψόμετρο πάνω από 2.000 μέτρα οι συνθήκες γίνονται βασανιστικές…
Οι διοργανώσεις του είδους γρήγορα έγιναν δημοφιλείς και δεν άργησαν να προκύψει τα ανάλογα series με 17 (!) διοργανώσεις το 2018 σε τρεις ηπείρους: Ευρώπη, Β. Αμερική και Ασία, ενώ για το 2019 το καλεντάρι περιλαμβάνει 20 events!.
Έως και 1.000 αθλητές δηλώνουν συμμετοχή στην απόλυτη δοκιμασία αντοχής και χωρίζονται σε οκτώ διαφορετικές κατηγορίες: ατομική ανδρών και γυναικών, σκυταλοδρομία 4 x 100 με ομάδες τεσσάρων αθλητών, ομαδικό όπου συμμετέχουν ομάδες δέκα ατόμων και αθροίζονται οι χρόνοι τους, κατηγορία πυροσβεστών, στρατιωτικών, αστυνομικών και διασωστών, προσαρμοσμένο ατομικό ανδρών και γυναικών και μια special κατηγορία για την αφρόκρεμα του είδους.
Το 4TITUDE Challenge είναι μία ευρωπαϊκή διοργάνωση που αποτελείται από τέσσερις αγώνες σε χιονοδρομικά της Ευρώπης, με τα ίδια δεδομένα: 400 μέτρα διαδρομής με υψομετρική 140 μέτρων, όσο 40 όροφοι ενός κτηρίου.
Βαθμολογούνται οι 40 καλύτεροι αθλητές και πρωταθλητής αναδεικνύεται όποιος έχει συλλέξει τους περισσότερους βαθμούς στις τέσσερις διοργανώσεις.
Αθλητές από 40 χώρες συμμετέχουν στους θεσμούς και περισσότεροι από 1.000 αθλητές συνθέτουν μια παγκόσμια κοινότητα με σημαντικό όγκο και υπόσταση.
Φυσικά δεν λείπουν τα ρεκόρ. Ο Τούρκος Ahmet Arslan σαρώνει νίκες και, το 2018, με 14 πρώτες θέσεις σε 15 αγώνες που συμμετείχε, κέρδισε και τον τίτλο του πρωταθλητή. Είναι δε κάτοχος και του ρεκόρ, με χρόνο 3 λεπτά και 31,1 δευτερόλεπτα. Το αντίστοιχο ρεκόρ στις γυναίκες κρατά η Yukari Tanaka από την Ιαπωνία με χρόνο 04′ 54,2″.
«Ήταν η 14η νίκη μου αλλά ποτέ δεν ήταν τόσο δύσκολα» είπε ο 31 ετών δρομέας μεγάλων αποστάσεων από την Antalya. «Κέρδισα την πρώτη διοργάνωση το 2011 και σήμερα (2018) κέρδισα και τον πρώτο παγκόσμιο τίτλο», συμπλήρωσε μετά την επιτυχία του. Ο Γερμανός αναρριχητής Anton Palzer ήταν 2ος, μόλις 1,8 δευτερόλεπτα πιο πίσω, ενώ το βάθρο συμπλήρωσε ο Αυστριακός Jakob Mayer, 3,7 δευτερόλεπτα πίσω από τον νικητή.
Από τις διοργανώσεις δεν λείπουν τα ειδικά βραβεία για τον νεότερο και γηραιότερο αθλητή. Ένας 16χρονος είναι ο νεότερος που έχει λάβει μέρος, ενώ 72 χρόνια έχει συμπληρώσει ο μεγαλύτερος σε ηλικία που έχει λάβει την πρόκληση.
Μετά από μια σειρά προκριματικών και ημιτελικών, οι 70 αθλητές με τους ταχύτερους χρόνους διαγωνίζονται στον τελικό για την ανάδειξη των νικητών της εκάστοτε διοργάνωσης.
Στη μάχη για την αναζήτηση των ανθρώπων ορίων μπαίνουν αθλητές τριάθλου, Tough Mudder, Iron Man, δρομείς 400 μ. και εμποδίων, ακόμη και μαραθωνοδρόμοι της ερήμου. Ωστόσο, το σπορ γίνεται όλο και πιο δημοφιλές και σε κοινούς θνητούς και ερασιτέχνες δρομείς.
Στον τερματισμό ειδικά συνεργεία με μάσκες οξυγόνου αναλαμβάνουν να συνεφέρουν όσους έχουν αποκτήσει αναπνευστικά προβλήματα από την υπερπροσπάθεια.
«Είναι πολύ απίθανο να φανταστείς τη δυσκολία του αγώνα προτού λάβεις μέρος για πρώτη φορά» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Sarah Hendrickson, αθλητής Ολυμπιακού επιπέδου στο άλμα (σκι). «Η καρδιά χτυπά στο μέγιστο, οι κράμπες σε όλο το κορμί σε δένουν κόμπο και το λαχάνιασμα δεν επαρκεί, όσο καλή φυσική κατάσταση κι αν έχεις. Φτάνοντας στην κορυφή καλύτερα να σταθείς όρθιος και να βαδίσεις όσο πιο γρήγορα μπορείς, πριν έρθει η ολοκληρωτική κατάρρευση»…
