Ίσως να μην το έχουμε συνειδητοποιήσει, ωστόσο η Εύβοια αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα νησιά της Ελλάδας και το μεγαλύτερο κοντά στην Αθήνα. Τον ρόλο του «σημείου ελέγχου» έχει αναλάβει για πολλούς αιώνες η Χαλκίδα, που σήμερα είναι μεταξύ άλλων η πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας.
Χτισμένη σε σημείο μεγάλης γεωπολιτικής σημασίας, πάνω ακριβώς στον πορθμό του Ευρίπου, που ενώνει το βόρειο με το νότιο κομμάτι του Ευβοϊκού κόλπου, η Χαλκίδα ήταν ανέκαθεν μια πόλη με ξεχωριστή προσωπικότητα και μεγάλο αριθμό μόνιμων κατοίκων, η οποία προσελκύει επισκέπτες από πολλές περιοχές της Ελλάδας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Αν και σύμφωνα με την τελευταία επίσημη απογραφή οι μόνιμοι κάτοικοι της πόλης είναι 59.125, οι άνθρωποι που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο περνούν μεγάλο χρονικό διάστημα της ζωής τους στη Χαλκίδα είναι πολύ περισσότεροι, καθώς δεν είναι λίγοι εκείνοι που έχουν χτίσει εξοχικές κατοικίες ή επισκέπτονται με μεγάλη συχνότητα το πατρικό τους σπίτι, γεγονός που καθιστά την περιοχή αρκετά πυκνοκατοικημένη.
Καθώς απέχει μόλις μία ώρα από το κλεινόν άστυ, η Χαλκίδα αποτελεί σήμερα έναν ιδιαίτερα δημοφιλή προορισμό, που έχει συνδεθεί, ειδικά για τους Αθηναίους, με μια τοποθεσία εύκολα προσβάσιμη, η οποία προσφέρει μεγαλύτερης ή μικρότερης διάρκειας φυγή από την καθημερινότητα χάρη στις παραλίες, τα αξιοθέατα, τις πολυάριθμες επιλογές καταλυμάτων και τους ξακουστούς μεζέδες, καθώς τα φρέσκα ψάρια ή θαλασσινά έχουν την τιμητική τους.
Ιστορία
Από τα αρχαία χρόνια, η Χαλκίδα υπήρξε μια από τις πιο δραστήριες ελληνικές πόλεις και διόλου τυχαία είχε δημιουργήσει αποικίες στην ηπειρωτική Ιταλία, τη Σικελία, ακόμη και στη Θράκη. Η παρουσία της στα δρώμενα της Αρχαίας Ελλάδας ήταν σημαντική, καθώς ως ναυτική δύναμη είχε μεγάλη συμμετοχή στις κυριότερες ναυμαχίες κατά τον πόλεμο με τους Πέρσες, καθώς και στη Μάχη των Πλαταιών.
Η ανάπτυξη και η πολιτιστική πρόοδος ήταν διαρκής και ενδεικτικά αναφέρουμε πως στη Χαλκίδα κατέφυγε το 323 π.Χ. ο κορυφαίος φιλόσοφος και δάσκαλος Αριστοτέλης, ο οποίος πέθανε έναν χρόνο αργότερα στο σπίτι της μητέρας του.
Επιπλέον, η Χαλκίδα ίδρυσε δύο αποικίες στα νοτιοδυτικά της Ελλάδας με την ίδια ονομασία, με τη μία να χτίζεται στη σημερινή Κινασρίν, κοντά στο πολύπαθο Χαλέπι της Συρίας, και η δεύτερη στους πρόποδες του όρους Λιβάνου, μεταξύ Βηρυτού και Δαμασκού, σημεία μεγάλης στρατηγικής σημασίας λόγω της εξέχουσας θέσης τους στον παγκόσμιο εμπορικό χάρτη.
