Το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας ιδρύθηκε μόλις το 1932 συνενώνοντας γειτονικές περιφέρειες σε ένα ενιαίο κράτος. Με πληθυσμό κάτι λιγότερο από 34 εκατομμύρια κατοίκους, είναι από τις πιο αραιοκατοικημένες χώρες του πλανήτη. Με ασαφή σύνορα σε βορρά και νότο, απλώνεται σε περισσότερα από 2,2 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα – περίπου όσο η μισή Ευρώπη –, όπου συναντά κανείς τις πιο ετερόκλητες συνθήκες.
Με την ιστορική όσο και δύσκολη απόφαση, ο πρίγκιπας Μοχάμαντ Μπιν Σάλμαν ελπίζει να προσελκύσει 30 εκατομμύρια τουρίστες μέσα στην επόμενη 10ετία και η Σαουδική Αραβία να γίνει ένας κορυφαίος τουριστικός προορισμός μέχρι το 2030.
Δείτε εδώ όλα τα ταξιδιωτικά θέματά μας
Βρεθήκαμε στη Jeddah (Τζέντα), τη δεύτερη σημαντικότερη (μετά το Ριάντ) πόλη της Σ.Α., στα παράλια της Ερυθράς Θάλασσας, προσκεκλημένοι της Red Bull με αφορμή την εκκίνηση του 42ου Rally Dakar. Το οποίο αποτελεί σαφώς μέρος του τουριστικού εγχειρήματος, μαζί με μια σειρά από ανάλογες διοργανώσεις. Συναυλίες, Formula E, ποδόσφαιρο, αγώνες πυγμαχίας, ακόμη και ζηλευτά γήπεδα γκολφ με αληθινό γκαζόν στην έρημο. Το «άνοιγμα» προς τη Δύση, καθώς και η αναμόρφωση των δεδομένων στη χώρα, είναι αποφασισμένο και κινείται με γοργούς ρυθμούς.
Η Jeddah βρίσκεται στη δυτική πλευρά της αραβικής χερσονήσου, στα παράλια της Ερυθράς Θάλασσας, περίπου 90 χλμ. δυτικά της Μέκκας, της οποίας αποτελεί το επίνειο. Τζέντα σημαίνει στα αραβικά «η γιαγιά» γιατί, σύμφωνα με την αραβική μυθολογία, εδώ ήταν το μέρος που έπεσε η «γιαγιά» της ανθρωπότητας, η Εύα, όταν έφυγαν από τον Παράδεισο…
Εξαιρετικά πλούσια ως χώρα, η Σαουδική Αραβία, με υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα και χαμηλή ανεργία, είναι τόσο διαφορετική για τον επισκέπτη όσο και εξωτική. Η προσαρμοστικότητα του Έλληνα θα τον κάνει ανεκτικό και θα τον βοηθήσει να «επιβιώσει» στον ιδιαίτερο τρόπο που λειτουργεί και επικοινωνεί ο τοπικός πληθυσμός. Ειδικά όταν το θέμα συζήτησης είναι η οδήγηση…
Τα παράδοξα είναι τόσα – σε αριθμό και σε βαθμό – που δύσκολα ιεραρχούνται. Όλα, ωστόσο, δείχνουν τη διαφορετικότητα του τόπου, την απόσταση που είχαν δημιουργήσει τα κλειστά σύνορα, χωρίς να υπάρχει σωστό ή λάθος σε όλα αυτά.
Ανάλογη είναι και η προσπάθεια προσαρμογής σε κάτι τόσο έξω από την κουλτούρα και την καθημερινότητα, που ο επισκέπτης οφείλει να αναγνωρίσει. «Επιτρέπεται σε ανύπαντρα ζευγάρια να μοιράζονται το ίδιο δωμάτιο στα ξενοδοχεία». Η σειρά των σκέψεων που φέρνει η δήλωση του ταξιδιωτικού οδηγού, αποτελεί την καλύτερη απόδειξη…
* Στον δρόμο κινούνται δεξιά, όμως δεν μπορείς να στρίψεις αριστερά! Δεν υπάρχουν φωτεινοί σηματοδότες (εντάξει, ελάχιστοι, μετρημένοι στα δάχτυλα σε μια πόλη τριών εκατομμυρίων). Ούτε κυκλικές διασταυρώσεις (roundabouts) ούτε τροχονόμοι να ρυθμίζουν την κυκλοφορία.
Τώρα που έχουμε ανεβάσει την αγωνία, δίνουμε και την απάντηση. Ή μάλλον, πριν την απάντηση ας θέσουμε δύο δεδομένα ακόμη. Πρώτον, η βενζίνη κοστίζει 0,35 ευρώ το λίτρο και το Diesel 0,15 ευρώ το λίτρο. Λογικό για μία από τις μεγαλύτερες πετρελαιοπαραγωγές χώρες στον κόσμο. Άρα, «έχουν να κάψουν». Δεύτερον, έχουν άπλα. Πολλή άπλα. Οι οδικοί άξονες μέσα στην πόλη έχουν ως και πέντε λωρίδες για κάθε κατεύθυνση και άλλες τρεις σε παράδρομο που κινείται παράλληλα. Συνολικά 16 άνετες λωρίδες (!), χωρισμένες με ένα ανάλογα φαρδύ και ψηλό διάζωμα.
