Διαβάζουμε από τις ανακοινώσεις της Ε.Ε. που είδαν το φως της δημοσιότητας στα τέλη Μαρτίου τρέχοντος έτους: «Υποχρεωτικά ηλεκτρονικά συστήματα υψηλής τεχνολογίας για όλα τα καινούργια αυτοκίνητα από το 2022 προβλέπει συμφωνία της Ε.Ε. που επιτεύχθηκε στο Στρασβούργο μεταξύ διαπραγματευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής με εκπροσώπους των κυβερνήσεων της Ε.Ε.. Το μέτρο αυτό αποσκοπεί στη μείωση των τροχαίων. Τα συστήματά αυτά θα εμποδίζουν την υπερβολική ταχύτητα, την οδήγηση ύστερα από κατανάλωση αλκοόλ, θα προειδοποιούν ακόμη για κόπωση ή απόσπαση της προσοχής του οδηγού.»
Να λοιπόν που φτάσαμε στην εποχή που τα «μηχανήματα» (βλ. τεχνητή νοημοσύνη) θα πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους…
Και πώς να μην γίνει αυτό, όταν βλέπουμε ότι 25.300 άνθρωποι σκοτώθηκαν στους δρόμους της Ε.Ε. το 2017, άλλοι 135.000 τραυματίστηκαν σοβαρά, ενώ το δραματικό στοιχείο που προβληματίζει είναι ότι η υπηρεσία αποδίδει το 90% όλων των ατυχημάτων σε ανθρώπινο λάθος…
Όπερ μεθηρμεινευόμενον, σημαίνει ότι για όλα φταίμε εμείς. Και κάπου εδώ, για να μπει τέλος σε αυτή την εκατόμβη, αναλαμβάνουν δραστικότατο ρόλο οι μηχανές…
Οι μηχανές θα σώζουν ανθρώπους
Έτσι, σε μια προσπάθεια μείωσης των θανάτων και τραυματισμών στους ευρωπαϊκούς δρόμους, οι ευρωβουλευτές της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς του ΕΚ ενέκριναν νέους κανόνες, οι οποίοι μετατρέπουν κάποια εξελιγμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας σε στάνταρ εξοπλισμό για τα οχήματα που πωλούνται στην ευρωπαϊκή αγορά. Η νομοθετική πρόταση προσαρμόζει τους υπάρχοντες κανόνες στις νέες παραμέτρους οδικής συμπεριφοράς, όπως αυτές διαμορφώνονται από κοινωνικές τάσεις (π.χ. η αύξηση των ποδηλατών και των πεζών, η γήρανση του πληθυσμού) και τεχνολογικές εξελίξεις.
Τα εξελιγμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας που θα είναι υποχρεωτικά εγκατεστημένα σε όλα τα οχήματα είναι:
- Η «έξυπνη» υποβοήθηση ταχύτητας.
Η διευκόλυνση (μέσω τυποποιημένων συστημάτων αλληλεπίδρασης) της εγκατάστασης μηχανισμών διαθέσιμων στο εμπόριο για την παρεμπόδιση της οδήγησης υπό την επήρεια οινοπνεύματος. - Τα συστήματα παρακολούθησης υπνηλίας και προσοχής του οδηγού / αναγνώρισης της διάσπασης της προσοχής.
- Τα σήματα επείγουσας στάθμευσης.
- Οι ανιχνευτές οπισθοπορίας.
- Τα συστήματα καταγραφής δεδομένων ατυχήματος (τα οποία προστέθηκαν από τους ευρωβουλευτές, καθώς η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προέβλεπε τη χρήση τους μόνο σε επιβατικά αυτοκίνητα και ημιφορτηγά).
Θα είναι επίσης υποχρεωτική η χρήση εξελιγμένων συστημάτων πέδησης έκτακτης ανάγκης και προειδοποίησης απόκλισης στα επιβατικά και τα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα, τα οποία χρησιμοποιούνται ήδη στα φορτηγά και τα λεωφορεία υπό τον υφιστάμενο Κανονισμό για τη Γενική Ασφάλεια των Οχημάτων.
