Ας τα βάλουμε σε μία σειρά, γιατί έχουν ενδιαφέρον –για τον ιστορικό του μέλλοντος στον θεσμό- για το πώς η μονοπωλιακή σχέση της Citroen με τους τίτλους από το 2003 μέχρι σήμερα, τερματίστηκε με έναν αμφιλεγόμενο τρόπο.
Όταν διαβάζεις μία ανακοίνωση σαν αυτήν: «Μετά την αναμενόμενη αναχώρηση από το Sébastien Ogier, η Citroën θέτει τέρμα στην παρουσία της στο WRC», αντιλαμβάνεσαι ότι προφανώς υπάρχουν από πίσω πολλά… γιατί δεν μπορεί μια ομάδα αυτού του επιπέδου επιτυχιών να συνδέει την παραμονή της στο WRC με ένα και μόνο οδηγό. Όπως και να λέγεται αυτός κι ότι κι αν έχει κερδίσει.
Αυτά θα προσπαθήσουμε να παραθέσουμε παρακάτω.
Ο λάθος χρονισμός
«Ότι αρχίζει ωραία, τελειώνει με πόνο»…, λέει το λαϊκό άσμα, αλλά εν προκειμένω έχουμε μία απόλυτα εντυπωσιακή ταύτιση της λαϊκής ρήσης με τα πεπραγμένα στην Citroen Racing την χρονιά που, οσονούπω, ολοκληρώνουμε.
Η χρονιά ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς. Με τον εξάκις παγκόσμιο πρωταθλητή οδηγών, συμπατριώτη της Sebastien Ogier, να ηγείται του αγωνιστικού τμήματος, η Citroen κέρδισε στο Μόντε-Κάρλο και όλα έδειξαν ότι ακόμα ένας τίτλος, ο ένατος , θα έμπαινε στις προθήκες της ομάδας στις Βερσαλλίες. Φευ…
Από εκεί και μετά, τίποτα δεν πήγε καλά… Ο καλομαθημένος Seb άρχισε σταδιακά να χάνει την επιμονή του με τις δυνατότητες του C3 WRC, ο Esapekka Lappi που ήρθε ως ηχηρή μεταγραφή από την Toyota, δεν μπήκε ποτέ στο κλίμα της ομάδας και κάπου εκεί, με αφετηρία τις απαράδεκτες δημόσιες δηλώσεις του Ogier στο Ράλι Γερμανίας ότι «αυτό το αυτοκίνητο δεν οδηγείται», άρχισαν τα όργανα… (Σημείωση Κώστα Στεφανή: Δεν επιτρέπεται επαγγελματίας πολυπρωταθλητής και ακριβοπληρωμένος οδηγός να διασύρει δημόσια την εταιρία για την οποία οδηγεί με ότι προβλήματα και να αντιμετωπίζει).
Οι πληροφορίες λένε ότι οι φωνές και όχι άδικα, στα κεντρικά της ομάδας στις Βερσαλλίες, στην συνάντηση του Ogier με τον υπεύθυνο της Citroen Racing, Pierre Budar και υψηλόβαθμων στελεχών της PSA, ήταν τόσο δυνατές, που σχεδόν κάλυπταν τις εξατμίσεις που ακούγονταν από το τμήμα δυναμομέτρησης των κινητήρων στο ισόγειο… Υπερβολή, αλλά όχι και πάρα πολύ μακριά από την πραγματικότητα.
