H Skoda είναι ένας ιστορικός κατασκευαστής μια εταιρεία που επανεφευρίσκει τον εαυτό της εδώ και 130 χρόνια, αξιοποιώντας κάθε εποχή ως αφετηρία για το επόμενο ορόσημό της, το οποίο το 2025 είναι η τρίτη θέση που φαίνεται ότι θα κατακτήσει στις πωλήσεις στην Ευρώπη ανάμεσα σε όλους τους κατασκευαστές.
Η Skoda γιορτάζει φέτος την 130ή της επέτειο, με ένα ταξίδι που ξεκινά από το πρώτο ποδήλατο των Laurin & Klement -“κατασκευασμένο στη Mladá Boleslav”- και φτάνει έως τη σύγχρονη εποχή της βιώσιμης κινητικότητας. Η μάρκα τίμησε αυτή τη διαδρομή μέσα από την εκδήλωση Classic Days, όπου παρουσιάστηκαν εμβληματικά μοντέλα που καθόρισαν την εξέλιξή της.
Στους σταθμούς αυτής της πορείας περιλαμβάνονται η έναρξη παραγωγής ποδηλάτων το 1895, τα πρώτα μηχανοκίνητα ποδήλατα και μοτοσικλέτες το 1899, η παρθενική αγωνιστική συμμετοχή το 1901, το πρώτο αυτοκίνητο Voiturette A το 1905 και η καθοριστική συγχώνευση της Laurin & Klement με τη Skoda Engineering Works του Πίλσεν το 1925.
Διαβάστε επίσης: Έλεγχος αυτοκινήτου πριν τον χειμώνα – Γιατί να τον κάνετε
Το 1987 σηματοδότησε την αρχή της σύγχρονης εποχής: το Favorit έγινε το πρώτο μοντέλο με κίνηση στους εμπρός τροχούς, ανοίγοντας τον δρόμο για μια νέα σχεδιαστική και τεχνολογική φιλοσοφία. Το 1991 η Skoda εντάχθηκε στο VW Group, μια συνεργασία που εξελίχθηκε σε ευρωπαϊκή ιστορία επιτυχίας, με τη Skoda να μεγαλώνει ως κατασκευαστής και να αφήνει το αποτύπωμά της παγκόσμια.
Ακολούθησε το 1996 η πρώτη σύγχρονη γενιά του Octavia, το πρώτο μοντέλο που αναπτύχθηκε εξ ολοκλήρου υπό τη νέα εταιρική ομπρέλα και που μέχρι σήμερα παραμένει σημείο αναφοράς για τους Τσέχους.
Το 2020, το Enyaq, το πρώτο αμιγώς ηλεκτρικό Skoda, άνοιξε το κεφάλαιο της νέας εποχής της βιώσιμης κινητικότητας. Από τις πρώτες εξαγωγές προς τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο στα τέλη του 19ου αιώνα έως τη σημερινή παρουσία σε 100 διεθνείς αγορές, η Skoda έχει αποδείξει ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα, με διαρκή εστίαση στον άνθρωπο και στην τεχνολογία. Πάμε όμως να γνωρίσουμε καλύτερα τα μοντέλα της Skoda που άφησαν ιστορία.
Laurin & Klement Voiturette A (1905 – 1907)
Πριν περάσουν στην παραγωγή αυτοκινήτων, οι Laurin & Klement ήταν γνωστοί ως κατασκευαστές ποδηλάτων και μοτοσικλετών. Το πρώτο τους αυτοκίνητο, το Voiturette A, παρήχθη από το 1905 έως το 1907 και ήταν ένα διθέσιο όχημα με δικύλινδρο κινητήρα 7 ίππων, ικανό να φτάσει τα 40 χλμ./ώρα. Παρήχθησαν 44 μονάδες, στην τιμή των 3.600 κορώνων (περίπου 150 ημερομίσθια της εποχής). Η κατανάλωση ανερχόταν σε 4 κιλά βενζίνης ανά 100 χιλιόμετρα. Το σασί βασιζόταν σε πλαίσιο-σκάλα με δύο άκαμπτους άξονες και ημιελλειπτικά φύλλα σούστας, ενώ η ισχύς μεταδιδόταν στους πίσω τροχούς μέσω άξονα cardan.Το Voiturette A ακολούθησε το Voiturette B, με κινητήρα 1.399 κ.εκ. και παραγωγή 200 μονάδων.
