Μπορεί αρχικά να ακούγεται εν μέρει απίστευτο αλλά είναι γεγονός: Η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε. που έχουν σημειώσει μια από τις καλύτερες επιδόσεις από το 2010 έως σήμερα αναφορικά με τη μείωση των θανάτων σε τροχαία δυστυχήματα, κάτι βέβαια που δείχνει και το πόσο τραγικά ήταν τα νούμερα πριν από δέκα χρόνια για μια χώρα τόσο μικρή όσο η Ελλάδα.
Συγκεκριμένα η χώρα μας βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες με την μεγαλύτερη βελτίωση σε αυτό το τομέα μαζί με την Πορτογαλία αλλά και τα κράτη της Βαλτικής, σύμφωνα με νέα σχετική έκθεση που δημοσίευσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας των Μεταφορών (ETSC), ενεργό μέλος του οποίου είναι το ελληνικό Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς».
Φέτος το βραβείο Road Safety Performance Index (PIN) απονεμήθηκε στην Εσθονία, το κράτος της Βαλτικής που έχει πλέον ένα επίπεδο θνησιμότητας στους δρόμους (θάνατοι ανά εκατομμύριο κατοίκους) συγκρίσιμο με εκείνο της Ολλανδίας – ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα που αντανακλά την ύπαρξη σημαντικών επενδύσεων και στρατηγικής ηγεσίας για την Οδική Ασφάλεια εδώ και αρκετά χρόνια. Η Εσθονία έχει 35 θανάτους ανά εκατ. ενώ η Ολλανδία 38, τη στιγμή που ο μέσος όρος στην Ε.Ε. των 27 είναι 51 θάνατοι άνα εκατ. κατοίκων.
Αναφορικά με την πρόοδο που έχει σημειώσει την περίοδο 2010-2019 στη μείωση των θανατηφόρων τροχαίων η Ελλάδα βρίσκεται σε ποσοστό στη 2η θέση (EL) ανάμεσα στις 31 χώρες για τις οποίες συλλέγει στοιχεία το Συμβούλιο με το ποσοστό μείωσης να ανέρχεται στο 44%. Με αυτό το ποσοστό είμαστε το κράτος μέλος της Ε.Ε. που βρίσκεται πιο κοντά στο στόχο του -46,4% που έχει θέση η Ε.Ε. για τη συγκεκριμένη περίοδο και σημαντικά πιο πάνω από το μέσο όρο του -23,7% που παρουσιάζει η Ευρώπη των 27.
Στην πρώτη θέση αναφορικά με τη μείωση βρίσκεται η Νορβηγία με πτώση της τάξης του 49% στα θανατηφόρα τροχαία μεταξύ 2010-2019. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την έκθεση κανένα μέλος της Ε.Ε. δεν πρόκειται να πιάσει τους στόχους που έχουν τεθεί έως το τέλος του 2020.
Σε επίπεδο θανάτων από τροχαία ανά εκατ. κατοίκων για το 2019, έναντι του 2018, η εικόνα δεν είναι καθόλου ρόδινη για τη χώρα μας. Με μέσο όρο στην Ε.Ε. να ανέρχεται στους 51 θανάτους, η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις τελευταίες θέσεις με 65 θανάτους ανά εκατ. Στις 31 χώρες καταλαμβάνει την 24η θέση ενώ στην πρώτη θέση βρίσκεται ξανά η Νορβηγία με 20 θανάτους. Στις δύο τελευταίες η Βουλγαρία και η Ρουμανία με 90 και 96 θανάτους αντίστοιχα…
Η νέα ανάλυση δείχνει επίσης ότι δύο από τους παραδοσιακούς ηγέτες της Ευρώπης σχετικά με την Οδική Ασφάλεια, η Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ παραμένουν σχετικά ασφαλείς όσον αφορά στην οδική θνησιμότητα, είχαν περισσότερους θανάτους στους δρόμους το 2019 από ό,τι το 2010.
Η Γαλλία, η Σουηδία και η Γερμανία έχουν επίσης παρουσιάσει απογοητευτική πρόοδο τα τελευταία εννέα χρόνια με μόνο μικρές μειώσεις στον αριθμό των θανάτων. Η Βουλγαρία και η Ρουμανία παραμένουν οι χώρες με τις χειρότερες επιδόσεις της Ευρώπης από την άποψη των ανθρώπων που χάνουν τη ζωή τους στους δρόμους και έχουν επίσης σημειώσει μειώσεις κάτω του μέσου όρου τα τελευταία χρόνια.
Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της, συμφώνησαν σε έναν στόχο μείωσης των θανάτων στους δρόμους κατά το ήμισυ κατά τη δεκαετία έως το 2020. Με ένα χρόνο να απομένει έως ότου είναι διαθέσιμα τα πλήρη στοιχεία για το 2020, ο στόχος αυτός είναι σχεδόν σίγουρο ότι δεν θα επιτευχθεί. Αυτό είναι επίσης πιθανό να συμβεί ακόμη κι αν ληφθεί υπόψη η σημαντική μείωση των θανάτων από τροχαία δυστυχήματα που αναμένεται να σημειωθεί σε αρκετές χώρες τους τελευταίους μήνες ως αποτέλεσμα των περιοριστικών μέτρων κυκλοφορίας και του εγκλεισμού στο σπίτι λόγω της πανδημίας.
