Η Τοσκάνη είναι ένας μοναδικός τόπος, ιδιαίτερα την άνοιξη, όπου κανείς μπορεί να ταξιδέψει στον χρόνο και να βρεθεί στην περίοδο της Αναγέννησης χάρη στις μοναδικές καστροπόλεις και καστροχώρια. Δεν θα συμπεριλάβουμε την Φλωρεντία, την Siena και την Pisa γιατί απαιτούν ένα αυτόνομο ταξίδι για να τις χορτάσεις, αλλά την εξοχή της Τοσκάνης γύρω από την Pienza, το Montepulciano, το Montalcino, το Bagno Vignoni και το San Quirico d’Orcia. Ακόμη και η δυτική ακτογραμμή στην Τυρρηνική θάλασσα, που περιέχει το αρχιπέλαγος της Τοσκάνης μέχρι και το νησί της Elba, αποτελούν υπέροχα αξιοθέατα για περιπλάνηση.
Σε ένα πανέμορφο, καταπράσινο τοπίο και σε υψόμετρο 409 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, βρίσκεται το San Quirico D’ Orcia (Σαν Κίρικο Ντ’ Όρτσια), σε απόσταση 80 χιλιομέτρων νοτιοανατολικά της Φλωρεντίας και μόλις 35 χιλιομέτρων νοτιοανατολικά της Σιένα. Χτισμένο μέσα στα υπέροχα τοπία της περιοχής Valdorcia (Βαλντόρτσια), που χαρακτηρίζονται από όμορφα καλλιεργημένα χωράφια, τα οποία συνδυάζονται ιδανικά με γραφικά χωριά ή κωμοπόλεις, που έχουν συνήθως χτιστεί στις κορυφές κάποιων λόφων.
Το San Quirico D’ Orcia έχει πληθυσμό 2500 περίπου κατοίκων και βρίσκεται ακριβώς πάνω στην γνωστή Via Francigena, που ένωνε το κέντρο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, το Βατικανό με την Βόρεια Ιταλία, την Ελβετία και τη Γαλλία, εξ ου και η προέλευση της ονομασίας του (Francigena, δηλαδή από τη Γαλλία). Σύμφωνα πάντως με άλλες πηγές, η Via Francigena ξεκινούσε από το Canterbury της Αγγλίας, ενώνοντας ουσιαστικά όλο τον Καθολικό πληθυσμό της Ευρώπης των παλαιότερων χρόνων.
Γιατί San Quirico;
Η ονομασία της πόλης, έχει μεγάλη ιστορία και είναι συνδεδεμένη με την ελληνική. Κατά το 304 μ.Χ., όταν συνέβαιναν οι μεγάλοι διωγμοί των Χριστιανών από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Διοκλητιανό και λίγο πριν τη μεταφορά της πρωτεύουσας της Αυτοκρατορίας από τη Ρώμη στο Βυζάντιο, ένα από τα πολλά θύματα του διωγμού ήταν η Αγία Ιουλίτα, από το Ικόνιο της Μικράς Ασίας. Λόγω της κατάστασης, πήρε τον μικρό γιο της Κήρυκο και ταξίδεψαν αρχικά στη Σελεύκεια και έπειτα, στην Ταρσό της Κιλικίας όπου συνελήφθη και υποβλήθηκε σε φρικτά βασανιστήρια, μπροστά μάλιστα στον μικρό Κήρυκο.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο ηγεμόνας Αλέξανδρος που συνέλαβε την Ιουλίτα, προσπάθησε να φέρει με το μέρος του τον μικρό Κήρυκο, ο οποίος αρνήθηκε επικαλούμενος τον Χριστό και έδωσε στον Αλέξανδρο, μια κλωτσιά στην κοιλιά για να τον απωθήσει. Αυτό εξόργισε τον ηγεμόνα, ο οποίος πέταξε τον μικρό από τα σκαλιά, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του αλλά να λάβει το “στεφάνι του μαρτυρίου”, αφού έπειτα από αυτό ονομάστηκε “Μάρτυρας”, όπως φυσικά και η μητέρα του, η οποία μετά από λίγο παρέδωσε το πνεύμα της στο Χριστό. Το San Quirico D’ Orcia λοιπόν ή αλλιώς ο Άγιος Κήρυκος της Όρτσια, δημιουργήθηκε ακριβώς για να τιμηθεί η μνήμη ενός από τους πιο μικρούς ηλικιακά, μάρτυρες της νεοσύστατης τότε, Εκκλησίας.