Laurin & Klement 110 (1925 – 1929)
Η συγχώνευση της Laurin & Klement με τη Skoda Works το 1925 άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο. Για ένα διάστημα, τα μοντέλα έφεραν διπλή ονομασία — σημάδι μετάβασης στη νέα εταιρική εποχή. Το L & K 110, διαθέσιμο ως λιμουζίνα, roadster ή βαν, διέθετε τετρακύλινδρο κινητήρα 1.791 κ.εκ. (25 ίπποι) και αργότερα 1.944 κ.εκ. (30 ίπποι), με κιβώτιο τεσσάρων σχέσεων και φρένα σε όλους τους τροχούς. Παρήχθησαν 2.985 μονάδες, και ήταν το τελευταίο μοντέλο που έφερε την υπογραφή Laurin & Klement πριν καθιερωθεί το όνομα Skoda.
Skoda 645 (1929 – 1934)
Το Skoda 645 αντιπροσώπευε την πολυτέλεια της δεκαετίας του ’30. Με εξακύλινδρο κινητήρα 2.492 κ.εκ. (45 ίπποι) και ταχύτητα 90 χλμ./ώρα, ξεχώριζε για την κομψότητα και την προσεγμένη τεχνική του κατασκευή. Το Faux Cabriolet ήταν η κορυφαία έκδοση, με πλούσιο εσωτερικό και αεροδυναμική γραμμή. Παρήχθησαν 758 μονάδες και ένα αυθεντικό αντίγραφο εκτίθεται στο Μουσείο Skoda.
Skoda Popular Monte Carlo (1936 – 1939)
Εμπνευσμένο από τη 2η θέση του Skoda Popular Sport στο Ράλλυ Μόντε Κάρλο του 1936, το Popular Monte Carlo αποτέλεσε ένα μικρό, κομψό σπορ μοντέλο που συνδύαζε τεχνολογική καινοτομία και σχεδιαστική λεπτότητα. Ο τετρακύλινδρος κινητήρας 1.386 κ.εκ. παρήγε 31 ίππους, με τελική ταχύτητα 125 χλμ./ώρα και υδραυλικά φρένα — πρωτοπορία για την εποχή.
Κατασκευάστηκαν μόλις 72 μονάδες, εκ των οποίων σώζονται περίπου δώδεκα.
Το μαύρο coupé του 1937 στο Μουσείο Skoda είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα μοντέλα της προπολεμικής περιόδου.
Skoda Superb 3000 OHV (1938 – 1949)
Η ονομασία Superb εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1934, και το Superb 3000 OHV (1938 – 1949) έγινε συνώνυμο της πολυτέλειας και της τεχνολογικής προόδου.
Με εξακύλινδρο κινητήρα 3.137 κ.εκ. (85 ίπποι), τετρατάχυτο κιβώτιο και ανεξάρτητη ανάρτηση, το μοντέλο έφτανε τα 125 χλμ./ώρα και διατίθετο ως sedan, λιμουζίνα ή cabriolet.
Η ανανεωμένη έκδοση του 1939 ξεχώριζε για το αεροδυναμικό καπό της — χαρακτηριστικό που του χάρισε το παρατσούκλι «Αλιγάτορας».
Skoda Rapid 1500 OHV (1939 – 1941)
Το Rapid 1500 OHV δημιουργήθηκε για μεγάλα ταξίδια, με τετρακύλινδρο κινητήρα 1.558 κ.εκ. (46 ίπποι) και τελική ταχύτητα 110 χλμ./ώρα. Η έκδοση “Highway” ξεχώριζε για την αεροδυναμική σχεδίασή της – ήταν το πρώτο Skoda που δοκιμάστηκε σε αεροδυναμική σήραγγα. Από τις 1.804 μονάδες παραγωγής, οι 110 ανήκαν σε αυτήν τη σειρά, επιβεβαιώνοντας το προβάδισμα της εταιρείας στην τεχνολογική έρευνα της εποχής.
