Προτού ξεκινήσει μια ταξιδιωτική περιπλάνηση, προκύπτουν ερωτήματα που όταν απαντηθούν έχουν οδηγήσει στη διαμόρφωση μιας σαφούς και καθαρής εικόνας, σαν «πορτραίτο» ενός ενδεχόμενου ταξιδιωτικού προορισμού. Βουνό ή θάλασσα; Πόσο κοντά ή πόσο μακριά; Τουριστική τοποθεσία ή προορισμός χαλάρωσης; Εύκολη πρόσβαση ή όμορφη διαδρομή; Τι έχει μεγαλύτερη σημασία, το ταξίδι ή ο προορισμός;
Μπορεί η παραπάνω αλληλουχία σκέψεων να φαντάζει περίπλοκη, ωστόσο όλοι έχουμε μπει σε αυτή τη διαδικασία, έστω και ασυναίσθητα. Κάπως έτσι ξεκινήσαμε για ένα ταξιδιωτικό αφιέρωμα, με προορισμό ένα σημείο της χώρας που θα συνδύαζε όλα τα παραπάνω. Ευτυχώς, η Ελλάδα διαθέτει πολλές τέτοιες τοποθεσίες και η Κυνουρία, στην Κεντρική και Ανατολική Πελοπόννησο, συνιστά ένα τέτοιο παράδειγμα. Τοποθετημένη σε στρατηγικό σημείο, η περιοχή που βρίσκεται στον Νομό Αρκαδίας προσφέρει πολλές αφορμές για απόδραση, σε μέρη που γνωρίζουν ολοένα και μεγαλύτερη τουριστική ανάπτυξη.
Δύο τέτοιες τοποθεσίες, που διαθέτουν ορεινή αλλά και θαλασσινή προσωπικότητα είναι το Άστρος και το Λεωνίδιο. Αμφότερα μπορούν να αποτελέσουν προορισμό για χαλαρωτικές εξορμήσεις, καθώς και ορμητήριο για κοντινές εκδρομές, ενώ η μεταξύ τους απόσταση είναι περίπου 50 χιλιόμετρα.
Άστρος
Πρόκειται για όμορφη κωμόπολη στην Αρκαδία και συγκεκριμένα στη Βόρεια Κυνουρία, που προσφέρει συνδυασμό βουνού και θάλασσας, τα οποία απέχουν μεταξύ τους λίγα χιλιόμετρα. Οι 2.285 – σύμφωνα με την τελευταία απογραφή – κάτοικοι απασχολούνται κυρίως ως αγρότες και κτηνοτρόφοι, ενώ εσχάτως έχει σημειώσει μεγάλη άνοδο ο τομέας του τουρισμού.
Πέραν της φυσικής ομορφιάς του, το Άστρος έχει σημαντική ιστορία, διαδραματίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821. Συγκεκριμένα, το 1823 πραγματοποιήθηκε εκεί η Β’ Εθνοσυνέλευση, με στόχο την ψήφιση του πρώτου Ελληνικού Συντάγματος της Επιδαύρου.
Όσον αφορά την ονομασία Άστρος, αυτή εμφανίστηκε για πρώτη φορά τον 13ο αιώνα, όταν μάλιστα χτίστηκε πολύ κοντά, στον λόφο Παραλίου Άστρους, το ομώνυμο Κάστρο, από τους Φράγκους, ως οχύρωση από πιθανές επιθέσεις των Τούρκων μέσω θαλάσσης.
Πιο πρόσφατα, μια άλλη ονομασία του Άστρους ήταν Αγιαννίτικα Καλύβια, λόγω των ανθρώπων που μετοίκησαν εκεί από το όμορο, ορεινό χωριό Άγιος Ιωάννης. Βέβαια, η περιοχή της Κυνουρίας έχει συνολικά πολύ μεγαλύτερη ιστορία, καθώς πόλεις υπήρξαν εκεί και κατά την αρχαιότητα, με πιο γνωστή την Εύα, στην οποία είχε χτιστεί η Έπαυλη του Ηρώδου του Αττικού.