Για να στρίψει κανείς αριστερά λοιπόν, πιάνει την αριστερή λωρίδα, συναντά μια έκτακτη λωρίδα που τον βγάζει ακόμη πιο αριστερά, σε σημείο όπου το διάζωμα φαρδαίνει ώστε να δώσει τη δυνατότητα για αναστροφή 180 μοιρών, οπότε και σε βάζει στην αριστερή λωρίδα της αντίθετης κατεύθυνσης.
Άρα, προσπερνάς τον δρόμο που θες να στρίψεις αριστερά, διανύεις περί τα 400-500 μέτρα ακόμη και κάνεις αναστροφή. Μετά επιστρέφεις αυτά τα 400-500 μέτρα, διασχίζοντας όλες τις λωρίδες μέχρι τη δεξιότερη για να φτάσεις στον δρόμο που ήθελες εξ αρχής να ακολουθήσεις. Το σύστημα πάντως είναι εξαιρετικά ασφαλές, καθώς δεν υπάρχουν κάθετες διασταυρώσεις ενώ προσφέρει συνεχή ροή κυκλοφορίας.
Η διαδικασία «αλλάζω λωρίδα» γίνεται με τον τρόπο ακριβώς που γνωρίζουμε και είναι κοινή σε όλες τις ανατολικού τύπου κυκλοφοριακές συνθήκες: με φίλερ και κόρνα. Βλέπεις το αυτοκίνητο να μπαίνει μπροστά σου και έχεις δύο επιλογές: να κόψεις για να μπει ή να έρθεις σε επαφή. Ο τοπικός πληθυσμός επιλέγει την τρίτη εναλλακτική: πατάει κόρνα. Μαλώνει τον εισβολέα χωρίς θυμό και χωρίς να δώσει συνέχεια στη φάση, καθώς ύστερα από μερικά δευτερόλεπτα θα κάνει το ίδιο ακριβώς σε κάποιον άλλον. Επιβιώνουν με μηδενικές αποστάσεις αλλά και σεβασμό στα όρια ταχύτητας, που φτάνουν τα 140 χλμ./ώρα στον αυτοκινητόδρομο, 100 στους μεγάλους αστικούς άξονες. Αν και συχνά οι πινακίδες για τα όρια είναι γραμμένες στα αραβικά…
Τα ταξί είναι πολλά και πολλών κατηγοριών, επίσημα, ανεπίσημα, με σήμανση ή χωρίς. Όλα κάνουν την ίδια δουλειά πάντως: κινούνται με τους χάρτες του Google, ώστε ο επισκέπτης να γνωρίζει πού πάνε και υπολογίζουν το κόμιστρο στο περίπου. Η ίδια διαδρομή 10 χιλιομέτρων μπορεί να κοστίσει από 20 έως 70 Ριάλ, δηλαδή 5 ώς 18 ευρώ. Πολύ χαμηλό ούτως ή άλλως, αλλά είπαμε, 0,15 ευρώ το λίτρο…
Η είσοδος στη χώρα εύλογα απαιτεί την έκδοση βίζας, ηλεκτρονικά και εύκολα μέσα από τον σύγχρονο ιστότοπο. Απαντώντας σε αρκετές ερωτήσεις και καταβάλλοντας τελικά 120 ευρώ (για 4 ημέρες).
Τα κτήρια στις μεγάλες, χτισμένες πάνω στην έρημο πόλεις, θυμίζουν τις εικόνες που έχουμε συνηθίσει από άλλες, πιο γνώριμες χώρες, όπως το Κατάρ, το Ντουμπάι κ.λπ. Ωστός,ο το μίγμα με προηγούμενης πρακτικής και αισθητικής κτήρια είναι διάχυτο μέσα στην πόλη.
Σε κάθε κατάστημα αλλά και στους δρόμους συναντάς εικόνες της ύψιστης τριανδρίας, την προσωπογραφία της αυτού μεγαλειότητας βασιλιά Salman bin Abdulaziz Al Saud, και των απογόνων του, πριγκίπων Mohammed Bin Salman Bin Abdulaziz Al Saud και Abdulaziz Bin Turki Al Faisal Al Saud. Ο βασιλιάς έχει και τον βαρύ ρόλο του «κηδεμόνα» των δύο αγίων πόλεων, Μέκκας και Μεδίνας.
Ιδανική εποχή για την επίσκεψη φαίνεται να είναι ο χειμώνας, με το κλίμα να θυμίζει το ελληνικό φθινόπωρο. Η θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 16 και 25 βαθμών Κελσίου, αλλά φθάνει και μονοψήφιους το βράδυ. Ωστόσο η ιστορία έχει καταγράψει και σημαντικές αποκλίσεις, 39ο έως και 4ο, αντίστοιχα.