Ο Antonio Avenoso, εκτελεστικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας των Μεταφορών, σχολίασε: “Ενώ η πρόοδος σε ολόκληρη την Ευρώπη έχει απογοητευτικά αποτελέσματα τα τελευταία 9 χρόνια, ορισμένες χώρες έχουν κάνει μια ήρεμη επανάσταση στην Οδική Ασφάλεια. Είμαστε στην ευχάριστη θέση να απονείμουμε φέτος το βραβείο στην Εσθονία για την αξιοσημείωτη πρόοδό της, μετά τη βράβευση της Ιρλανδίας το 2019.”
Ο Avenoso πρόσθεσε επίσης πως τα κράτη μέλη της Ε.Ε. θα πρέπει να επιταχύνουν την επίτευξη των νέων στόχων για το 2030, ενώ ανέφερε ότι η πρόσφατη ανταπόκριση στην επιδημία του Covid-19 μπορεί να σηματοδοτήσει έναν νέο τρόπο προσέγγισης με μετάβαση στις μετακινήσεις των πολιτών από το αυτοκίνητο στο περπάτημα και τη χρήση ποδηλάτου σε αστικές περιοχές, σε συνδυασμό με αλλαγές υποδομής και χαμηλότερα όρια ταχύτητας.
Ο εκτελεστικός διευθυντής του συμβουλίου κρούει παράλληλα τον κώδωνα του κινδύνου λέγοντας ότι αν “μετά από αυτήν την κρίση, επιστρέψουμε ως συνήθως στην προηγούμενη καθημερινότητα, τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να είναι ακόμη χειρότερα από πριν. Υπάρχουν ήδη προειδοποιητικά σημάδια κινδύνου για τον μεγάλο αριθμό των υπερβάσεων ταχυτήτων που αναφέρθηκαν τη στιγμή που άρχισαν να αίρονται οι περιορισμοί λόγω της πανδημίας, γεγονός που αυξάνει το έργο των υπερβολικά επιφορτισμένων αστυνομικών και των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης.”
Η Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνάς, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς», δήλωσε μεταξύ άλλων: “Η Ελλάδα έχει σημειώσει αξιοσημείωτη πρόοδο στη μείωση των τροχαίων συμβάντων κατά την τελευταία δεκαετία. Από το 2010 οι θάνατοι στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 44% (από 1.258 το 2010 σε 699 το 2019), και οι σοβαροί τραυματισμοί κατά 63% (από 1.709 το 2010 σε 636 το 2019). Η αναβαθμισμένη υποδομή (με ένα σύγχρονο δίκτυο 2.100 χλμ. αυτοκινητοδρόμων σήμερα), ο νεότερος στόλος οχημάτων, η αυξημένη έκθεση στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και οι στοχευμένες εκστρατείες ευαισθητοποίησης έχουν συμβάλει στη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας. Πάνω απ’ όλα, όμως, ο βασικός παράγοντας είναι η επαγρύπνηση της ίδιας της κοινωνίας στο σημαντικό ζήτημα της ασφαλούς συμπεριφοράς στο δρόμο…Η Οδική Ασφάλεια στην ΕΕ αναμένεται να βελτιωθεί την επόμενη δεκαετία χάρη στη νέα νομοθεσία σχετικά με τα ελάχιστα πρότυπα ασφάλειας των οχημάτων και των υποδομών…Πολλά, όμως, θα εξαρτηθούν από τα λεπτομερή τεχνικά στοιχεία που θα περιλαμβάνονται στους νέους νόμους, οι οποίοι βρίσκονται σε εξέλιξη.”
Σύμφωνα με την έκθεση 22.660 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Ε.Ε. σε τροχαίο ατύχημα, με τον αριθμό των νεκρών να μειώνεται κατά 3% έναντι του 2018. Από τις 32 χώρες που συλλέγει στοιχεία το ETSC, στις 16 καταγράφηκε μείωση στα θανατηφόρα τροχαία, με το Λουξεμβούργο να αναδυκνείτεται με μείωση της τάξης του 39%.
Σίγουρα τα “καλά” κακά νέα (όσο υπάρχουν θάνατοι τα νέα θα είναι πάντα κακά) δεν θα πρέπει να μας κάνουν να χαλαρώνουμε ούτε λεπτό έχοντας ακόμη να διανύσουμε σαν χώρα πολύ δρόμο. Η πρόοδος που έχει γίνει θα πρέπει να μας ωθήσει να προσπαθήσουμε να γίνουμε ακόμη πιο προσεκτικοί οδηγοί, άσχετα από το όχημα που οδηγούμε, την ηλικία του και την κατάσταση των δρόμων και να σεβόμαστε ακόμη περισσότερο τους υπόλοιπους χρήστες του δρόμου αλλά και τον ΚΟΚ.