Στην πόλη του Άστρους, δίπλα από το κτήριο όπου πραγματοποιήθηκε η Εθνοσυνέλευση, στεγάζεται το ομώνυμο Αρχαιολογικό Μουσείο, ενώ πολύ κοντά στην Έπαυλη του Ηρώδου Αττικού βρίσκεται η Ιερά Μονή Λουκούς, που χτίστηκε τον 12ο αιώνα, συνθέτοντας μια τριάδα από ενδιαφέροντα, για ιστορικούς και θρησκευτικούς λόγους, μνημεία.
Το Άστρος είναι χτισμένο σε λόφο, όμως πολύ κοντά σε αυτό βρίσκεται, όπως προαναφέραμε, το παράλιο Άστρος, που αποτελεί, τρόπον τινά, επίνειο της κωμόπολης. Εκεί αποβιβάστηκε ο Δημήτριος Υψηλάντης φτάνοντας στην Ελλάδα το 1821, ώστε να ηγηθεί του αγώνα των Ελλήνων για απελευθέρωση από την Τουρκοκρατία.
Η ανάπτυξη του παράλιου Άστρους, ειδικά τα τελευταία χρόνια, είναι αξιοσημείωτη, γεγονός στο οποίο έχει συντελέσει και η παραλιακή τοποθεσία του. Στη μεγάλη ακτογραμμή των περίπου 10 χιλιομέτρων υπάρχουν αρκετές παραλίες με άμμο ή βότσαλο (Καλλιστώ, Πόρτες, Ατσίγγανος, Χερρονήσι, Μύλος), που προσφέρονται για κολύμπι κατά τους θερινούς μήνες, ενώ και ο ίδιος ο οικισμός έχει άρωμα νησιού. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι χαρακτηρίζεται και ως «νησί», καθώς ο παραλιακός δρόμος έχει διαμορφωθεί με φοίνικες και προσφέρεται για περπάτημα δίπλα στη θάλασσα και μεζέδες στις ψαροταβέρνες που βρίσκονται εκεί.
Εκτός από την ακτογραμμή, το παράλιο Άστρος προσφέρεται και για βόλτα στο εσωτερικό του, με πέτρινα σπίτια και καταστήματα να πλαισιώνουν τον πλακόστρωτο δρόμο, ενώ η πευκόφυτη πλατεία προσφέρει ιδανική αντίθεση στο παραλιακό τοπίο, στεγάζοντας καφετέριες και ταβέρνες με κρεατικά της περιοχής. Εν ολίγοις, το Άστρος και το παράλιο Άστρος συνδυάζονται σε μια ολοκληρωμένη ταξιδιωτική πρόταση, που μπορεί να προσφέρει στιγμές χαλάρωσης με πολλές επιλογές φαγητού ή ποτού και ενδιαφέροντες προορισμούς ταξιδιωτικού ενδιαφέροντος.
Λεωνίδιο
Περνώντας το Άστρος και συνεχίζοντας στη γεμάτη αντιθέσεις όμορφη παραλιακή διαδρομή – από τη μία πλευρά βρίσκεται η θάλασσα και από την άλλη ο ορεινός όγκος ή περιοχές γεμάτες δέντρα – οι ταξιδιώτες θα συναντήσουν το Λεωνίδιο. Μια κωμόπολη της Αρκαδίας που είναι η πρωτεύουσα της Νότιας Κυνουρίας και περιβάλλεται από κόκκινους και γκρι βράχους, οι οποίοι της προσδίδουν άγρια ομορφιά.
Σε επίπεδο τοποθεσίας βρίσκεται κοντά στη θάλασσα, έχοντας «θέα» στο Μυρτώο πέλαγος, καθώς και στον Πάρνωνα. Με την πεδιάδα που βρίσκεται μπροστά από την πόλη, η οποία ονομάζεται και Κήπος του Διονύσου, να είναι γεμάτη από θερμοκήπια γίνεται κατανοητό ότι οι σχεδόν 4.000 κάτοικοι της περιοχής, απασχολούνται κυρίως σε αγροτικές εργασίες.