Τα αξιοθέατα είναι συνυφασμένα με την άγρια φύση της ερήμου. Ο αέρας και η βροχή έχουν σμιλέψει τις επιφάνειες ανάλογα με τη σκληρότητά τους, διαμορφώνοντας κινηματογραφικής φαντασίας σκηνικά και μαγευτικά τοπία.
Στα δυτικά, τα παράλια της Ερυθράς Θάλασσας δημιουργούν μια απερίγραπτη ποικιλία σε τοπία, ενώ στα βόρεια υπάρχουν φαράγγια ακόμη και σε υψόμετρο 2.000 μέτρων!
Ανατολικά, τα πετρώδη εδάφη εναλλάσσονται με αμμώδεις πεδιάδες και τις εκτάσεις που τρέφουν όλη τη χώρα – πετρελαιοπηγές. Στον νότο η χώρα φιλοξενεί μία από τις μεγαλύτερες ενιαίες ερήμους, την Rub Al-Khali, με έκταση 650.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ανεξερεύνητης άμμου, περίπου πέντε φορές όσο η Ελλάδα…
Το 57% του πληθυσμού είναι άνδρες και το 43% γυναίκες, ενώ το 65% του συνόλου είναι ηλικίας μικρότερης των 26 ετών. Δεν υπάρχει εξήγηση ή ερμηνεία για τα παραπάνω, ωστόσο μπορούν να γίνουν αφορμή για ατέρμονες συζητήσεις.
Αυστηρή είναι η νομοθεσία σχετικά με το αλκοόλ και τη διατροφή. Η εισαγωγή και η κατανάλωση αλκοόλ και χοιρινού απαγορεύεται αυστηρά, ενώ η χρήση ναρκωτικών επισύρει βαρύτατες ποινές.
Ωστόσο, σε άλλα θέματα, οι κανόνες χαλαρώνουν πια κι έχουν να κάνουν με την εμφάνιση και κυκλοφορία των γυναικών. Έχει καταργηθεί η απαγόρευση της κυκλοφορίας γυναίκας ασυνόδευτης, της πλήρους κάλυψη κεφαλής και σώματος, των εφαρμοστών ρούχων, του διαχωρισμού χώρων για άντρες και γυναίκες σε δημόσιους χώρους, εστίασης, εργασίας κ.λπ. Παρότι είναι σαφές ότι στον τοπικό πληθυσμό οι συνήθειες δεν αλλάζουν τόσο εύκολα, η απόφαση υποδοχής τουριστών έχει φέρει σημαντικά βήματα, αν και ο δρόμος είναι ακόμη πολύ μακρύς.
Ακόμη πάντως η επίσκεψη στις ιερές πόλεις των Μουσουλμάνων, τη Μέκκα και τη Μεδίνα, απαγορεύεται σε μη μουσουλμάνους. Άρα και σε δυτικούς τουρίστες. Προφανώς το θέμα είναι εξαιρετικά ευαίσθητο, όμως, όταν πέσει και αυτό το «κάστρο» στον βωμό του τουρισμού, θα είναι ακόμη πιο σαφείς οι προθέσεις για ανάπτυξη του τουρισμού.
Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι Σουνίτες, με τον Ισλαμικό νόμο να κυριαρχεί στη συντηρητική ζωή των πολιτών. Αυτό έχει και τα καλά του για τον τουρίστα, καθώς η κλοπή είναι κάτι αδιανόητο και γενικά, παρότι είναι διάχυτη η εντύπωση για το αντίθετο στον δυτικό κόσμο, ο πολίτης μέσα στις πόλεις είναι εξαιρετικά ασφαλής.
Το κόστος ζωής είναι ιδιαίτερα προσιτό. Ένα γεύμα κοστίζει 10-12 ευρώ, ένα μπουκάλι νερό 1,5 λίτρου κοστίζει 0,5 ευρώ, η μετακίνηση είναι εύκολη με τα δεκάδες ταξί, ενώ ένα δίκλινο σε ένα καλό ξενοδοχείο κοστίζει περί τα 70-80 η βραδιά.
Τα αξιοθέατα που αναφέρονται σε ένα τυπικό πρόγραμμα περιήγησης, περιλαμβάνουν επίσκεψη στο Ad Diriyah στο Ριάντ, που είναι κάτι σαν την Ακρόπολη για την Αθήνα, τα ανάγλυφα στους βράχους του Ha’il, την παλιά πόλη στη Jeddah. Τους αρχαιολογικούς χώρους του Al Hijr, την όαση του Al-Ahsa και πλήθος φυσικά τοπία που προκαλούν δέος.
Η πτήση για τη Jeddah διαρκεί 3,5 ώρες με τη Saudi Air, το κόστος είναι προσιτό σε σχέση με άλλους ασιατικούς προορισμούς και αν ο στόχος είναι το ταξίδι σε μια άλλη εποχή και κουλτούρα, η Σαουδική Αραβία έχει στρώσει πλέον τα χαλιά της στην υποδοχή των τουριστών.
