Η παρουσία καθρεπτών σε ένα σύγχρονο αυτοκίνητο δεν θεωρείται απλά δεδομένη αλλά είναι και υποχρεωτική από το νόμο. Αυτά τα μικρά και απλά κάτοπτρα που αποτελούν την “επέκταση” της “ματιάς” μας προς τα πίσω αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι για την ασφάλεια μας. Ωστόσο συχνά παραβλέπουμε την τεράστια σημασία τους, ενώ σπάνια αναρωτιόμαστε για το πώς τελικά κατέληξαν στο εξωτερικό και το εσωτερικό των αυτοκινήτων μας εξυπηρετώντας μας παράλληλα ποικιλοπτρόπως. Η Mercedes μας βοηθά να ανακαλύψουμε ένα μέρος της ιστορίας τους, το οποίο έχει και αγωνιστικό άρωμα… γυναίκας!
Το 1ο “ραντάρ” της ιστορίας ήταν ο καθρέπτης
Η θρυλική Βρετανίδα αγωνιζόμενη, δημοσιογράφος και συγγραφέας Dorothy Levitt ήταν από τις πρώτες που έκαναν αναφορά στη σημασία του καθρέπτη, όταν η αυτοκίνηση βρισκόταν ακόμη στις αρχές της, πριν από 120 περίπου χρόνια. Συμβούλευε δε όσους την διάβαζαν, και ακόμη περισσότερο τις γυναίκες που ήθελαν να οδηγούν αυτοκίνητο, να χρησιμοποιούν περιστασιακά έναν καθρέπτη χειρός για να βλέπουν τι γίνεται πίσω τους καθώς οδηγούν. Κατά την ίδια αυτός ο καθρέπτης θα έπρεπε να είναι σχετικά μεγάλος σε μέγεθος για να είναι πραγματικά χρήσιμος, ενώ θα έπρεπε να έχει και λαβή. Ως η 1η γυναίκα αγωνιζόμενη στη Βρετανία, η Levitt που έκανε αρκετά ρεκόρ στην καριέρα της στους αγώνες, κάτι παραπάνω ήξερε από καθρέπτες σε σχέση με τους άνδρες…
Όπως καταλαβαίνετε παράλληλα, στις αρχές του 20ου αιώνα, οι καθρέπτες δεν είχαν ακόμη διαδοθεί στα αυτοκίνητα, ενώ η αναφορά της Levitt εμφανίζεται στο βιβλίο της που εκδόθηκε το 1909 με τίτλο “The Woman and the Car: A Chatty Little Handbook for All Women Who Motor or Who Want to Motor”.
Με τα αυτοκίνητα να γίνονται όλο και περισσότερα στους δρόμους και την κυκλοφορία να αυξάνεται η ανάγκη για χρήση καθρεπτών γινόταν όλο και πιο επιτακτική και ένας σταθερά τοποθετημένος καθρέπτης στο αυτοκίνητο ήταν η λογική συνέχεια της εξέλιξης. Η λύση φαίνεται να έρχεται και να εδραιώνεται για μία ακόμη φορά από τους αγώνες με τον Αμερικανό Ray Harroun να θεωρείται ως ο πρώτος αγωνιζόμενος που χρησιμοποίησε σταθερά τοποθετημένο καθρέπτη. Με την βοήθεια του άλλωστε κέρδισε τα 500 μίλια της indianapolis το 1911!
Χάρη στον καθρέπτη ο Harroun ήταν ο μόνος από αυτούς που συμμετείχαν στον αγώνα που δεν χρειαζόταν συνοδηγό, ο ρόλος του οποίου εκείνη την περίοδο, σύμφωνα με την Mercedes, ήταν και να ενημερώνει τον οδηγό για το τι γινόταν πίσω του. Έτσι ο Harroun έκανε παράλληλα το αυτοκίνητο του και σημαντικά πιο ελαφρύ. Σύμφωνα με τα παραπάνω, ο καθρέπτης θα έπρεπε ίσως να θεωρείται και ως η πιο απλή και ταυτόχρονα πιο δραστική “τροποποίηση” σε ένα αγωνιστικό, για την αφαίρεση “περιττού” βάρους, στην ιστορία των τεσσάρων τροχών!