Κατά τα βυζαντινά χρόνια, η πόλη μεταφέρθηκε πιο κοντά στη θάλασσα και στη συνέχεια βρέθηκε υπό λομβαρδική και φραγκική κατοχή, προτού φυσικά βιώσει την τουρκοκρατία, από την οποία δεν απελευθερώθηκε αμέσως κατά την ελληνική επανάσταση, λόγω των πολλών τουρκικών στρατευμάτων στην περιοχή, αλλά το 1833.
Γέφυρες και παλίρροια
Φτάνοντας στη Χαλκίδα δεσπόζει η νέα γέφυρα, που κατασκευάστηκε το 1993. Ιδιαίτερα εκείνη την εποχή ήταν μια φουτουριστική κατασκευή, η οποία θύμιζε έντονα την αντίστοιχη κρεμαστή γέφυρα του Σαν Φρανσίσκο που είχαμε δει σε πολλές χολιγουντιανές κινηματογραφικές παραγωγές. Έχοντας μήκος 694,5 μέτρων, τα 215 από τα οποία βρίσκονται σε ύψος 35,5 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, η υψηλή γέφυρα της Χαλκίδας είναι στηριγμένη με συρματόσχοινα, ενώ οι πυλώνες της έχουν θεμελιωθεί σε βάθος 28 μέτρων.
Εκτός από την καθαρά πρακτική της χρησιμότητα, δηλαδή τη διάσχισή της μέσω αυτοκινήτου ή μοτοσυκλέτας, απέκτησε άλλη μία, που σχετίζεται με την αύξηση της αδρεναλίνης. Ο λόγος ήταν πως αποτέλεσε το ιδανικό πεδίο ώστε οι θιασώτες των extreme sports να κάνουν bungee jumping, με το άλμα από τη γέφυρα να καταλήγει στα νερά του Ευρίπου, ενώ σημειώνεται πως το 1997 καταγράφηκε το πρώτο άλμα bungee jumping με μοτοσυκλέτα.
Εκτός από τη νέα γέφυρα, σήμα-κατατεθέν της Χαλκίδας αποτελεί και η κλασική, παλιά συρταρωτή γέφυρα που ένωνε οδικώς την Εύβοια με τη Στερεά Ελλάδα έως το 1993. Η μικρή γέφυρα, η οποία είναι γνωστή ως Νεγκρεπόντε, που μεταφράζεται ως μαύρη γέφυρα, αποτελούσε και συνεχίζει να αποτελεί τουριστική ατραξιόν, με τους επισκέπτες να παρακολουθούν πάνω της το μοναδικό φαινόμενο της παλίρροιας του Ευρίπου. Συγκεκριμένα, τα νερά που φτάνουν στον πορθμό από τον νότιο και βόρειο Ευβοϊκό αλλάζουν κατεύθυνση κάθε έξι ώρες, ενώ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η στιγμή που τα νερά φουσκώνουν και εντέλει πραγματοποιείται η αλλαγή της κατεύθυνσής τους.
Αξιοθέατα στη Χαλκίδα
Αν νομίζατε πως οι μόνοι λόγοι να επισκεφθεί κάποιος τη Χαλκίδα είναι οι γέφυρες και η παλίρροια, κάνετε λάθος. Μια πόλη με την ιστορία αυτής της πόλης δεν θα μπορούσε παρά να έχει ενδιαφέροντα αξιοθέατα. Πιο γνωστό από αυτά είναι το φημισμένο Κάστρο Καράμπαμπα, το οποίο χτίστηκε αμφιθεατρικά στον λόφο που βρίσκεται η περιοχή της Κανήθου στα τέλη του 17ου αιώνα. Προφανώς, λοιπόν, η επιλογή του συγκεκριμένου σημείου είχε στρατηγική σημασία, καθώς προσφέρει άπλετη ορατότητα προς τον Ευβοϊκό και την πόλη, ενώ σήμερα ο λόφος έχει πυκνή βλάστηση, χαρίζοντας όμορφη θέα προς το παραλιακό κομμάτι της Χαλκίδας. Οι εργασίες αποκατάστασης του κτηρίου ολοκληρώθηκαν το 2000 και έκτοτε λειτουργεί ως γλυπτοθήκη, όμως αυτός δεν είναι ο μοναδικός λόγος για να το επισκεφθεί κανείς.
