27 χρόνια πέρασαν ήδη από την παρουσίαση του Electronic Stability Program του γνωστού πλέον σε όλους μας ως ESP. Το ηλεκτρονικό βοήθημα δυναμικής ευστάθειας έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα του στην coupe S-Class με τη Mercedes να αποτελεί την εταιρία που επέλεξε η Bosch για την αρχική του εξέλιξη αφού Γερμανοί, έχοντας την ασφάλεια ως έναν από τους πυλώνες στην εξέλιξη των αυτοκινήτων τους είχαν ήδη ξεκινήσει τις δικές τους ανεξάρτητες δοκιμές από την δεκαετία του ’80, όπως και η Bosch. Το 1992 οι δύο εταιρίες ένωσαν τις δυνάμεις τους στην εξέλιξη του ESP με τα πρώτα αποτελέσματα να παρουσιάζονται επίσημα το 1994 με το σύστημα να ονομάζεται τότε Dynamic Handling Control.
Τον Μάιο του 1995 το ESP έκανε το παγκόσμιο ντεμπούτο του στην S 600 Coupé, λίγο αργότερα και στη sedan S600 και SL 600, ενώ η πρώτη E-Class που το έλαβε ήταν η E 420 το 1996.
ESP και έλεγχος… εκτός ελέγχου
Πριν από 26 χρόνια το ESP ήταν μια πραγματική καινοτομία στο χώρο της ασφάλειας που είχε φυσικά και το ανάλογο κόστος. Σήμερα ποιος μπορεί να φανταστεί ακόμη και το πιο προσιτό αυτοκίνητο χωρίς την ύπαρξη του;
Το ABS ήταν αυτό που οδήγησε την Bosch στη δημιουργία του ESP. Με τους αισθητήρες σε κάθε τροχό να μετρούν την ταχύτητα του και να την συγκρίνουν με εκείνη των υπόλοιπων, η ηλεκτρονική μονάδα του ABS, που έθεσε νέα στάνταρ ασφάλειας με την παρουσίαση της, μπορούσε να εντοπίσει το μπλοκάρισμα των τροχών. Μέσω βαλβίδας “ανακούφισης” στην αντλία των φρένων απελευθέρωνε την υπερβάλλουσα πίεση με αποτέλεσμα οι τροχοί να ξεμπλοκάρουν.
Χάρη στο ABS οι άνθρωποι της Bosch και της Mercedes κατάλαβαν ότι θα μπορούσαν να κάνουν και το αντίθετο. Θα μπορούσαν δηλαδή να μπλοκάρουν επιλεκτικά και προσωρινά-επαναληπτικά έναν ή περισσότερους τροχούς σε ένα αυτοκίνητο που βρισκόταν πλέον εκτός ελέγχου σε μια στροφή, δίνοντας ξανά τα ηνία στον οδηγό και μειώνοντας παράλληλα τις τάσεις για υπερστροφή ή υποστροφή. Από αυτό το σύστημα ξεπήδησε και το γνωστό σήμερα Traction Control, το οποίο η Mercedes και η Bosch ονόμαζαν Anti Slip Regulator (ASR).
Για να βελτιστοποιήσει τη λειτουργία του το ESP λαμβάνει παράλληλα δεδομένα και για άλλες παραμέτρους όπως η γωνία του αμαξώματος στον κάθετο άξονα τη δεδομένη στιγμή, την κλίση του αμαξώματος, την ταχύτητα κίνησης και τη γωνία του τιμονιού. Με την πάροδο του χρόνου το ESP εξελίχθηκε, απέκτησε περισσότερος αισθητήρες και ισχυρότερους επεξεργαστές, άρχισε να “συνεργάζεται” με ακόμη περισσότερα ηλεκτρονικά συστήματα ασφάλειας και υποβοήθησης του οδηγού, μίκρυνε σε μέγεθος και απλοποιήθηκε. Έτσι φτάσαμε στα σημερινά προηγμένα συστήματα που βρίσκουμε σε κάθε σύγχρονο αυτοκίνητο με το ESP να αποτελεί υποχρεωτικό από το νόμο εξοπλισμό στην Ε.Ε. για κάθε νέο μοντέλο που πωλείται. Πώς όμως έφτασε το ESP από τα ακριβά πολυτελή μοντέλα στα προσιτά;
Ο… Τάρανδος, η αποφυγή και η A-Class
Νομοτελειακά κάποια στιγμή τo ESP θα κατέληγε και στα προσιτά μοντέλα. Ωστόσο αυτό που επιτάχυνε σημαντικά τις εξελίξεις στον κόσμο των τεσσάρων τροχών ήταν η ιστορική πλέον “τούμπα” της πρώτης A-Class στο γνωστό “Τεστ Αποφυγής Ταράνδρου” που πραγματοποίησε περιοδικό τον Οκτώβριο του 1997. Με την A-Class να ξεπερνά τα όρια της επήλθε ανατροπή… πέναλτι και μετέπειτα γκολ στα επίπεδα ενεργητικής ασφάλειας που προσέφεραν και τα πιο προσιτά αυτοκίνητα.
Η αντίδραση της Mercedes στο παραπάνω αποτέλεσμα των δοκιμών ήταν άμεση, υπό και τις αντιδράσεις του Τύπου της εποχής. Οι παραδόσεις των A-Class σταμάτησαν για δώδεκα εβδομάδες με τους Γερμανούς να προχωρούν στην τοποθέτηση του ESP ως στάνταρ εξοπλισμό σε όλα τους τα μοντέλα. Η κίνηση της Mercedes αποδείχθηκε όχι μόνο “λυτρωτική” για την απόδοση της A-Class στις δοκιμές που ακολούθησαν αλλά έβαλε και τον ανταγωνισμό στη διαδικασία να δει το σύστημα με άλλο μάτι.
Η νίκη της Mercedes στην ασφάλεια
Με το ESP να τοποθετείται σε περισσότερα μοντέλα των Γερμανών περισσότερα ήταν και τα δεδομένα που συλλέγονταν από τροχαία ατυχήματα, με μια μικρή αλλά σημαντική νίκη για τη Mercedes στον τομέα της ασφάλειας: τα δικά της μοντέλα που εμπλέκονταν σε βαριά τροχαία παρουσίασαν πτώση της τάξης του 43%, ενώ τα μοντέλα των ανταγωνιστών της μόλις 13%. Αυτό ήταν αρκετό για να αρχίσουν και οι υπόλοιποι να τοποθετούν το ESP σε μεγαλύτερο μέρος της γκάμας τους, με τη Mercedes να γίνεται παράλληλα ο πρώτος κατασκευαστής στον κόσμο το 1999 που τοποθέτησε το ESP στάνταρ σε όλα τα μοντέλα της. Η μεγαλύτερη απόδειξη βέβαια για την αποδοτικότητα του συστήματος ήρθε το 2011, το έτος που η Ε.Ε. το έκανε υποχρεωτικό για κάθε νέο αυτοκίνητο που πωλείται.
Σήμερα το 82% των νέων αυτοκινήτων που πωλούνται σε όλο τον κόσμο φέρουν το ESP ως μέρος του εξοπλισμού τους και μπορεί να αποτρέπει έως και το 80% στο σύνολο των ατυχημάτων που οφείλονται σε ολίσθηση.
Σύμφωνα δε με την Bosch το ESP σαν σύστημα αυτό καθαυτό, υπολογίζεται ότι έχει σώσει σήμερα περί τις 15.000 ζωές, ενώ έχει αποτρέψει τους τραυματισμούς σε 500.000 τροχαία ατυχήματα… Και συνεχίζει.
