Βρίσκεται στις Βόρειες Κυκλάδες και αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς νησιωτικούς προορισμούς της χώρας μας. Ο λόγος για την Τήνο, που είναι πασίγνωστη λόγω του Προσκυνήματος της Παναγίας και για αυτό, συγκεντρώνει επισκέπτες σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς.
Φωτογραφίες: Έφη Τορνάρη
Φυσικά, το καλοκαίρι έχει όπως σε όλα τα ελληνικά νησιά ξεχωριστή θέση στην καθημερινότητα των κατοίκων της, αφού σημαντικό μέρος της ανάπτυξής της βασίζεται στην εισροή επισκεπτών που όπως θα διαβάσετε και στις γραμμές που ακολουθούν, έχουν πολλούς ακόμη λόγους για να την επιλέξουν, πέραν του Προσκυνήματος της Παναγίας της Τήνου.
Ιστορικό.. Flashback
Σύμφωνα με την ιστορική μελέτη, η Τήνος χρωστάει την ονομασία της στον πρώτο οικιστή του νησιού, τον Βασιλιά Τήνο που καταγόταν από την Καρία της Μικράς Ασίας, ενώ τα πρώτα ίχνη της στην ιστορία, βρίσκονται στη νεολιθική εποχή. Τον 8ο αιώνα π.Χ. βρισκόταν υπό την κηδεμονία των Ερετριέων, το 650 π.Χ. πέρασε στα χέρια των Αθηναίων ενώ το 490 π.Χ. κατέληξε στα χέρια των Περσών. Η ιστορία του νησιού είναι συνυφασμένη με την παρουσία κατακτητών, έτσι κάνοντας ένα άλμα στο χρόνο, φτάνουμε στο 1204 όταν και βρέθηκε υπό ενετική κατοχή.
Επί Τουρκοκρατίας, αντιστάθηκε σθεναρά και έχει μάλιστα το “προνόμιο”, να αποτελεί το τελευταίο νησί που έπεσε στα χέρια των Τούρκων, το 1715. Σημαντική ήταν και η παρουσία της στην Επανάσταση, με τον Πύργο να… σέρνει το χορό της απελευθέρωσης και την Χώρα να ακολουθεί. Την ιστορία του νησιού όμως, έχουν σφραγίσει η εύρεση της εικόνας της Παναγίας το 1823, που μάλιστα θεωρήθηκε εκείνη την εποχή ως μήνυμα υπέρ του δίκαιου αγώνα, καθώς επίσης και ο τορπιλισμός της “Έλλης” από ιταλικό υποβρύχιο, στο λιμάνι του νησιού το 1940.
Παναγία της Τήνου
Θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί ως το επίκεντρο της ανάπτυξης του νησιού. Η παρουσία του Ιερού Προσκυνήματος στην Χώρα, έχει δημιουργήσει μια κοινωνία που κινείται στους ρυθμούς του. Η Παναγία Ευαγγελίστρια, συγκεντρώνει σε όλη τη διάρκεια του χρόνου χιλιάδες επισκέπτες, που συρρέουν από όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας για να προσκυνήσουν, να κάνουν τάματα και γενικά, να εκφράσουν τη θρησκευτική τους πίστη στη θαυματουργό εικόνα. Θεωρείται ως το πρώτο δημόσιο οικοδόμημα που χτίστηκε στην ελεύθερη Ελλάδα, μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους και αρχιτέκτονας της πρότυπης αυτής κατασκευής, που συνδύαζε επιρροές από την αρχιτεκτονική του νησιού, τη μικρασιατική παράδοση και τη Δύση, ήταν ο Ευστράτιος Εμμανουήλ Καλονάρης.
Βρίσκεται σε χαρακτηριστικό σημείο και μπορεί να την παρατηρήσει ο ταξιδιώτης, από τη στιγμή που το καράβι θα πλησιάσει το λιμάνι της Τήνου. Η διαδρομή του Προσκυνήματος, βρίσκεται στο πλάι του λιθόστρωτου δρόμου που οδηγεί στην Εκκλησία και κάθε ημέρα, πολλοί πιστοί συρρέουν, ανεβαίνοντας γονατιστοί λίγα μέτρα μετά τον παραλιακό δρόμο και καταλήγοντας, μετά από αρκετή ώρα, στην Εκκλησία. Στα πέριξ, πέραν των εκκλησιαστικών προϊόντων όπως κεριά, εικόνες κλπ. υπάρχουν πολλά μικρά καταστήματα με τοπικές λιχουδιές, χειροτεχνίες και κατασκευές.