Ιστορική αναδρομή…
Δεν έχουν μόνο οι ελληνικές πόλεις το προνόμιο της ιστορίας που διασχίζει τους αιώνες. Η Ιταλία αποτελεί μια επίσης, ιδιαιτέρως ιστορική χώρα, με μνημεία που προέρχονται τόσο από την ακμή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας όσο φυσικά και πιο πρόσφατα, από την περίοδο της Αναγέννησης. Στην περίπτωση του San Quirico d’ Orcia (Σαν Κίρικο ντ’ Όρτσια), οι πρώτες αναφορές εμφανίζονται κατά το 712 μ.Χ., λόγω μιας διένεξης μεταξύ των επισκοπών της Σιένα και του Αρέτσο, σχετικά με την κατοχή κάποιων ενοριών, μεταξύ των οποίων βρισκόταν το Σαν Κίρικο της Οσένα.
Το αποτέλεσμα ήταν, με απόφαση του Βασιλιά της Λομβαρδίας Liutprand, το San Quirico να κατοχυρωθεί ως ενορία στο Αρέτσο. Η ονομασία “Osenna” χρησιμοποιήθηκε μάλιστα μέχρι τον 17ο αιώνα και πιθανότατα αναφερόταν σε έναν καταρράκτη, που δεν υπάρχει πια. Η ονομασία της πόλης είναι Ετρουσκική και σε αυτό το πλαίσιο, τεφροδόχοι και άλλα αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν σε κηδείες και βρέθηκαν μέσω ανασκαφών στην περιοχή, εκτίθενται στο Ετρουσκικό Αρχαιολογικό Μουσείο, στην Σιένα. Ακόμη και η λέξη “Orcia” είναι προ-ρωμαϊκή και σήμαινε νερό, ρεύμα νερού ή ρυάκι. Η ονομασία του San Quirico αναφέρεται ολοένα και περισσότερο από τον 11ο αιώνα και έπειτα, ιδιαίτερα ως μέρος από το οποίο περνούσε η περίφημη Via Francigena και την οποία ακολουθούσαν οι προσκυνητές και επιφανείς Ευρωπαίοι του πολιτικού και εκκλησιαστικού κόσμου, για να φτάσουν στη Ρώμη και να επισκεφθούν την Αγία Έδρα, που βρίσκεται στο Βατικανό.
Ακόμη, αναφέρεται το 1154 όταν ο Federico I Barbarossa κατέφτασε στην Ιταλία για να λάβει το Στέμμα και ο στρατός του, κατασκήνωσε στο San Quirico, όπου ο τότε Πάπας Adrian ο 4ος, έστειλε τρεις καρδινάλιους για να τον συναντήσουν. Το 1205, στο San Quirico πραγματοποιήθηκε το συμβούλιο της Λέγκας της Τοσκάνης, ενώ λόγω της σημαντικής του γεωγραφικής θέσης στην Τοσκάνη, ήταν μέχρι και τον 17ο αιώνα μια περιοχή, για την συνολική επιρροή της οποίας έριζαν διαρκώς Δούκες και Καρδινάλιοι, ή αλλιώς η κοσμική με την θρησκευτική εξουσία της Τοσκάνης.
Η τοποθεσία…
Το San Quirico βρίσκεται ακριβώς στην καρδιά της πανέμορφης κοιλάδας της Orcia, η οποία από το 2004 έχει χαρακτηριστεί ως “Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς”. Ο λόγος είναι το υπέροχο τοπίο, που αντανακλά πλήρως τόσο τις εικόνες που έρχονται στο μυαλό μας από τους πίνακες ζωγραφικής της Αναγέννησης, όσο και από τα ιδανικά της σχέσης αρμονίας μεταξύ ανθρώπου και φύσης, που απεικονίζονται.
Το κερασάκι στην τούρτα του τοπίου αυτού, είναι οι πόλεις και χωριά που έχουν μείνει ανεπηρέαστα από τη φθορά του χρόνου και στέκουν εκεί, με αρχιτεκτονική που έχει ιστορία έως και 15 αιώνες πίσω. Ιδανικό μέρος για “κατασκήνωση” λοιπόν σε αυτή την περιοχή είναι το San Quirico, το οποίο βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου (όπως συνηθίζεται) και σε πολύ κοντινή απόσταση με μέρη που αξίζει να επισκεφθεί ο ταξιδιώτης και τα οποία έχουν τη δική τους ιστορία, δομή και προσωπικότητα. Ο λόγος για την Pienza (Πιέντσα), το Montalcino (Μονταλτσίνο), το Montepulciano (Μοντεπουλτσιάνο) ή το San Gimignano (Σαν Τζιμινιάνο), που είναι και η πιο μεγάλη πόλη εκεί κοντά.