Οι αγριάδες ηρέμησαν και με τον τίτλο ακόμα να παίζεται, η ομάδα αποφάσισε να κάνει «κλειστές» δοκιμές στην Ελλάδα, όπου ο Ogier, ερωτοτροπώντας με τα ελληνικά βράχια σχεδόν προκαλούσε το C3 να σπάσει (δήλωση Γάλλου συναδέλφου…). Αυτό δεν έσπασε και η νίκη , μάλιστα κάνοντας 1-2 στην Τουρκία, έδωσε ανάσα σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Αλλά αυτή η ανάσα έμεινε εκεί…( Σημείωση Κώστα Στεφανή: Ένας οδηγός ράλι δεν βαφτίζεται κορυφαίος επειδή πατά τέρμα το γκάζι και κερδίζει αγώνες. Χρειάζεται να έχει τις γνώσεις στις δοκιμές εξέλιξης να γυρίζει στο σέρβις και να λέει στους μηχανικούς του συμβαίνει αυτό, αλλάξτε λοιπόν αυτό κι αυτό και στην επόμενη δοκιμή το αυτοκίνητο να έχει βελτιωθεί. Φοβάμαι πως στην περίπτωση Ogier αυτό δεν είναι το δυνατό του σημείο και τα 4 πρωταθλήματα με την Volkswagen Motorsport ήρθαν γιατί υπήρχε επικεφαλής ο Jost Capito ένας άνθρωπος που γνωρίζει την τέχνη των αγώνων όσο λίγοι στον κόσμο και ίσως του έδινε έτοιμη τη συνταγή της επιτυχίας. Το ίδιο και με την M-Sport όπου το αφεντικό Malcolm Wilson, πρώην οδηγός αγώνων παγκοσμίου επιπέδου, μάλλον ετοίμαζε το σιρόπι και ο Ogier απλά περιέλουζε το κέικ.)
Στην Ουαλία όπου ο Ogier πήγαινε παραδοσιακά καλά, δεν πήγε, η γκρίνια επανήλθε και σιγά σιγά το πράγμα αντί να εκτονώνεται, έγινε χειρότερο.
Μία χρονιά λοιπόν που ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς, ολοκληρώθηκε με τους χειρότερους…
Τα λάθη
Αν ένα θεσμικό λάθος της Citroen Racing ήταν το να μην επιλέξει να έχει και τρίτο αυτοκίνητο στο πρωτάθλημα του 2019, είναι μία βασική παράμετρος των εξελίξεων , δεν είναι μόνο αυτό. Αρχικά να πούμε ότι η απουσία τρίτου αυτοκινήτου, όχι μόνο ψαλίδισε εξ αρχής την όποια ελπίδα για το πρωτάθλημα κατασκευαστών, αλλά το κυριότερο, δεν ήταν εκεί για να βοηθήσει τεχνικά κόβοντας δηλαδή βαθμούς από τους άλλους, προς όφελος του Ogier.
Αλλά! Το μεγαλύτερο ερώτημα είναι αυτό: Πως γίνεται μία τέτοια εργοστασιακή ομάδα με τεράστια εμπειρία, να έχει καταφέρει να έχει δυσαρεστημένους τους δύο Γάλλους, μόνιμους πρωταθλητές στο WRC, τα τελευταία 15 χρόνια; Μιλάμε για μπαράζ, σχεδόν κρεσέντο δυσαρεσκειών. Δείτε κάτι εξωφρενικό… Ο Loeb που μεγαλούργησε μαζί της και της έδωσε 8 πρωταθλήματα κατασκευαστών και 9 οδηγών, έφυγε χολωμένος επειδή ο Ogier που πήγε φέτος στην ομάδα δεν τον ήθελε να συμμετάσχει με περιορισμένο πρόγραμμα. Ήθελε να είναι ο απόλυτος άρχοντας. Και η Citroen, σκεπτόμενη ότι το 2011 τον απομάκρυνε επιλέγοντας την παραμονή του Loeb στο staff της, δεν ήθελε να τον δυσαρεστήσει εκ νέου και έτσι έλυσε την συνεργασία της με τον Loeb. Και το 2011 η Citroen «έστειλε» τον Ogier στην αγκαλιά της Volkswagen Motorsport με την οποία κέρδισε τέσσερις τίτλους εκείνος και η γερμανική ομάδα, ενώ φέτος έστειλε τον Loeb στην αγκαλιά της Hyundai την οποία βοήθησε να πάρει τον πρώτο της τίτλο…
Αναζητήσαμε το γιατί. Από χθες που βγήκε η ανακοίνωση, προσπαθήσαμε να μιλήσουμε με πολύ εκτός συνόρων κόσμο για να βρούμε μία άκρη. Το ρεζουμέ: Ή ότι οι επιλογές που έγιναν αποδείχτηκαν λανθασμένες επειδή βασίστηκαν σε συναισθηματικά κριτήρια, ή εκείνοι που είχαν διοριστεί για να κυβερνήσουν την ομάδα ήταν μικρότεροι των περιστάσεων ώστε να επιβληθούν στα καπρίτσια των οδηγών …
Μιλάμε για συναισθηματικά κριτήρια επειδή το 2011, και ενώ έβλεπαν ότι ο Loeb οδηγείται στην καθίζηση, τον κράτησαν επειδή τους είχε φέρει τόσα πρωταθλήματα, και τώρα τον άφησαν ελεύθερο για να δώσουν χώρο σε αυτόν που έκαναν το λάθος τότε να απομακρύνουν… Μύλος δηλαδή.