Η εδραίωση μετά τον 1ο ΠΠ
Οι καθρέπτες εδραιώθηκαν και έγιναν στάνταρ εξοπλισμός στα αυτοκίνητα μετά τον 1ο ΠΠ, σε δύο διαφορετικές παραλλαγές: τοποθετημένοι στο αμάξωμα ή στην καμπίνα του αυτοκινήτου. Μάλιστα η σημασία τους φάνηκε ακόμη περισσότερο το 1925 όταν οι εξωτερικοί καθρέπτες έγιναν υποχρεωτικοί στα λεωφορεία το 1925. Το 1956 οι εξωτερικοί και εσωτερικοί καθρέπτες έγιναν υποχρεωτικοί και στα αυτοκίνητα με την Μ.Βρετανία να προχωρά σε αντίστοιχους νόμους το 1978. Σε αυτή την περίοδο έκανε την εμφάνιση του και ο δεύτερος εξωτερικός καθρέπτης στη μεριά του συνοδηγού.
Η τοποθέτηση του εσωτερικού καθρέπτη γινόταν με διαφορετικούς τρόπους για αρκετά χρόνια, όπως φαίνεται και από το ταμπλό της Mercedes 300 SL που μπορείτε να δείτε στις φωτογραφίες, μέχρι να πάρει τη θέση του στην οροφή. Κάτι παρόμοιο ίσχυε και για τους εξωτερικούς. Πριν τοποθετηθούν σταθερά στις πόρτες, υπήρχαν εφαρμογές και στα εμπρός φτερά των αυτοκινήτων όπως για παράδειγμα στις Mercedes των σειρών W 111/112 που βρίσκονταν στην παραγωγή μεταξύ 1959-1968.
Με την εξέλιξη της τεχνολογίας οι καθρέπτες άρχισαν να παίζουν και έναν δευτερεύοντα αλλά πολύ σημαντικό για την ασφάλεια μας ρόλο, αφού σε αυτούς μετακόμισαν και τα πλευρικά φλας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι καθρέπτες της S-Class του 1998 με τα ενσωματωμένα φλας να είναι ορατά τόσο μετωπικά όσο και από προφίλ του καθρέπτη.
Οι κάμερες και το μέλλον του καθρέπτη
Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί ένα σύγχρονο αυτοκίνητο χωρίς την ύπαρξη καθρεπτών, είτε μιλάμε για τους παραδοσιακούς καθρέπτες κάτοπτρα, είτε για την πιο σύγχρονη εξέλιξη τους, τους “ψηφιακούς” καθρέπτες με τις κάμερες και τα μικρά μόνιτορ να παίρνουν τη θέση τους. Μάλιστα η χρησιμότητά τους, σε συνδυασμό με την εξέλιξη της τεχνολογίας έδωσε στους κατασκευαστές και άλλες εξαιρετικές ιδέες για την… επιτήρηση του περιβάλλοντος προς τα πίσω. Η Mercedes παρουσίασε για πρώτη φορά κάμερες και μόνιτορ αντί για καθρέπτες πριν από 24 χρόνια στο πειραματικό της όχημα F 200.
Οι κάμερες οπισθοπορείας αλλά και οι αισθητήρες παρκαρίσματος είναι μερικές από αυτές τις “ιδέες”, όπως άλλωστε και οι κάμερες που μας δίνουν περιμετρικά εικόνα για ένα αυτοκίνητο με την ιδέα να προέρχεται από αντίστοιχες εφαρμογές συμβατικών καθρεπτών που βλέπουμε στα μεγάλα φορτηγά. Όλα αυτά μας δείχνουν ότι ο καθρέπτης, με τη μία ή την άλλη μορφή, δεν πρόκειται ποτέ να φύγει από τα αυτοκίνητα μας.