Τι είναι αυτό που κάνει τη Σκανδιναβία και δη τη Νορβηγία τόσο ξεχωριστές σε πολλές συζητήσεις μεταξύ Ελλήνων; Πριν από λίγες ημέρες είχαμε τη δυνατότητα να βρεθούμε στο Όσλο και να βιώσουμε από πρώτο χέρι τον Νορβηγικό χειμώνα, καθώς και στοιχεία της καθημερινότητας που θα θέλαμε να υφίστανται ή να εκλείπουν από τη δική μας πραγματικότητα. «Όπου έχει ήλιο δεν έχει Κράτος Πρόνοιας, και όπου υπάρχει Κράτος Πρόνοιας δεν υπάρχει ήλιος», ανέφερε κινηματογραφικός ήρωας σε πρόσφατη νορβηγική ταινία για να συνεχίσει «δες τις χώρες που έχουν ήλιο. Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, όλες βρίσκονται σε οικονομική κρίση και δεν έχουν καλό Κράτος Πρόνοιας». Με τις παραπάνω φράσεις, θα μπορούσαμε κάλλιστα να συνοψίσουμε την πραγματικότητα στη Νορβηγία. Ένα πολύ οργανωμένο Κράτος, που προσφέρει στους πολίτες του παροχές, ικανές να εξωραΐσουν τη δύσκολη καθημερινότητα που προκύπτει από τις καιρικές συνθήκες.
Φτάνοντας στη Νορβηγία
Προσγείωση στο αεροδρόμιο του Όσλο νωρίς το απόγευμα, όμως το σκοτάδι είναι ήδη πυκνό. Έχουμε ενημερωθεί από τον πιλότο ότι το χιόνι στο έδαφος είναι αρκετό, οπότε ετοιμάζουμε τα χειμερινά εφόδια. Από ψηλά, το χιόνι φαίνεται να έχει κατακλύσει το αεροδρόμιο, όμως στην πορεία διαπιστώνουμε πως αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα ούτε για τις διαδικασίες προσγείωσης – απογείωσης αεροπλάνων, ούτε για τη λειτουργική καθημερινότητα. Μόλις πατήσεις το πόδι εντός Νορβηγίας είναι εμφανές πως τα πάντα είναι τακτοποιημένα. Οι φωτεινές πινακίδες, αλλά και οι άνθρωποι στις πληροφορίες, βοηθούν ώστε ακόμη και κάποιος που επισκέπτεται τη χώρα για πρώτη φορά να μπορεί να προσανατολιστεί και να βρει εύκολα αυτό που ψάχνει. Το τραίνο εξπρές που οδηγεί από το αεροδρόμιο προς το κέντρο του Όσλο, ο αντίστοιχος δικός μας προαστιακός, έχει δρομολόγια με μεγάλη συχνότητα και είναι άνετο στη μετακίνηση. Κάνοντας στάση στον πιο κεντρικό σταθμό της πόλης, κάτι αντίστοιχο με το μετρό στο Σύνταγμα, υπάρχει πλειάδα γραμμών μετρό ή και λεωφορείων, ώστε να οδηγήσουν τους επιβάτες στον προορισμό τους.
Αντί εισαγωγής
Για να μην παρεξηγηθούμε, ο παραλληλισμός που έγινε παραπάνω με τα αντίστοιχα ελληνικά δεδομένα ήταν καθαρά για να δοθεί μια εικόνα και μόνο, αφού η διαφορά μεταξύ Νορβηγίας και Ελλάδας σε επίπεδο υποδομών είναι, δυστυχώς για εμάς, μεγάλη. Η σημαντικότερη διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι ενώ η Αθήνα είναι μια πόλη που πρώτα δημιουργήθηκαν οι κατοικίες και μετά οι υποδομές, στο Όσλο, που αποτελεί την πρωτεύουσα της Νορβηγίας, είναι φανερή η ύπαρξη σχεδίου, καθώς οι κατοικίες δημιουργήθηκαν με βάση κάποιες υπάρχουσες, ή προγραμματισμένες να δημιουργηθούν, υποδομές. Για αυτό το περπάτημα ακόμη και σε κεντρικά σημεία του Όσλο σε ώρες αιχμής δεν είναι τόσο ασφυκτικό όσο σε ελληνικές και Μεσογειακές γενικότερα πόλεις. Σε αυτό βοηθά και το γεγονός ότι ο πληθυσμός της νορβηγικής πρωτεύουσας είναι λίγο κάτω από 661.000 άτομα, ενώ οι δομές της μπορούν να φιλοξενήσουν σαφώς περισσότερους κατοίκους. Το Όσλο βρίσκεται ανάμεσα στις κορυφαίες μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις και σε κάποιες έρευνες είναι η κορυφαία, όσον αφορά στο επίπεδο ζωής. Διόλου τυχαία θεωρείται ως η πιο ραγδαία αναπτυσσόμενη πρωτεύουσα στην Ευρώπη, με τον πληθυσμό να έχει αυξηθεί από το 2000 κατά 30%. Σε αυτό έχει παίξει μεγάλο ρόλο η εκτενής μετανάστευση, καθώς τα τελευταία χρόνια η πληθυσμιακή αύξηση των μεταναστών είναι αριθμητικά μεγαλύτερη από εκείνη των γηγενών Νορβηγών, ενώ υπολογίζεται πως ένας στους τέσσερεις κατοίκους είναι πια μετανάστης. Επειδή όμως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις, το Όσλο μπορεί να αποτελεί μια σύγχρονη πρωτεύουσα με ανέσεις από κάθε άποψη, όμως η οικονομική της πραγματικότητα κάθε άλλο παρά εύκολη είναι. Σύμφωνα με έρευνες, βρίσκεται σταθερά στην πρώτη πεντάδα των ακριβότερων πόλεων στον κόσμο όσον αφορά στη διαβίωση, γεγονός που, σε συνδυασμό με τον κρύο καιρό και τα πολύ μεγάλα διαστήματα νύχτας (σ.σ.: το χειμώνα στη Νορβηγία υπάρχει σκοτάδι από τις 16:00 περίπου), αφαιρεί λίγο από τον παράδεισο που μπορεί να έχουμε κατά νου. Για όλους αυτούς τους λόγους, το νορβηγικό κράτος έχει φροντίσει ώστε οι μισθοί να βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο, ενώ οι κρίσιμοι τομείς της Υγείας και της Παιδείας έχουν καταταχθεί πολύ ψηλά στις προτεραιότητες. Όσον αφορά στην καθημερινότητα, με βάση πρόχειρους υπολογισμούς το κόστος ζωής, είτε πρόκειται για εισιτήρια μετακινήσεων είτε για φαγητό ή καφέ, είναι περίπου τριπλάσιο από αυτό στην Ελλάδα.