Skoda 1101 “Tudor” Cabrio (1946 – 1952)
Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Skoda επανήλθε δυναμικά με το 1101 “Tudor”, ένα αυτοκίνητο που συνδύαζε αξιοπιστία, πρακτικότητα και εξαγωγικό προσανατολισμό. Η παραγωγή του ξεκίνησε στις 6 Μαΐου 1946 στη Μλάντα Μπόλεσλαβ και συνεχίστηκε στα εργοστάσια Kvasiny και Vrchlabí. Συνολικά παρήχθησαν 66.904 πολιτικές μονάδες και 4.237 στρατιωτικές, με πάνω από το 2/3 να εξάγεται σε περισσότερες από 70 χώρες — ένα εξαιρετικό επίτευγμα για την εποχή.
Το όνομα “Tudor” προήλθε από τον αγγλικό όρο “two-door”, καθώς η πλειονότητα των εκδόσεων ήταν δίθυρη. Το μοντέλο διέθετε ανεξάρτητη ανάρτηση και τετρακύλινδρο κινητήρα 1.089 κ.εκ. (32 ίπποι), με τελική ταχύτητα 100 χλμ./ώρα. Η έκδοση Cabriolet ξεχώριζε για την κομψότητα και την ελευθερία που προσέφερε, ενώ η παραλλαγή 1102 του 1948 εισήγαγε εσωτερικές βελτιώσεις και νέα διάταξη στον λεβιέ ταχυτήτων. Το πράσινο Skoda 1101 Cabriolet του 1948 της ελβετικής πρεσβείας ανήκει σήμερα στο Μουσείο Skoda και θεωρείται ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα παραδείγματα της σειράς.
Skoda Sport (1949)
Το Skoda Sport υπήρξε το αγωνιστικό σύμβολο της μεταπολεμικής Skoda. Κατασκευάστηκε σε μόλις δύο μονάδες το 1949 και συμμετείχε στις 24 Ώρες του Le Mans το 1950 — το πρώτο τσεχικό αυτοκίνητο που πήρε μέρος στον ιστορικό αγώνα. Εξοπλιζόταν με τετρακύλινδρο κινητήρα 1.089 κ.εκ., 60 ίππων, και έφθανε τα 160 χλμ./ώρα, χάρη στο ελαφρύ αλουμινένιο αμάξωμα του (590 κιλά). Σήμερα ένα από τα δύο αυτοκίνητα σώζεται και συμμετέχει στο Le Mans Classic.
Skoda Felicia Cabriolet (1959 – 1964)
Το Felicia Cabriolet του 1959 άνοιξε την πιο εξωστρεφή σελίδα της Skoda, συνδυάζοντας κομψότητα και τεχνολογία. Με τετρακύλινδρο κινητήρα 1.089 κ.εκ. (50 ίπποι) και ανεξάρτητη ανάρτηση, προσέφερε ταχύτητα 120 χλμ./ώρα και ομαλή οδήγηση. Η έκδοση Super του 1962 ανέβασε την ισχύ στους 55 ίππους και την τελική στα 135 χλμ./ώρα. Πρωτοποριακή ήταν η σκληρή αποσπώμενη οροφή από πλαστικό ενισχυμένο με υαλονήματα. Από τις 14.863 μονάδες που παρήχθησαν, οι περισσότερες εξήχθησαν σε Ευρώπη και Αμερική, καθιερώνοντας τη Skoda ως παγκόσμιο παίκτη στις αρχές της δεκαετίας του ’60.
Skoda Octavia Combi (1961 – 1971)
Η Octavia Combi παρουσιάστηκε το 1960 και παρήχθη ως το 1971, συνδυάζοντας πρακτικότητα και αντοχή. Ο κινητήρας 1.221 κ.εκ. (47 ίπποι) προσέφερε τελική 115 χλμ./ώρα, ενώ ο χώρος αποσκευών έφτανε τα 690 λίτρα (ή 1.050 με αναδίπλωση καθισμάτων). Η πίσω πόρτα δύο τμημάτων ήταν πρωτοπορία για την εποχή, όπως και η δυνατότητα μετατροπής των καθισμάτων σε κρεβάτι. Παρήχθησαν 54.086 μονάδες, με τα δύο τρίτα να κατευθύνονται σε εξαγωγές.
