Χιλιάδες άνθρωποι στη Ε.Ε. χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους σε τροχαία όπου εμπλέκονται βαρέα αλλά και ελαφριά επαγγελματικά οχήματα. Η τελευταία έρευνα που δημοσιεύει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας των Μεταφορών (European Transport Safety Council-ETSC) μας δείχνει ότι το 2018, καταγράφηκαν 3.310 θάνατοι σε τροχαία όπου είχαν εμπλοκή και βαρέα οχήματα (άνω των 3,5 τόνων), ενώ 2.630 ήταν οι νεκροί σε ατυχήματα με εμπλεκόμενα ελαφριά επαγγελματικά οχήματα. Το νούμερο αυτό αντιστοιχεί στο 25% επί του συνόλου των θανατηφόρων τροχαίων.
Το ETSC στρέφει την προσοχή του στα βαρέα οχήματα και αναφέρει ότι ανά διανυθέν χιλιόμετρο, ο αριθμός των ατόμων που χάνουν τη ζωή τους είναι σημαντικά μεγαλύτερος στη σύγκριση ανάμεσα στα ατυχήματα με βαρέα επαγγελματικά και τα Ι.Χ. επιβατικά.
Χαμηλός είναι και ο ρυθμός μείωσης των θανατηφόρων τροχαίων στην Ε.Ε., στα οποία εμπλέκονται βαρέα όχημα έναντι του αντίστοιχου ρυθμού μείωσης των θανατηφόρων τροχαίων όπου δεν υπάρχει εμπλοκή επαγγελματικού οχήματος ανεξαρτήτως κατηγορίας. Στην πρώτη περίπτωση το ετήσιο ποσοστό μείωσης ανέρχεται στο 1,8% ενώ στη δεύτερη στο 2,8%, δηλαδή ο ρυθμός μείωσης είναι αυξημένος περίπου κατά 55%.
Την περίοδο 2010-2018 τα θανατηφόρα τροχαία όπου δεν εμπλέκεται κάποιος τύπος επαγγελματικού οχήματος κατέγραψαν μείωση 21%. Για την ίδια περίοδο τα θανατηφόρα τροχαία όπου εμπλέκονται ελαφριά επαγγελματικά κατέγραψαν ακόμη μεγαλύτερη πτώση που έφτασε στο 24%, ενώ η πτώση στα βαρέα το 2010-2018 ήταν μικρότερη, στο 16%.
Για την περαιτέρω μείωση των θανατηφόρων τροχαίων που προέρχονται από βαρέα το ETSC προτείνει την πιο αυστηρή επιβολή του νόμου αναφορικά με τα όρια ταχύτητας, επιπλέον ρυθμίσεις και στα ωράρια των οδηγών των ελαφριών επαγγελματικών οχημάτων αλλά και επιπλέον εκπαίδευση των τελευταίων.
Για τα βαρέα οχήματα το ETSC προτείνει μεταξύ άλλων την βελτίωση της άμεσης ορατότητας του οδηγού για τον εντοπισμό των ευάλωτων χρηστών των δρόμων αλλά και την αποτελεσματικότερη λειτουργία και υιοθέτηση “έξυπνων” συστημάτων τα οποία θα μπορούν να αναγνωρίζουν όρια ταχύτητας που είναι αυστηρότερα έναντι των Ι.Χ., ανάλογα με το περιβάλλον που κινούνται.
Ένα ακόμη μέτρο που συστήνει ο ETSC, με στόχο τα υψηλότερα επίπεδα ασφάλειας τον ευάλωτων χρηστών των δρόμων από τα βαρέα οχήματα είναι να ακολουθήσουν περισσότερες πόλεις το παράδειγμα του Λονδίνου που που δίνει πρόσβαση στο κέντρο του σε λεωφορεία ανάλογα με τα επίπεδα ασφάλειας που προσφέρουν.
Η κόπωση και η υπερβολική ταχύτητα αποτελούν τις συνηθέστερες αιτίες πρόκλησης ατυχημάτων από οδηγούς φορτηγών, πούλμαν και εταιρικών αυτοκινήτων. Σύμφωνα με την έρευνα η ταχύτητα των βαρέων οχημάτων στους αστικούς δρόμους βρίσκεται από 17% έως και 64% πάνω από τα νόμιμα όρια, ενώ στον επαρχιακό οι ταχύτητες κίνησης των βαρέων είναι πάνω από το όριο από 8% έως και 30%.
Τα τροχαία ατυχήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτων από εργατικά ατυχήματα στις βιομηχανικές χώρες και η κόπωση αποτελεί σημαντικό παράγοντα στο 20% περίπου των συγκρούσεων στις οποίες εμπλέκονται βαρέα επαγγελματικά οχήματα. Αυτό μας δείχνει ότι περισσότερα πράγματα πρέπει να γίνουν και για τους ίδιους τους επαγγελματίες οδηγούς αναφορικά με την εκπαίδευση τους, τις “συνθήκες εργασίας” τους, τις τεχνολογίες ασφάλειας και υποβοήθησης που φέρουν τα οχήματά τους αλλά και την παθητική ασφάλεια που προσφέρουν αυτά στους ίδιους του οδηγούς.
Η νομοθεσία της Έ.Ε. θέτει ανώτατα όρια στον χρόνο οδήγησης για τους επαγγελματίες οδηγούς, όταν ένα μέρος ή όλο το ταξίδι τους γίνεται σε περισσότερες από μία χώρες της ΕΕ.
Ο χρόνος οδήγησης πρέπει να μην υπερβαίνει τις 9 ώρες την ημέρα ή τις 56 ώρες την εβδομάδα. Μετά από οδήγηση 4,5 ωρών οι οδηγοί πρέπει να κάνουν διάλειμμα τουλάχιστον 45 λεπτών.
