Τι είναι μικρο-ύπνος; Αν τα μάτια σας έχουν κλείσει για ελάχιστα δέκατα του δευτερολέπτου από κούραση ενώ οδηγείτε, με αποτέλεσμα να χάσετε προσωρινά την επαφή σας με το περιβάλλον, τότε γνωρίζετε πολύ καλά τι είναι ο μικρο-ύπνος.
Αν και διαρκεί ελάχιστα, ο μικρο-ύπνος είναι όπως καταλαβαίνετε πολύ επικίνδυνος. Μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ελέγχου του αυτοκινήτου και, αν και κάνει την εμφάνιση του συνήθως μετά από πολύωρη και μονότονη οδήγηση, μπορεί να εμφανιστεί ακόμη και σε οδηγούς που είναι σχετικά ξεκούραστοι.
“Ο μικρο-ύπνος εμπίπτει στην κατηγορία των ατυχημάτων που προκαλεί η μη προσοχή στην οδήγηση, η οποία είναι γενικά η πιο συνηθισμένη και πιο τραγική αιτία δυστυχημάτων», λέει ο Karel Mulac, επικεφαλής του Τμήματος Έρευνας για την Ασφάλεια στην Κυκλοφορία (Traffic Safety Research Team) της Skoda.
Το ουσιαστικά ακυβέρνητο κινούμενο αυτοκίνητο μπορεί να εγκαταλείψει το δρόμο και να συγκρουστεί με οποιοδήποτε εμπόδιο ή πεζό ή ποδηλάτη, ή μπορεί να χτυπήσει το εμπρός κινούμενο αυτοκίνητο ή, ακόμη χειρότερα, να κινηθεί στην αντίθετη πλευρά του δρόμου. «Ενώ υπάρχει νομοθεσία για την απαγόρευση χρήσης του τηλεφώνου από τον οδηγό, δεν υπάρχει τίποτα σχετικά με την κόπωση και ιδίως το μικρο-ύπνο”, συμπληρώνει ο Mulac.
Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, η κούραση συχνά προέρχεται από επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες – ακόμα και κάποιος που έχει κοιμηθεί αρκετά μπορεί να κουραστεί μετά από μια μονότονη για μεγάλο χρονικό διάστημα δραστηριότητα και η οδήγηση σε περιβάλλον χωρίς οπτικές εναλλαγές είναι μία από αυτές.
Σύμφωνα με τους ειδικούς δεν υπάρχει ιατρικού τύπου παρέμβαση ή ειδική διατροφή για την αντιμετώπιση του μικρο-ύπνου. Ο μόνος τρόπος για να αντιετωπιστεί αποτελεσματικά είναι η σωτή ξεκούραση. Ο Mulac μας συμβουλεύει να σταματήσουμε σε ασφαλές σημείο και να προσπαθήσουμε να κοιμηθούμε ακόμη και για δεκαπέντε λεπτά, κάτι που μπορεί να επιδράσει καταλυτικά στο αίσθημα κόπωσης που νιώθουμε και προκαλεί τον μικρο-ύπνο.
Παράλληλα το τμήμα της Skoda για την Ασφάλεια στην Κοκλοφορία μας συμβουλεύει τα εξής δέκα πράγματα που θα μπορούσαμε να κάνουμε για να περιορίσουμε το φαινόμενο:
1. Ξεκουραστείτε αρκετά πριν οδηγήσετε
2. Αν συνήθως πηγαίνετε νωρίς για ύπνο, μην οδηγείτε αργά τη νύχτα
3. Εάν δεν είστε πρωινός τύπος, μην οδηγείτε το ξημέρωμα
4. Προγραμματίστε το ταξίδι σας καλά
5. Πάρτε κανονικά διαλείμματα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού
6. Σταματήστε σε ένα ασφαλές μέρος όταν νιώσετε τα πρώτα σημάδια κόπωσης και ξεκουραστείτε
7. Κάντε ενεργές συζητήσεις με τον συνεπιβάτη σας
8. Έχετε μαζί σας μία κούπα καφέ, ανοίξτε το παράθυρο και ανανεώστε τον αέρα στο εσωτερικό του αυτοκινήτου
9. Μην εφησυχάζετε βασιζόμενοι στα συστήματα υποβοήθησης – θεωρήστε ότι βρίσκονται εκεί επικουρικά
10. Η καλύτερη λύση είναι οδήγηση μετά από ξεκούραση
Ο μικρο-ύπνος και η επικύνδινη διάσπαση προσοχής που προκαλεί έχει ωθήσει τους κατασκευαστές, όπως και τη Skoda, στην εξέλιξη και εφαρμογή συστήμάτων ανίχνευσης κόπωσης. Tα συστήματα διατήρησης λωρίδας αποτελούν επίσης ένα σημαντικό δίχτυ ασφάλειας, επαναφέροντας το αυτοκίνητο στη σωστή πορεία, προειδοποιώντας παράλληλα τον οδηγό. Μάλιστα τα αυτοκίνητα της Skoda που έχουν εξοπλιστεί και με αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων DSG μπορούν να ακινητοποιηθούν πλήρως.