Όσο και αν φαντάζει ασυνήθιστο, στην είσοδο του κάστρου βρίσκεται ο τάφος ενός ιδιαίτερα σημαντικού λογοτέχνη, του Γιάννη Σκαρίμπα, ο οποίος, αν και γεννήθηκε στη Φωκίδα, βρέθηκε στη Χαλκίδα για να εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις και έμελλε να μείνει εκεί για πάντα, δημιουργώντας οικογένεια και γράφοντας όλα του τα έργα.
Ένα ακόμη ενδιαφέρον αξιοθέατο είναι το γνωστό και ως Κόκκινο Σπίτι, που βρίσκεται στο βόρειο κομμάτι της πόλης από το 1884. Χτίστηκε από Γάλλο αρχιτέκτονα για λογαριασμό εύπορης οικογένειας της Χαλκίδας, ενώ τον 20ό αιώνα χρησιμοποιήθηκε ως αρχηγείο των Γερμανών κατά την Κατοχή. Σήμερα στεγάζει την Εστία Γνώσης του Δήμου, ενώ αποτελεί ένα συνηθισμένο σημείο συνάντησης, αλλά και κλασικό «σημάδι» προσανατολισμού για τους ντόπιους, καθώς πολλά μέρη της πόλης περιγράφονται με βάση της απόστασή τους από αυτό. Επιπλέον, σε νεοκλασικό κτήριο στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο, που διαθέτει συλλογές από το αρχαίο νεκροταφείο της Μάνικας – με το μεγαλύτερο μέρος του οικισμού να σώζεται μέχρι σήμερα – και μυκηναϊκά ή ρωμαϊκά αγάλματα.
Παραλίες
Η Χαλκίδα προσφέρει μεγάλη ποικιλία επιλογών όσον αφορά τις παραλίες, εξυπηρετώντας όλα τα γούστα, αφού αποτελεί μεταξύ άλλων δημοφιλή προορισμό και για οικογένειες με μικρά παιδιά.
Το Κουρέντι, η Λιανή Άμμος και ο Άγιος Μηνάς προσφέρουν τις πιο κοντινές λύσεις για όσους μένουν μέσα στη Χαλκίδα, ενώ σε πολύ κοντινή απόσταση στα βορειοδυτικά βρίσκονται οι παραλίες στη Δροσιά, τα Λουκίσσια και τις Αλυκές, που διαθέτουν άμμο και αρκετά beach bars. Στη νότια πλευρά βρίσκεται η παραλία του Αγίου Ανδρέα Μαλακώντα, η οποία μάλιστα είναι αρκετά ήρεμη, ενώ κοντά σε αυτήν υπάρχουν και άλλοι ήσυχοι κολπίσκοι. Ιδιαίτερα δημοφιλής είναι και η παραλία στη Μάνικα, κοντά στον αρχαιολογικό χώρο, που είναι γνωστή και σαν Έξω Παναγίτσα. Σε απόσταση τεσσάρων χιλιομέτρων νότια της Χαλκίδας βρίσκεται ο οικισμός της Νέας Λαμψάκου, ενώ οκτώ χιλιόμετρα βόρεια της πόλης βρίσκεται η Νέα Αρτάκη, αμφότερες γνωστές όχι μόνο για τις παραλίες τους, αλλά και για τα πολυάριθμα παραλιακά ταβερνάκια με ουζομεζέδες που βασίζονται στα φρέσκα ψάρια ή θαλασσινά.