Skoda Trekka (1966 – 1972)
Το Trekka ήταν το πρώτο αυτοκίνητο που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε στη Νέα Ζηλανδία με την υποστήριξη της Skoda. Βασισμένο στην Octavia Super και με κινητήρα 1.221 κ.εκ. (40 ίπποι), παρήχθη σε περίπου 3.000 μονάδες. Η μικρότερη μεταξονιοαπόσταση και το προαιρετικό μπλοκέ διαφορικό του προσέφεραν εξαιρετικές εκτός δρόμου ικανότητες. Αποτέλεσε πρόδρομο των μελλοντικών SUV της μάρκας και παραμένει σύμβολο καινοτομίας για τη μάρκα.
Skoda 110 R Coupé (1970 – 1980)
Το 110 R Coupé υπήρξε το “σπορ αυτοκίνητο του λαού”. Με τετρακύλινδρο κινητήρα 1.107 κ.εκ. (52 ίπποι) και τελική 145 χλμ./ώρα, συνδύαζε αισθητική και ευκολία στην οδήγηση. Η γραμμή του ενέπνευσε το αγωνιστικό 130 RS, γνωστό ως “Porsche της Ανατολής”. Παρήχθησαν 57.085 μονάδες στο Kvasiny, με το 93 % να εξάγεται κυρίως στη Δύση.
Skoda 120 GLS (1976 – 1990)
Το 120 GLS ήταν το τελευταίο μεγάλο sedan με κινητήρα πίσω. Διακρινόταν για την άνεση και την πρακτικότητά του, με κινητήρα 1.174 κ.εκ. (54 ίπποι) και τελική 140 χλμ./ώρα. Η πολυτελής έκδοση GLS είχε τετραπλούς προβολείς και αναβαθμισμένο εσωτερικό. Περισσότερο από το 70% της παραγωγής εξήχθη σε ξένες αγορές, επιβεβαιώνοντας τη διεθνή απήχηση της μάρκας.
Skoda Rapid 135 (1987 – 1990)
Το Rapid 135 υπήρξε ο τελευταίος εκπρόσωπος της εποχής με κινητήρα πίσω. Με τετρακύλινδρο κινητήρα 1.289 κ.εκ. (58 ίπποι) και τελική 150 χλμ./ώρα, διατήρησε το πνεύμα του 110 R σε πιο σύγχρονη μορφή. Παρήχθη σε 10.980 μονάδες και θεωρείται το κύκνειο άσμα της παραδοσιακής μηχανολογίας της Skoda.
Skoda Favorit 136 L (1988 – 1994)
Το Skoda Favorit σηματοδότησε την αναγέννηση της μάρκας και την είσοδό της στη σύγχρονη εποχή. Αναπτύχθηκε υπό την καθοδήγηση του Petr Hrdlička και σχεδιάστηκε από το στούντιο Stile Bertone, συνδυάζοντας ιταλική αισθητική με τσεχική μηχανολογική συνέπεια. Παρουσιάστηκε το 1987 και παρήχθη από το 1988 με τετρακύλινδρο κινητήρα 1.289 κ.εκ. (58 ίπποι) και πεντατάχυτο κιβώτιο, επιτυγχάνοντας ταχύτητα έως 150 χλμ./ώρα.
Η συμμετοχή του Bertone χάρισε στο μοντέλο καθαρές γραμμές, εργονομία και ευρύχωρη καμπίνα. Ήταν το πρώτο Skoda με κινητήρα και κίνηση εμπρός, σηματοδοτώντας τη ριζική αλλαγή της εταιρείας. Η παραγωγή του ξεπέρασε τις 780.000 μονάδες, ενώ μαζί με το Forman ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο. Το Favorit αποτέλεσε το θεμέλιο για τον εκσυγχρονισμό της μάρκας, οδηγώντας τη στο κατώφλι της νέας εποχής.
Το 1991 η Skoda εντάχθηκε στον Όμιλο Volkswagen, γεγονός που άλλαξε καθοριστικά την πορεία της. Από περιφερειακή εταιρεία εξελίχθηκε σε διεθνή κατασκευαστή, βελτιώνοντας ριζικά την ποιότητα, την τεχνολογία και το δίκτυο παραγωγής της. Το Favorit υπήρξε το τελευταίο Skoda που σχεδιάστηκε ανεξάρτητα — και το πρώτο που συμβόλισε τη μετάβαση στη νέα εποχή.