Αλλά και ο Ogier; Πως ένας πολυπρωταθλητής έχασε έτσι την ψυχραιμία του;. Δεν κέρδισε μία χρονιά και άρχισε να γκρινιάζει με το παραμικρό σαν μικρό παιδάκι που δεν τον παίζουν. Και δεν νομίζουμε ότι είναι άμοιρος ευθυνών αφού, αν υπήρχαν προβλήματα με το στήσιμο του αυτοκινήτου ή ότι άλλο, δεν μπόρεσε να τα επιλύσει με την τεράστια εμπειρία του. Αλήθεια. Κάπως έτσι φάνηκε η συμπεριφορά του όλο τον χρόνο. Και την έκανε με πηδηματάκια. Και πάει στην Toyota, εκεί που όταν είχε δοκιμάσει το Yaris το 2016, είχε εκφραστεί αν μη τι άλλο καθόλου κολακευτικά… Η αποχώρησή του από την M -Sport έγινε για να πάει σε μια εργοστασιακή ομάδα. Και πήγε σε μία Γαλλική. Και είχε ότι ζητούσε. Ναι. Είχε ότι ζητούσε. Είμαστε σίγουροι, ότι βλέποντας το Fiesta WRC να κάνει «παπάδες» στις Ειδικές Διαδρομές, θα σκεφτόταν ότι έχασε τον τίτλο λόγω της απόφασής του να φύγει από την ομάδα του Malcolm Wilson. Γιατί ο εγωισμός του δεν τον αφήνει να δει τα πράγματα από την πραγματική τους πλευρά και γιατί ο Loeb με τους 9 παγκόσμιους τίτλους θα τον επισκιάζει πάντοτε αφού δεν θα καταφέρει να φτάσει και να ξεπεράσει αυτό τον αριθμό τώρα που έσπασε το σερί του.
Πολλές φορές διορθώνουμε ένα λάθος κάνοντας ακόμη ένα… Θα συμβεί και εδώ; Αναμένουμε…
Ήμασταν εκεί
Ο υπογράφων είχε μία σπάνια ευκαιρία να βρίσκεται παρών σε δύο σημαντικά γεγονότα της Citroen Racing: το πρώτο ήταν τα εγκαίνια της δημιουργίας του αγωνιστικού τμήματος στις Βερσαλλίες το 2001, όταν ο μετέπειτα κραταιός Guy Frequelin, ως επικεφαλής του τμήματος, ανακοίνωνε την είσοδο της ομάδας στα σαλόνια του WRC, με την Xsara να ετοιμάζεται πυρετωδώς.
Ακολούθησαν σχεδόν είκοσι χρόνια επιτυχιών, η Citroen εδραίωσε το όνομά της στους κορυφαίους και πολυνίκες κατασκευαστές του θεσμού και κράτησε στο προρτφόλιό της 8 τίτλους κατασκευαστών και εννέα οδηγών.