Η Παναγία της Τήνου, αποτελεί αφορμή εισοδήματος για τους μόνιμους κατοίκους του νησιού, αφού οι χιλιάδες προσκυνητές κινούν την οικονομία σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς, χαρίζοντας έτσι στους Τηνιακούς ένα αξιόλογο επίπεδο ζωής που διαρκεί 12 μήνες το χρόνο, δεδομένο σπάνιο για τα ελληνικά νησιά, που πέραν λίγων εξαιρέσεων, ακμάζουν κατά την διάρκεια της 6μηνης καλοκαιρινής τουριστικής περιόδου.
Τήνος δεν είναι μόνο η Παναγία Ευαγγελίστρια
Οι μόνιμοι κάτοικοι της Τήνου είναι περίπου 8500 και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, υπολογίζεται ότι τριπλασιάζονται. Η πλειονότητά τους ασχολείται είτε με τον τουρισμό είτε με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, αφού το γεγονός ότι η βλάστηση δεν είναι υψηλή, χαρακτηριστικό σύνηθες στις Κυκλάδες, ευνοεί την παρουσία πολλών αιγοπροβάτων και μοσχαριών. Η Τήνος παράγει πολλές ποικιλίες τυριών, ενώ ανάμεσα στα πολλά οπωροκηπευτικά ξεχωρίζει η άγρια αγκινάρα. Τα θαμνώδη φυτά προσφέρουν προϊόντα όπως κάπαρη ή διάφορα αφεψήματα εκλεκτής ποιότητας, ενώ οι λιαστές ντομάτες αποτελούν χαρακτηριστικό υλικό της Τηνιακής κουζίνας.
Όμως, οι νοστιμιές που κάνουν την Τήνο ξεχωριστή δεν είναι μόνο αλμυρές, αλλά και γλυκές, αφού οι επισκέπτες του νησιού δεν ξεχνούν, εκτός από το Προσκύνημα στην Παναγία και τον απαραίτητο αγιασμό, να πάρουν κατά την επιστροφή και τα πασίγνωστα αμυγδαλωτά γλυκίσματα, τα λουκούμια ή τις χαλβαδόπιτες. Μια επίσκεψη στην Τήνο, θα πείσει και τον πλέον σκεπτικό, πως μπορεί το νησί να είναι γνωστό κυρίως λόγω της Παναγίας, όμως πρόκειται για ένα μέρος με ξεχωριστή ομορφιά. Τα πολλά μικρά όμορφα χωριουδάκια που είναι σπάνιο να συναντήσει κάποιος αλλού, η πολιτιστική δραστηριότητα που φαίνεται από την ύπαρξη Σχολής Καλών Τεχνών, την έφεση την Τηνιακών στη μαρμαροτεχνία εδώ και πολλά χρόνια ή το Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, που διοργανώνει εξαιρετικές δραστηριότητες σε όλη τη διάρκεια του χρόνου και φυσικά, η μοναδική κουζίνα με ντόπια, εκλεκτά και σε πολλές περιπτώσεις πρωτότυπα προϊόντα, επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές!
Τα χωριά της Τήνου…
Τα 42 χωριά του νησιού, συντελούν στη μοναδικότητα της προσωπικότητάς του, αφού το ένα είναι πιο όμορφο από το άλλο, με κοινό παρονομαστή τη γνωστή νησιωτική αρχιτεκτονική. Άλλα χωριά είναι ορεινά, άλλα παραθαλάσσια και φυσικά, το καλοκαίρι έχουν την τιμητική τους. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι το Φεστιβάλ Τήνου, που πραγματοποιείται κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, περιλαμβάνει και αυτόνομες εκδηλώσεις σε πολλά χωριά. Η Κώμη φιλοξενεί τη Γιορτή της Αγκινάρας, ο Κάμπος τη Γιορτή του Μελιού, η Ποταμιά τη Γιορτή της Κάπαρης, τα Δυο Χωριά τη Γιορτή της Ρίγανης και τα Κιόνια, που βρίσκονται δίπλα στη Χώρα, τη Γιορτή της Τράτας. Δεν είναι όμως μόνο αυτά.