Κοντινές εκδρομές
Πέραν του γεγονότος ότι είναι προορισμός για μονοήμερη εκδρομή ή διακοπές περισσότερων ημερών με στόχο τη χαλάρωση και την ηρεμία, η Χαλκίδα μπορεί να αποτελέσει και ορμητήριο για κοντινές εκδρομές τόσο προς τη Νότια όσο και προς τη Βόρεια Εύβοια.
Περιοχές όπως το Λευκαντί, η Ερέτρια και η Αμάρυνθος, όλες δίπλα στη θάλασσα, προσφέρουν ενδιαφέρουσες προτάσεις προς τη Νότια Εύβοια, με την πιο μακρινή, που είναι η Αμάρυνθος, να απέχει μόλις 30 χιλιόμετρα. Βέβαια, επειδή το οδικό δίκτυο προς τη Νότια Εύβοια είναι αρκετά «σφικτό», σε αρκετές περιπτώσεις τα χιλιόμετρα δεν απεικονίζουν πλήρως τη χρονική διάρκεια ενός ταξιδιού, αφού για παράδειγμα ο χρόνος έως την Κύμη, που απέχει περίπου 85 χιλιόμετρα, είναι περίπου 90 λεπτά.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες προτάσεις για εκδρομή προσφέρει και η Βόρεια Εύβοια, περιοχή που ξεχωρίζει για τη φυσική ομορφιά της, καθώς η Στενή Ευβοίας και η Δίρφη απέχουν 30 και 50 χιλιόμετρα αντίστοιχα. Κατά συνέπεια, σε απόσταση περίπου μιας ώρας από τη Χαλκίδα υπάρχει μεγάλη ποικιλία επιλογών, πεδινών, παραθαλάσσιων ή ορεινών.
Είτε είστε φίλοι της χαλάρωσης, είτε των εκδρομών, είτε της απόλαυσης του καφέ ή ενός μεζέ με θέα τη θάλασσα, η Χαλκίδα προσφέρει προτάσεις για κάθε γούστο και οικονομική επιφάνεια και για αυτό αποτελεί δημοφιλή προορισμό για ανθρώπους κάθε ηλικίας, εδώ και πολλές δεκαετίες.
Πρόσβαση
Καθώς απέχει κάτι λιγότερο από 80 χιλιόμετρα από την Αθήνα, η πρόσβαση στη Χαλκίδα είναι άνετη και γίνεται κυρίως με αυτοκίνητο. Οι οδηγοί αρκεί να ακολουθήσουν τη Νέα Εθνική Οδό και αφού περάσουν το Σχηματάρι θα κατευθυνθούν δεξιά προς Χαλκίδα. Η διαδρομή έχει διάρκεια περίπου μίας ώρας, ανάλογα και με τον ρυθμό που θα ακολουθήσουν οι ταξιδιώτες.
Ιδιαίτερα το καλοκαίρι, που η πόλη φιλοξενεί πολλούς επισκέπτες για τα καλοκαιρινά μπάνια, η κίνηση είναι αυξημένη, οπότε ενδείκνυται η επιλογή του τρένου ως μεταφορικού μέσου. Τα δρομολόγια από την Αθήνα είναι συχνά, οπότε ο σιδηρόδρομος αποτελεί ένα ακόμη δημοφιλές μέσο πρόσβασης στη Χαλκίδα, μέσω μιας διαδρομής που έχει διάρκεια λίγο μικρότερη από δύο ώρες. Επιπλέον, υπάρχει πάντοτε και η λύση του ΚΤΕΛ, χάρη στα τακτικά δρομολόγια που ενώνουν τις δύο πόλεις καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Το γνωρίζατε;
Εκτός από τον Γιάννη Σκαρίμπα, η Χαλκίδα είναι τόπος καταγωγής αρκετών ακόμη σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών του παρελθόντος, όπως η τραγουδίστρια Σωτηρία Μπέλλου, ο ζωγράφος Δημήτρης Μυταράς, ο συνθέτης Νίκος Σκαλκώτας και ο διασημότερος «πότης» του ελληνικού κινηματογράφου Ορέστης Μακρής.