Το δεύτερο ήταν το φετινό Ράλι Καταλονίας. Εκεί που παίχτηκαν όλα. Εκεί που αν ο Tanak δεν κατακτούσε το πρωτάθλημα για μισή αναπνοή (0,4 του δευτερολέπτου του έδωσε τον τίτλο), ο Ogier, θα πήγαινε στον τελευταίο αγώνα της χρονιάς στην Αυστραλία (που ειρήσθω εν παρόδω δεν έγινε ποτέ λόγω των φονικών πυρκαγιών στην Νέα Νότιο Ουαλία), και θα προσπαθούσε να παίξει τα ρέστα του για να εξασφαλίσει τον έβδομο τίτλο του, κάτι που θα άλλαζε ριζικά την παράμετρο της ομάδας σχετικά με το μέλλον της στο WRC.
Όμως αυτό δεν έγινε. Και βγήκαν στην επιφάνεια και οι απαράδεκτες δημόσιες δηλώσεις της κυρίας Kaiser, της συζύγου του Ogier, ότι το αυτοκίνητο είναι άθλιο και ότι η ομάδα έπρεπε να ονομάζεται «Shitroen»… (Σημείωση Κώστα Στεφανή Ντροπή. Είναι ανεπίτρεπτο και πέρα από κάθε φαντασία σύζυγος επαγγελματία οδηγού να κάνει τέτοιες άθλιες δηλώσεις δημοσίως για μια εταιρία με 100 χρόνια ιστορία με μοναδικά δείγματα γραφής στον κόσμο του αυτοκινήτου ή και για οποιαδήποτε άλλη, μόνο και μόνο επειδή είναι σύζυγος οδηγού. Θα το έκανε ποτέ η σύζυγός του αξέχαστου Bjorn Waldegard, του Markku Allen, του Walter Rorl και όλων εκείνων που απέδειξαν με ιδρώτα και μυθικά κατορθώματα την αληθινή έννοια της λέξεως Rallyman και των ανθρώπων που τους πλαισίωναν).
Και κάπου εκεί, ξύπνησε η Ιωάννα της Λωρραίνης, κοινώς η Jeanne d’Arc, και το φάντασμά της καθοδήγησε τους αξιωματούχους της PSA και έγινε ένας μικρός, μεγάλος, τεράστιος χαμός.
Σημειώνουμε όμως, ότι ήδη στο service park του Salou, στην Καταλονία, ο Ogier ήταν ξένο σώμα… Άδικα;
Το είδαμε ιδίοις όμμασι στην media hour για τους δημοσιογράφους, όπου εμφανίσθηκε καθυστερημένος από μία εσωτερική πόρτα, το βλέμμα του ήταν διαρκώς απλανές, μηδενικά σχεδόν χαμόγελα, έδωσε όσες συνεντεύξεις έπρεπε και αποχώρησε στα κλεφτά από την εσωτερική πόρτα, κάτι, σαν να μην ήρθε ποτέ εκεί…
Την ώρα εκείνη, πριν τον αγώνα, όσες απορίες και αν είχαμε, δεν σκεφτήκαμε ποτέ ότι τα πράγματα θα έφταναν ως εδώ.