Ξεχωριστή θέση στην καρδιά κάθε επισκέπτη, καταλαμβάνει από την πρώτη επαφή ο Πύργος, που βρίσκεται στο βόρειο κομμάτι του νησιού. Ένα ορεινό χωριό με στενά σοκάκια, πανέμορφα σπίτια και παραμυθένια αρχιτεκτονική, που προσφέρεται για περπάτημα και χαλάρωση, από τη στιγμή μάλιστα που τα αυτοκίνητα απαγορεύονται. Από τον Πύργο καταγόταν ο Γιαννούλης Χαλεπάς, με το ομώνυμο Μουσείο να αποτελεί ένα από τα πολλά αξιοθέατά του. Συνιστούμε ανεπιφύλακτα, μια στάση στην όμορφη πλατεία του χωριού για καφέ και παραδοσιακό, νοστιμότατο γαλακτομπούρεκο υπό τη σκιά του αιωνόβιου πλάτανου, που φυτεύτηκε εκεί το 1859! Λίγο πριν φτάσει στον Πύργο, ο ταξιδιώτης περνά από ένα χωριό, τα Υστέρνια, που είναι χτισμένο στην πλαγιά του βουνού, με πανοραμική θέα στο Αιγαίο πέλαγος που δεν σταματάει πουθενά και μπορεί από μόνη της, να χαρίσει στιγμές χαλάρωσης. Τα περισσότερα ορεινά χωριά στην Τήνο έχουν και το επίνειό τους, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τα Υστέρνια και τον Όρμο τους, που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα χαμηλότερα, ακριβώς δίπλα στη θάλασσα.
Ακόμη ένα ορεινό χωριό που αξίζει να επισκεφθεί κάποιος είναι ο Βολάξ, στο Βορειοανατολικό κομμάτι του νησιού και σε μεγάλο, για τα δεδομένα κυκλαδίτικου νησιού, υψόμετρο, που επίσης δε διασχίζεται από αυτοκίνητο. Η μοναδικότητά του έγκειται στις μεγάλες πέτρες-μετεωρίτες που θυμίζουν σεληνιακό τοπίο και βρίσκονται τόσο γύρω από το χωριό, όσο και στα πιο κεντρικά του σημεία, όπως το μικρό θεατράκι. Τα παραπάνω, είναι μόνο μερικά από τα χωριά, αφού όλα έχουν την ομορφιά τους και οι μικρές αποστάσεις, επιτρέπουν στον επισκέπτη να γνωρίσει από κοντά τα περισσότερα εξ αυτών.
Πού πάμε για μπάνιο;
Αντίθετα από εκεί που φυσά ο άνεμος. Η Τήνος μπορεί να έχει πολλούς αέρηδες, όμως ανάλογα με την κατεύθυνση του ανέμου, οι μυημένοι γνωρίζουν σε ποια από τις 41 παραλίες του νησιού, υπάρχει νηνεμία. Αν ο αέρας φυσά τις νότιες παραλίες, τότε οι βόρειες θα προσφέρονται για μπάνιο και αντίστροφα. Η θάλασσα του Αιγαίου δε χρειάζεται περαιτέρω συστάσεις, ενώ παραλίες όπως η Κολυμπήθρα, ο Πάνορμος, τα Κιόνια και όχι μόνον, υποδέχονται κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες. Μάλιστα, υπάρχουν παραλίες για όλα τα γούστα, από οργανωμένες με beach bar και ξαπλώστρες, μέχρι εντελώς ερημικές ή κατάλληλες για wind surfing.
Εν κατακλείδι, η Τήνος αποτελεί έναν προορισμό που δεν πρέπει να λείπει από τη “συλλογή” μας, αφού συνδυάζει τη νησιωτική ομορφιά με δυνατότητες για πολλές δραστηριότητες, βρίσκεται σε απόσταση κοντινή από την Αθήνα και ενδείκνυται για καλοκαιρινές διακοπές, αφού διαθέτει όλες τις απαραίτητες υποδομές για να φιλοξενήσει με τον καλύτερο τρόπο ακόμη και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη!
Πρόσβαση
Η πρόσβαση στην Τήνο είναι εύκολη και γίνεται φυσικά, με πλοίο. Από Ραφήνα, η διαδρομή διαρκεί περί τις 4 ώρες και το δρομολόγιο Ραφήνα-Άνδρος-Τήνος-Μύκονος αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Από Πειραιά, η διαδρομή διαρκεί λίγο παραπάνω, περί τις 5 ώρες, όμως οι επιβάτες θα περάσουν εκτός από τη Μύκονο και φυσικά την Τήνο, από ακόμη ένα όμορφο νησί των Κυκλάδων, τη Σύρο.
Οι περιστερώνες
Ακόμη ένα από τα χαρακτηριστικά της Τήνου, είναι οι περίφημοι περιστερώνες. Ταξιδεύοντας στο νησί, δεν υπάρχει περίπτωση να μην αντικρίσετε κάποιον από τους 1000 περιστερώνες. Πρόκειται για ειδικές κατασκευές που δημιουργήθηκαν πριν από πολύ καιρό φιλοξενώντας περιστέρια, αποτελώντας σημαντική πηγή εσόδων και για αυτό, είναι τόσοι πολλοί σε αριθμό, που ισοσκελίζουν σε ποσότητα τα ξωκλήσια της Τήνου.