Η προτεινόμενη νομοθεσία επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής των υπάρχοντων υποχρεώσεων για τη χρήση συστημάτων καταγραφής πίεσης των ελαστικών από τα επιβατικά οχήματα σε όλες τις κατηγορίες οχημάτων. Τα ημιφορτηγά και τα αυτοκίνητα τύπου «SUV», επιπροσθέτως, θα πάψουν να εξαιρούνται από τις υποχρεώσεις για σειρά χαρακτηριστικών ασφαλείας, που μέχρι τώρα ήταν υποχρεωτικά μόνο για τα συνηθισμένα επιβατικά οχήματα.
Οι ευρωβουλευτές άλλαξαν το κείμενο της πρότασης για να διασφαλίσουν ότι τα συστήματα καταγραφής δεδομένων για τα ατυχήματα θα λειτουργούν σε «συστήματα κλειστού βρόχου» τα οποία θα επεγγράφουν («overwrite») δεδομένα και τα οποία δεν θα επιτρέπουν την ταυτοποίηση του οδηγού ή του οχήματος μέσω ανωνυμοποίησης.
Επαγγελματικά οχήματα
Οι αλλαγές αγγίζουν και τα φορτηγά και τα λεωφορεία, που πλέον θα πρέπει να σχεδιάζονται και να κατασκευάζονται με τρόπο που θα καθιστά άμεσα ορατούς στον οδηγό τους ευάλωτους χρήστες των δρόμων, όπως π.χ. ποδηλάτες και πεζούς. Σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, «αυτές οι προδιαγραφές θα εξαλείψουν τα “τυφλά σημεία” μπροστά από τον οδηγό, ενώ θα τα μειώσουν επίσης σημαντικά όσον αφορά τα πλευρικά παράθυρα». Για τα οχήματα υδρογόνου, οι νέοι κανόνες αφορούν κυρίως την ποιότητα των υλικών και ανταλλακτικών που χρησιμοποιούνται, καθώς και για τις δοκιμαστικές τους διαδικασίες.
Και στα αυτόνομα οχήματα
Τα προτεινόμενα μέτρα προλειαίνουν το έδαφος και για τα αυτοματοποιημένα οχήματα (στα οποία η παρέμβαση του οδηγού θα συνεχίσει να χρειάζεται) και τα πλήρως αυτοματοποιημένα οχήματα (χωρίς ανθρώπινη εποπτεία). Με την υποχρεωτική χρήση εξελιγμένων χαρακτηριστικών ασφαλείας θα μπορέσουν οι οδηγοί να συνηθίσουν σταδιακά τις νέες τεχνολογίες, ενώ θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη του κοινού καθώς και η αποδοχή της μετάβασης προς την αυτόνομη οδήγηση.
Σε μία πενταετία
Τέλος, να σημειώσουμε ότι ορισμένα από τα συστήματα ελέγχου βρίσκονται ήδη σε πολυτελή αυτοκίνητα, ωστόσο, στο μέλλον, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε όλα τα οχήματα. Τα συστήματα ελέγχου στην Ευρώπη θα τοποθετηθούν από το έτος 2022, ενώ όλα τα καινούργια αυτοκίνητα θα πρέπει να είναι εξοπλισμένα από το 2024.
Το μεγάλο ερωτηματικό δεν είναι ότι ο οδηγός θα στερηθεί πιθανών ελευθεριών του, αλλά και το κόστος που θα κληθεί να πληρώσει για όλα αυτά τα συστήματα. Όπως και να ‘χει όμως, η αξία της ζωής είναι πάνω από όλα!
«Η ασφάλεια στον δρόμο, ειδικά των πιο ευάλωτων ομάδων, είναι η προτεραιότητά μας. Οι νέοι κανόνες αφορούν κυριολεκτικά θέματα ζωής και θανάτου. Επικεντρώσαμε τις προσπάθειές μας στο να σώσουμε ζωές και να μειώσουμε τους τραυματισμούς. Ο πρόσθετος υποχρεωτικός εξοπλισμός για αυτοκίνητα, φορτηγά και λεωφορεία θα σώσει ανθρώπινες ζωές.»
Εισηγήτρια Róża Thun (ΕΛΚ, Πολωνία)