Γιατί; Γιατί όταν αγαπάς κάτι, σκέφτεσαι θετικά. Και μέσα μας θεωρήσαμε ότι, οι δύο πλευρές θα τα βρουν. Αλλά, δεν τα βρήκαν…
Και ολοκληρώθηκε ό αγώνας και ο Ogier έχασε τον τίτλο για πρώτη φορά μετά από έξι χρόνια και άρχισαν τα όργανα…
(σ.σ.: Το 0,4 του δευτερολέπτου ο Tanak το πήρε από τον πάλαι ποτέ επί χρόνια οδηγό της Citroen και σήμερα της Hyundai, τον Ισπανό Dani Sordo, ο οποίος επίσης είχε απομακρυνθεί από την ομάδα… Πως τα φέρνει η μοίρα…)
Τα απόνερα…
Η αποχώρηση της Citroen, είναι μεγάλο πλήγμα για τον θεσμό και αφήνει το WRC με τρείς μόνο ομάδες εκ των οποίων η μία είναι τυπικά και ουσιαστικά ιδιωτική και ανακατεύει για τα καλά την τράπουλα της αγοράς των οδηγών. Έτσι η Hyundai, για την ώρα, έχει τους Tanak, Sordo, Loeb, Breen και Mikkelsen, ενώ η Toyota αναμένεται να ανακοινώσει την επόμενη Δευτέρα τους Ogier, Evans και Rovanpera! «Άνεργοι» προς το παρόν, οι Lappi, Ostberg, Meeke, Latvala. Που θα πάνε; Πόσοι θα χωρέσουν στην M-Sport Ford; Λίγη υπομονή…
Η δήλωση της Citroen
Παραθέτουμε το Δελτίο Τύπου του τμήματος επικοινωνίας της Citroen, γιατί έχει παραπάνω από μία αναγνώσεις…
«Μετά την απόφαση του Sébastien Ogier να εγκαταλείψει τη Citroën Racing μετά την εποχή του WRC του 2019, η Citroën αποφάσισε να αποσυρθεί από το πρόγραμμα του WRC το 2020 εξαιτίας της απουσίας οδηγού πρώτης κατηγορίας για την εποχή του 2020. Η Citroën Racing είχε δύο χρόνια δέσμευση με τα δύο WRC C3 και τα πληρώματα Ogier / Ingrassia και Lappi / Ferm (2019 – 2020). Χωρίς τον Sébastien Ogier και χωρίς οδηγό πρώτης κατηγορίας διαθέσιμο για να αγωνιστεί για έναν παγκόσμιο τίτλο, η Citroën αποφασίζει να αποσυρθεί εκ των προτέρων από το πρόγραμμα WRC. Βασιζόμενοι στην εμπειρία και τις ικανότητες των ομάδων PSA Motorsport, η δραστηριότητα ανταγωνισμού των πελατών της Citroën θα ενισχυθεί το 2020, με υποστήριξη και ενισχυμένη δέσμευση έναντι των πελατών του C3 R5 σε όλο τον κόσμο. Η απόφαση αυτή επιτρέπει στην Citroën να ενισχύσει το επίκεντρο των μέσων μάρκετινγκ στη στρατηγική μάρκας της, προκειμένου να αντιμετωπίσει τα σημερινά συμφέροντα όσον αφορά τη μετάβαση στην ενέργεια με την εκτόξευση μιας νέας γενιάς ηλεκτροκίνητων μοντέλων από το 2020.»
Linda Jackson, Διευθύνων Σύμβουλος της Citroën: «Η απόφασή μας να αποχωρήσουμε από το πρόγραμμα της WRC ήδη από το τέλος του 2019 ακολουθεί την επιλογή του Sébastien Ogier να εγκαταλείψει τη Citroën Racing. Προφανώς δεν το επιθυμούσαμε, αλλά δεν μπορούσαμε να φανταστούμε την εποχή του 2020 χωρίς τον Sébastien. Θα ήθελα να ευχαριστήσω την ομάδα Citroën Racing για το πάθος και τη δέσμευσή τους. Ένα μέρος του DNA της Citroën είναι στενά συνδεδεμένο με τον αγώνα και είμαστε υπερήφανοι που είμαστε ένα από τα πιο επώνυμα brands στην ιστορία WRC με 102 νίκες και 8 τίτλους κατασκευαστών.»
Η ταυτότητα της Citroen Racing στο WRC
Πρωταθλήματα Κατασκευαστών: 8 (2003–2005, 2008–2012)
Πρωταθλήματα Οδηγών: 9 (2004–2012)
Νίκες στο WRC: 102
Αυτοκίνητα: Xsara WRC(2002), C4 WRC (2007), DS3 WRC(2011), C3 WRC (2017)