Η συχνή αντικατάσταση του λιπαντικού είναι η σημαντικότερη εργασία συντήρησης για την προστασία του κινητήρα. Βέβαια, ίσως να έχετε παρατηρήσει ότι σε κάθε συσκευασία υπάρχει μία ένδειξη με τη μορφή 5W-30, 10W-40 ή κάτι αντίστοιχο. Επειδή, λοιπόν, είναι απαραίτητο να τοποθετείται το κατάλληλο λιπαντικό, ας δούμε τι είναι το ιξώδες.
Τεχνικό: Σε πόση ώρα το λιπαντικό κυκλοφορεί στον κινητήρα; (+video)
Χαρακτηριστικό κάθε υγρής ουσίας είναι η ευκολία με την οποία ρέει πάνω σε μία επιφάνεια. Σίγουρα έχετε παρατηρήσει, για παράδειγμα, ότι το μέλι είναι πολύ πιο παχύρρευστο σε σχέση με το νερό. Αυτού του είδους η αντίσταση στη ροή περιγράφεται με ακρίβεια μέσα από το ιξώδες των ρευστών.
Τεχνικό: Ιμάντας εκκεντροφόρων ή καδένα; (+video)
Ασφαλώς, αν ζεστάνετε το μέλι, αυτό θα γίνει πολύ πιο ρευστό και θα ρέει ταχύτερα. Είναι πιο ασφαλές να ορίζεται ο δείκτης ιξώδους σε δύο θερμοκρασιακές περιοχές, μία θερμή και μία ψυχρή. Έτσι, θα έχουμε καλύτερη εικόνα της συμπεριφοράς του στην κρύα εκκίνηση, αλλά και σε θερμοκρασία λειτουργίας ενός κινητήρα. Γι’ αυτό το λόγο τα λιπαντικά που χρησιμοποιούνται στους σύγχρονους κινητήρες εσωτερικής καύσης είναι πολύτυπα. Αυτό σημαίνει ότι διατηρούν σχεδόν ίδια ρευστότητα σε ένα μεγάλο εύρος θερμοκρασιών.
Στο δείκτη ιξώδους, το πρώτο νούμερο εκφράζει το δυναμικό ιξώδες σε χαμηλή θερμοκρασία, εξ’ ου και το γράμμα W (Winter) που το συνοδεύει. Το δεύτερο νούμερο εκφράζει το κινηματικό ιξώδες σε αυξημένη θερμοκρασία. Όσο μικρότερος είναι ο αριθμός, τόσο πιο λεπτόρρευστο είναι το υγρό. Αντιθέτως, όσο πιο μεγάλος ο αριθμός τόσο πιο παχύρρευστο το λιπαντικό μέσο.
Τώρα βέβαια θα αναρωτηθείτε γιατί ο πρώτος αριθμός είναι πάντα μικρότερος (5W-30, 10W-40), αφού το υγρό γίνεται πιο παχύρρευστο σε χαμηλές θερμοκρασίες. Αυτό συμβαίνει γιατί το κινηματικό και δυναμικό ιξώδες υπολογίζονται σε διαφορετικές μονάδες μέτρησης.
Η τιμή του δείκτη ορίζεται από τον κατασκευαστή και αναγράφεται στο εγχειρίδιο χρήσης. Στους σύγχρονους κινητήρες, οι μικρές ανοχές μεταξύ των μετάλλων απαιτούν λεπτόρρευστα λιπαντικά. Η πιο διαδεδομένη επιλογή σήμερα είναι το 5W-30.