Το Λεωνίδιο, που σήμερα χαρακτηρίζεται ως παραδοσιακός οικισμός, ονομάστηκε έτσι κατά το 13ο αιώνα, χάρη στο εκκλησάκι του Αγίου Λεωνίδα, ενώ η ιστορία του άλλαξε το 1826. Τότε, το ορεινό χωριό Πραστός, που ήταν το επίκεντρο της περιοχής, καταστράφηκε από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να μεταφερθούν στο Λεωνίδιο. Έκτοτε, ο οικισμός γνώρισε σημαντική ανάπτυξη και σήμερα χαρακτηρίζεται από τη μοναδική για την περιοχή αρχιτεκτονική, με πολλά ψηλά αρχοντικά, τα οποία μοιάζουν με πύργους. Ενδεικτικά παραδείγματα της αρχιτεκτονικής αυτής είναι η κεντρική αγορά, οι κεντρικοί δρόμοι, οι οποίοι προσφέρονται για χαλαρωτικές περιπλανήσεις, καθώς επίσης και ο Πύργος Τσικαλιώτη, που δημιουργήθηκε το 1808 και σήμερα στεγάζει εκεί πολιτιστικές εκδηλώσεις ή εκθέσεις.
Πολύ κοντά στον οικισμό βρίσκεται το λιμάνι της Πλάκας, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως επίνειο του Λεωνιδίου. Μάλιστα, η παραλία της Πλάκας και τα Πούλιθρα αποτελούν τους πιο δημοφιλείς προορισμούς για τους λουόμενους. Οι φίλοι της ιστορίας που θα βρεθούν την περιοχή μπορούν να επισκεφθούν το Μυκηναϊκό νεκροταφείο Βασκίνας, περίπου 10 χιλιόμετρα από το Λεωνίδιο, καθώς και την Αρχαία Πολίχνη, όπου υπάρχουν απομεινάρια ενός αρχαίου οικισμού.
Όσοι αρέσκονται στον θρησκευτικό τουρισμό δεν θα μείνουν παραπονεμένοι, καθώς οι εκκλησίες είναι αρκετές, ενώ ξεχωριστή θέση στο τοπίο έχει η Μονή Έλωνας, η οποία χτίστηκε περίπου το 1800 και βρίσκεται σε μοναδική τοποθεσία, πάνω σε βράχο.
Αν και παλαιότερα το Λεωνίδιο δεν ήταν αναπτυγμένο σε τουριστικό επίπεδο, πλέον η κατάσταση έχει διαφοροποιηθεί, καθώς υπάρχουν αρκετά ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβέρνες, μπαρ και καφέ για να ικανοποιήσουν μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων σε σύγκριση με τον τοπικό πληθυσμό.
Οι foodies πρέπει να δοκιμάσουν γλυκιά τσακώνικη μελιτζάνα, που είναι προϊόν με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης και «πρωταγωνιστεί» στην ομώνυμη γιορτή, που είναι μια από τις μεγαλύτερες στο Λεωνίδιο. Η διοργάνωση λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο κατά το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου και σε αυτήν διαγωνίζονται chef από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με την καλύτερη δημιουργία να βραβεύεται από ειδική επιτροπή γευσιγνωσίας.
Κοντινές εκδρομές
Το Άστρος και το Λεωνίδιο προσφέρονται, μεταξύ άλλων, και ως βάση για εκδρομές στην Αρκαδία και τον Πάρνωνα. Σε κοντινές αποστάσεις για μονοήμερες εκδρομές υπάρχουν μεγάλες πόλεις, όπως η Τρίπολη, το Ναύπλιο, το Άργος και η Σπάρτη.