Στο Όσλο
Αν και πολλοί είναι οι συμπατριώτες μας που ψάχνουν καλύτερη τύχη επί νορβηγικού εδάφους, το συγκεκριμένο αφιέρωμα δεν παύει να έχει ταξιδιωτικό χαρακτήρα, οπότε ερχόμαστε στον τουριστικό χαρακτήρα του Όσλο. Έχοντας αποκτήσει νέο προφίλ, τόσο στο παραλιακό του κομμάτι, όπου δεσπόζουν η μοντέρνα αρχιτεκτονική και οι σύγχρονοι ουρανοξύστες, όσο και με την αναδόμηση στις πιο ιστορικές γειτονιές, που διευκολύνει την επίσκεψη σε πάρκα και μνημεία, η πρωτεύουσα της Νορβηγίας συνδυάζει τεχνολογία και παράδοση, ούσα ταυτόχρονα μια ιδιαίτερα compact πόλη, όπου τα περισσότερα αστικά αξιοθέατα βρίσκονται σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους. Η μουσική έχει πρωταρχικό ρόλο στη ζωή των κατοίκων με το Όσλο να είναι η πόλη με τις περισσότερες συναυλίες στην Ευρώπη και να αποκαλείται στη Νορβηγία ως «festival city». Ιδιαίτερα διαδεδομένες είναι οι μουσικές δραστηριότητες για παιδιά, ενώ έμφαση δίνεται συνολικά στο πολιτιστικό κομμάτι, με τον μεγάλο θεατρικό συγγραφέα Henrik Ibsen και τον κορυφαίο ζωγράφο Edvard Munch να είναι τιμώμενα πρόσωπα όχι μόνο λόγω της ύπαρξης των προσωπικών τους μουσείων, αλλά και επειδή έχουν πάντοτε εξέχουσα θέση στις πολιτιστικές εκδηλώσεις της χώρας. Φυσικά η μουσική δεν είναι η μόνη δραστηριότητα που μπορεί να απολαύσει όποιος βρεθεί στο Όσλο, αφού τόσο το Εθνικό Θέατρο όσο και η Εθνική Πινακοθήκη βρίσκονται σε πολύ κεντρικά σημεία της πόλης, με την τελευταία να κάνει τη διαφορά φιλοξενώντας όχι μόνο πίνακες του Munch, αλλά και κορυφαίων ζωγράφων όπως οι Picasso, Cezanne, Delacroix και El Greco. Πολιτισμός δεν είναι μόνο η τέχνη, αλλά είναι και ο αθλητισμός και στο Όσλο στεγάζεται ένα από τα πιο γνωστά αθλητικά αξιοθέατα της Νορβηγίας, το περίφημο Holmekollen Ski Jump. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή εγκατάσταση στο ορεινό κομμάτι στην οποία καταφεύγουν το χειμώνα πολλοί φίλοι του σκι και της αδρεναλίνης, για να κάνουν το δικό τους, μεγάλο άλμα στο κενό. Εκτός από σκι, η συγκεκριμένη τοποθεσία φιλοξενεί ποικίλες αθλητικές εκδηλώσεις, ενώ η πανοραμική θέα του Όσλο αποτελεί ακόμη έναν εξαιρετικό λόγο ώστε να κατευθυνθεί κάποιος εκεί, σε απόσταση που μπορεί να φαντάζει μακρινή λόγω υψομέτρου, όμως δεν είναι μεγαλύτερη των 15 λεπτών από το κέντρο της πόλης με τραμ. Όπως μας είπαν οι τοπικοί, σε πολλές περιπτώσεις κάτοικοι του Όσλο μπαίνουν στο τραμ μαζί με τα πέδιλα του σκι, έτοιμοι για ένα άλμα στο Holmekollen. Κλείνοντας, δεν γίνεται να μην αναφερθούμε στο φαγητό, το οποίο είναι μεν ποιοτικό και σε πολλές περιπτώσεις gourmet, όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε πως είναι και ακριβό. Όσοι βρεθούν εκεί αξίζει να δοκιμάσουν ψάρι και ψαρόσουπες, στα οποία οι Νορβηγοί ειδικεύονται, ενώ οι γευσιγνώστες θα ικανοποιηθούν από την ποικιλία των επιλογών, ειδικά στο κεντρικό κομμάτι του Όσλο.
Το γνωρίζατε;
Το Όσλο απέκτησε την τωρινή του ονομασία το 1925, ενώ για περίπου 3 αιώνες ονομάζονταν Christiania ή Kristiania, προς τιμήν του Βασιλιά Christian IV