Κύριο χαρακτηριστικό τους, είναι οι πολλές εκκλησίες που συνδυάζουν Ρωμαϊκή, Μπαρόκ και Γοτθική αρχιτεκτονική, οι ψηλοί τοίχοι που κάνουν τις πόλεις να θυμίζουν φρούρια, για την προστασία από τυχόν επιδρομές και φυσικά, τα στενά σοκάκια μέσα στις πόλεις ή τα χωριά. Επιστρέφοντας στο San Quirico, ξεχωρίζει η Collegiata, ο μεγαλύτερος ναός της πόλης, που φυσικά είναι αφιερωμένος στους Αγίους Κήρυκο και Ιουλίτα και εντός της περιλαμβάνει πολλά αξιόλογα γλυπτά, που ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένα ως διακοσμητικά των ναών εκείνη την εποχή. Η πόλη χωρίζεται στα δύο από τον κυριότερο δρόμο της, την Via Dante Aligheri, προς τιμήν του γνωστού Φλωρεντινού ποιητή Δάντη, ενός από τους πιο σημαντικούς Ιταλούς ποιητές, ο οποίος έζησε κατά τον 13ο και 14ο αιώνα.
Το οχυρωματικό τείχος υφίσταται ακόμη και πλέον, αποτελεί το όριο για την είσοδο αυτοκινήτων, αφού όσοι επισκεφθούν το San Quirico αφήνουν τα αυτοκίνητα στο ειδικό πάρκινγκ και εισέρχονται στην κωμόπολη, από μία εκ των τεσσάρων εισόδων. Εκτός από την Collegiata που αναφέραμε, ο επισκέπτης αξίζει να δει το Palazzo Chigi, πρώην παλάτι και νυν στέγη του Δημοτικού Συμβουλίου, την Piazza della Libertà (Πλατεία Ελευθερίας) με τον Εκκλησία του San Francesco (Άγιος Φραγκίσκος), που αποτελεί το πιο κεντρικό σημείο της κωμόπολης, καθώς επίσης και την όμορφη Εκκλησία Santa Maria Asunta (Αγία Μαρία Ασούντα). Ακόμη, αξίζει μια επίσκεψη στους κήπους “Horti Leonini”, που αποτελούν ένα ξεχωριστό παράδειγμα κήπων με άψογη γεωμετρία, με βάση τις αρχές κατασκευής κήπων κατά την περίοδο της Αναγέννησης. Η θέα από τα τείχη γύρω από τους Horti Leonini είναι μαγευτική, αφού το μάτι μπορεί να ταξιδέψει σε όλη την κοιλάδα της Valdorcia, από το ηφαιστειογενές βουνό Monte Amiata, έως τις όμορες κωμοπόλεις της Pienza ή του Montalcino, που προαναφέραμε.
Αυτό που ξεχωρίζει από τη φύση της Τοσκάνης εκτός από τα πανέμορφα χρώματα, ιδιαίτερα κατά την άνοιξη και το καλοκαίρι, είναι τα κυπαρίσσια, που αποτελούν τα δέντρα της περιοχής που έχουν φωτογραφηθεί περισσότερο από οτιδήποτε άλλο και αποτελούν σήμα κατατεθέν της.
Γαστρονομία υψηλού επιπέδου…
Ο οινοτουρισμός είναι μια από τις ατραξιόν της περιοχής, η οποία εκτός όλων των παραπάνω είναι πολύ γνωστή για τα αμπέλια και τα εύγεστα κρασιά της. Ειδικά στο Montepulciano, το Chianti ή τη Lucca, οι τοπικοί οινοπαραγωγοί ανοίγουν τα κελάρια τους, προσφέροντας κρασί στο κοινό σε πολλές περιπτώσεις, με πιο γνωστή αφορμή την τελευταία Κυριακή του Μαΐου! Μοναδικές είναι και οι γευστικές απολαύσεις, ιδιαίτερα για τους λάτρεις κρεατοφάγους, όπως η ξακουστή Bistecca Fiorentina, που προέρχεται από την εκπληκτική ράτσα βοοειδών Chianina με ιστορία μεγαλύτερη των 2.200 χρόνων και που τα αρσενικά μπορούν να φτάσουν τους 2 τόνους! Άψογο συμπλήρωμα τα μοναδικά κόκκινα κρασιά της περιοχής.