Υπάρχουν όμως και γραφικά ορεινά χωριά, όπως το πρώτο τσακώνικο χωριό, η Καστάνιτσα, ο Κοσμάς που χαρακτηρίζεται ως το μπαλκόνι της Κυνουρίας, ο Άγιος Πέτρος και η Καρυά. Ακόμη, οι θιασώτες του θρησκευτικού τουρισμού δεν πρέπει να αμελήσουν την επίσκεψη στην Ιερά Μονή Μαλεβής, που συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό επισκεπτών σε κάθε περίοδο του χρόνου.
Εν κατακλείδι και επιστρέφοντας στο αρχικό μας ερώτημα, το ταξίδι και ο προορισμός έχουν αντίστοιχη σημασία. Ή, μάλλον, έχουν όση σημασία επιλέξει να τους δώσει ο καθένας από εμάς…
ΠΡΟΣΒΑΣΗ
Το Άστρος βρίσκεται σε απόσταση 160 χιλιομέτρων από την Αθήνα, με τον χρόνο ταξιδιού, αν χρησιμοποιήσουμε αυτοκίνητο, να ξεπερνά οριακά τις δύο ώρες. Πιο σύντομη διαδρομή με αυτοκίνητο είναι αυτή από Άργος και Ναύπλιο, αφού πρώτα έχουμε ακολουθήσει τη ΝΕΟ Αθηνών – Κορίνθου και κατόπιν Κορίνθου – Τριπόλεως. Όσοι επιθυμούν περισσότερη περιπέτεια μπορούν να φτάσουν εκεί και από Επίδαυρο ή ακόμη και με καράβι μέσω Πειραιά και Πόρου, αν και αυτές είναι σαφώς πιο χρονοβόρες και κουραστικές διαδρομές.
Όσον αφορά το Λεωνίδιο, ουσιαστικά οι οδηγίες πρόσβασης είναι οι ίδιες, καθώς η κωμόπολη βρίσκεται στη νοητή ευθεία 50 χιλιόμετρα νοτιότερα από το Άστρος. Έτσι, ξανά η πιο σύντομη διαδρομή με αυτοκίνητο είναι εκείνη από ΝΕΟ Αθηνών – Κορίνθου και Κορίνθου – Τριπόλεως, ενώ η απόσταση από την πρωτεύουσα υπολογίζεται στα 206 χιλιόμετρα και ο χρόνος που απαιτείται είναι λίγο παραπάνω από τρεις ώρες.
ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΑΤΕ;
Οι κάτοικοι του Λεωνιδίου και των γύρω περιοχών είναι Τσάκωνες, μια πληθυσμιακή ομάδα με έδρα τη Λακωνία, που κατέφυγε στον Πάρνωνα κατά τον 6ο αιώνα, λόγω των αραβοσλαβικών επιδρομών στην περιοχή. Η λέξη «Τσάκωνες» είναι ουσιαστικά παραλλαγή της λέξης «Λάκωνες», ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός πως σήμερα μιλούν την ξεχωριστή τσακώνικη διάλεκτο, η οποία πάντως τελεί ως είδος υπό εξαφάνιση.
Οι Τσάκωνες διαθέτουν ξεχωριστά πολιτισμικά στοιχεία, όπως ο τσακώνικος χορός, που έχει τις ρίζες του στην Ελληνική Μυθολογία και χορεύεται μέχρι και σήμερα με παραδοσιακές τσακώνικες φορεσιές.
ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΑΤΕ; (2)
Το Λεωνίδιο έχει αποκτήσει φήμη στην αναρρίχηση, που ξεπερνά τα σύνορα της χώρας μας. Δεκάδες αναρριχητές καταφτάνουν καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, καθώς οι βράχοι που το περιβάλλουν προσφέρονται ιδιαίτερα για το συγκεκριμένο σπορ, ενώ σχετικά άρθρα έχουν δημοσιευθεί και σε ειδικά περιοδικά του εξωτερικού. Ενδεικτικά, κοντά στην πόλη υπάρχουν πάνω από 1.000 διαδρομές με διαφορετικούς βαθμούς δυσκολίας, καθώς και πολλές δυνατότητες για τη διάνοιξη νέων.
